Арқада ақпанның ақтүтегі азынап тұрған осы күндерде Көкше жерінен жеткен суық хабар арқаға аяздай батты – айтулы аудармашы, қоғам қайраткері, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Ғосман Төлеғұл жасы жетпістің төртеуінен жаңа аса бергенде өмірден өтіпті.
Аудармашы – қат кәсіп. Ал жақсы аудармашының қадірі, тіпті, бөлекше. Біз үшін дәстүрлі саналатын орысшадан қазақшаға аударатындардың қатары да сирексіп барады. Ал бұрыннан да аз кездесетін қазақшадан орысшаға аударатындардың қаны, тіпті, жерге тамбай тұр деудің де артығы жоқ. Сол қаны жерге тамбай тұрғандардың ортасынан Ғосман Төлеғұл ойып орын алатын. Оның аудармаларының санының өзі қайран қалдырады: Ғосман Төлеғұл қазақшадан орысшаға 43 кітап, орысшадан қазақшаға 22 кітап аударған... Ол кітаптардың көлемі әртүрлі ғой дегенде де, бұл – алапат еңбек! Сол аудармалардың арасында көркем әдебиет туындылары да аз болмайтын. А.Нұрқатов, Д.Досжан, Н.Келімбетов, М.Мағауин, Қ.Салғара, М.Сәрсеке, тағы басқа тұлғалардың халық үшін аса қажетті туындыларын төгілте сөйлеткен қаламгер мына біздің де бірер кітабымызды орыстілді оқырманның ортақ игілігіне айналдырған еді.
Ол өмір бойы шығармашылық ұжымдарда, мемлекеттік мекемелерде жұмыс істеген, аудандық, облыстық газеттер редакцияларында журналист, облыс әкімінің баспасөз хатшысы, облыстық тіл басқармасының басшысы, министрліктің бөлім басшысы, облыстық ардагерлер ұйымының төрағасы сияқты қызметтерді бірінен кейін бірін ауыстырған. Сол лауазымдардың бәрінде де Ғосекеңнің қаламгерлігіне қоса қайраткерлігі де келісті көрініп отырды. Ғосман Төлеғұлдың туған тілдің толғақты мәселелерін жеріне жеткізіп айтып та, жазып та келгенін Арқа жұрты жақсы біледі, оның бұл саладағы жұмысын қадірлейді.
Осыдан төрт жыл бұрын «Egemen Qazaqstan» газетінде «Өрен жүйрік» деген мақала жарияланған. Ғосман Төлеғұлдың 70 жылдық мерейтойына орайлас жарық көрген осы еңбекте тәржіме сынды аса қиын іске бар өмірін арнаған, туған әдебиетіміздің аударма қоржынына мол олжа салған азаматтың жанкешті еңбегіне жан-жақты баға берілген. Қайтерсің, міне, бүгін сол тұлпар таланттың шабысы тоқтапты, бар өмірін тілді кестелеуге, қастерлеуге арнаған қайраткердің қуатты қаламы қолдан сусып түсіпті. Амал жоқ, ендігі сөзді «Өрен жүйрік еді...» деп сөйлