Көкше өңірі мәдениетімен еңселі

Басты міндеттің бірі – заман­дастарымыздың бірлігін, ынты­мағын, ұлы өмірге деген алапат құл­шынысын жетілдіре түсу. Әсі­ресе жас ұрпақты жан-жақты етіп тәрбиелеу – парыз. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев «Әділетті Қазақ­станның эконо­микалық бағ­дары» атты Жолдауында «Біз мә­дениетті, білімді, ғылымды дамыту арқылы қазіргі ашық әлемнің бір бөлшегі болуға ұм­ты­луымыз керек. Алдымызға қой­ған биік мақсатқа жету оңай болмайды. Бірақ бүкіл ел болып кіріссек, бұл – қолдан келетін шаруа. Халық, бизнес және билік өкілдері бар күш-жігерін жұмылдыруы керек. Сон­да ғана мемлекетіміздің қазіргі даму үрдісін түбегейлі өз­герте аламыз, кедергінің бәрін же­ңеміз», де­ген болатын.

Өңірдегі мәдениет саласының инфрақұрылымын дамытуға кейінгі жылдары жанды қам­қорлық жасалып жатыр. Пікі­рімізді нақты деректермен тіріл­те кететін болсақ, 247 мем­ле­кеттік клубтың, оның ішінде 227 ауылдық жердегі мә­дениет оша­ғының 77 пайызы телефон байланысымен, 60 па­йызы компьютермен, 51 пайыз­ы интернет желісімен қам­тылғандығын айтуға болады. Соңғы бес жыл ішінде мәде­ниет ошақтарын жөндеуге рес­пуб­ликалық және облыстық қа­зынадан 60 миллиар­д теңгеге жуық қаржы қарас­ты­рылды. Осындай жанашыр­лық­тың ар­қасында 60 нысан күр­­делі және орташа жөндеуден өткізіліп, тұр­ғындарға заман талабына сай қызмет ете бастады.

Ел ішіндегі мә­дениет ошақ­тарының жандануы, заман талабына сай жұмыс істеуі өте маңызды. Шал­ғайдағы шағын ауылдардың орнығып қа­луына, жастардың туған жерден қоныс аудармауына игі сеп­тігін тигізетіндігі белгілі. Бұл орайда «Ауыл – ел бесігі» жоба­сының жақсылық шарапаты көп. Осы бағдарламаның ар­қасында ауылдық жерлердегі ин­фрақұрылымды жақсартуға мүм­кіндік туып отыр. Елге деген игілігі мол жарқын жоба түзіліп, бастау алғалы өңірдегі Зеренді, Астрахан, Жақсы және Аршалы аудандарының бес мәдениет үйіне жөндеу жұмыстары жүр­гізілсе, ұзақ жылдар бойы қа­ңырап бос тұрған Ерейментау ауда­нындағы Но­вомарковка ауыл­дық клубы қайтадан іске қосылды. Үстіміздегі жылы жал­пы құны 5,3 миллиар­д теңге бо­латын қомақты қар­жыға өңір­дегі 32 мәдениет үйі жөн­­делді. Қазіргі күні 8 ны­сан­­ның құрылысы жүргізілу үс­тінде. Облыс орта­лығындағы Мағ­жан Жұ­мабаев атындағы әм­бебап ғы­лыми кі­тапханаға да осы жоба аясында күрделі жөн­деу жұмысы жүргізіліп жатыр. Жа­ғымды жаңалық аз емес, оның барлығы елдің ру­хани дүние­сін нұрландыруға, мә­де­ниет­тің мәйегімен сусын­дауға ық­пал ететіндігі даусыз. Сөз арасында Аршалы кентіндегі аудан­дық мәдениет үйінің ғи­ма­раты, Астрахан ауданының Но­во­черкасск, Степногор қа­ласына қарасты Қарабұлақ, Бұ­лан­ды ауданындағы Никольск және Вознесенка ауылдарының мә­дениет үйлері жөндеуден өткі­зілуде. Шалғайдағы Есіл ауда­нының Бұзылық ауылындағы клуб үйіне 251 миллион теңге қа­ражат бөлініп, қайтадан қал­пына келтірілуде. Жергілікті бюд­жет есебінен Щучинск қа­ла­сындағы мәдениет үйінің ғи­мараты, Ар­шалы ауданы Жібек жолы ауы­лындағы демалыс орталығы, Сандықтау ауданы Балкашин ауылындағы жастар орталығының құрылысы жүріп жатыр. Мәдениет ошақтарының оты маздап, қайта жаңғырылуына жалпақ жұрт разы. Әсіресе елді мекендердегі жастар бұрын бос уа­қыттарын қалай өткізерін біл­мей жүретін болса, ендігі уақытта клуб үй­леріндегі әртүрлі үйірмелерге қатысып, өмір мәнін мазмұнды ете түседі. Үстіміздегі жылдың соңына дейін Ақкөл, Аршалы, Астрахан, Зеренді, Целиноград, Ерейментау, Біржан сал аудандары мен Степногорск қаласының мәдениет нысандары жөндеуден өткізілмек. Шынтуайтында өтпелі кезеңнің өкпек желіне шыдас бермеген мәдениет ошақтарының қай­та жаңғыруы, түрленіп баюы замандастарымыздың рухани бай­лығын еселей түсетіндігі еш­­қандай дау тудырмаса керек. Қыс­қы маусымды ойдағыдай өт­кізу үшін ауылдық клубтардың қа­зандықтары жөнделіп жатыр. Бұл мақ­сатқа 250 миллион теңге қа­ражат қарастырылған.

Әрине, желкілдеп өсіп келе жатқан жас ұрпақ мәдениет нә­рімен сусындауы үшін жер-жер­дегі балалар үйірмелері үзіліс­сіз жұмыс істеуі керек. Бүгінгі таңда өңірде 1 052 балалар үйірмесі ұйым­дастырылған. Үйірмелерге 13 мыңнан астам бала қатысады.

Жыл бойы ұлттық мәдениет пен өнеріміздің дамуына айрықша мол үлес қосқан көрнекті қайрат­керлердің мерейтойлық іс-шара­лары ұдайы өткізіліп тұрады. Мұндай іс-шараларда кейінгі ұр­пақтың өміршең өнеге алу жайы көзделген. Мәселен, Мағжан Жұ­мабайдың туғанына 130 жыл толуы­на арналған «Бала ақын – жас дарын» облыстық оқушылар айтысы көпшілік көңілінен шық­ты. Мектеп оқушылары арасында ақын­дық өнерге бейімі бар бір шоғыр балалар қаулап өсіп келе жатыр екен. Сөз өнеріне деген ыстық ықылас соңғы жылдары тіпті ерекше. Ай­талық, «Мағжан поэзиясының маржандары» атты мәнерлеп жыр оқу байқауы ерекше тартысты өтті. Поэзияға құмар, жыр жы­луы­мен жас жүректерін жылытқан оқушылардың сөз патшасына деген періште пейілі құптарлық.

«Ән-аға – Шәмші аға», «Дала­ның жыр шежіресі», «Өнерлі шаңырақ» облыстық байқаулары Бурабай баурайындағы «Бо­тай-Бурабай» ашық аспан астын­дағы археологиялық музейі­нің маңында өзіндік сән-сал­тана­тымен өткен­дігін айта кетсек, ар­тықтығы бол­мас. Бар жұ­мыс­тың түйіні, негізгі бағыты ұр­пақ тәрбиесіне бағытталатынын айта отырып, қарапайым еңбек адам­дарының өнегелі ісін кейінгі ұрпақтың бойын­а сіңіру үшін қыруар жұ­мыс атқарылып жат­қан­­дығын тілге тиек етуге де бо­лар.

Облыс өнерпаздары табыссыз да емес. «Жүзден жүйрік, мың­нан тұлпар» демекші, үс­тіміз­дегі жылдың тоғыз айында об­лыстың 241 орындаушысы мен 268 көркемөнерпаздар ұжымы халықаралық және рес­публикалық байқауларға қаты­сып, 38 гран-приге ие болды. Осының өзі-ақ ежелден ән-жыр­дың алтын бесігі атанған киелі Көкше топы­рағында табиғат сыйлаған тамаша талантының арқасында тұла бойларындағы өміршең өнер­лерімен қауымның көңілінен шығып отырғандығын аңғартса керек. Олар бірегей өнерлерімен туған елдің тұғырын биіктетуге талмай еңбек етуде.

Өңірдің 11 мемлекеттік му­зей қорында 180 мыңнан астам жәдігер сақтаулы. Музей қыз­­меткерлері тәжірибе алмасу мақ­­сатында ғылыми-тәжі­ри­бе­лік конференцияларға үзбей қатысып, біліктіліктерін же­тіл­діру үстінде. Есте жоқ ес­кі кезеңнің жақұттай жа­ды­­раған жәдігерлері арқылы хал­қымыздың көне тарихын бүгін­гінің кәдесіне жарату тарапында мазмұнды шараларды жиі өткізеді. Өткеннің өңді ізімен қатар, бүгінгіні бағалау сабақ­тастығы да жүргізіліп отыр. Мәселен, жаңа есімдерді анықтау, таланттарды қолдау – әрдайым назарда жүретін іс. Бұл орайда «Ақмола жұлдыздары» облыстық көркемөнерпаздар байқауын атауға болады. Байқауға 70 мыңға жуық өнерпаз қатысады. Ең­бектері де еш кетіп жатқан жоқ. Облыстық байқау барысында оларға 28 жеңіл көлік, 7 шағын автобус, сахналық костюмдер және өзге де күнделікті жұмысқа қа­жетті техникалық құрал-жаб­дықтар табысталды.

Мәдениет қызметкерлері бү­гінде жас ұрпақ қашанда адал еңбекті қадірлеп, әділетті қоғам­ның арлы азаматы болуы керек­тігін ұғындырып, талмай жұмыс іс­теп келеді. Демек, алдағы күн­нен үміт зор.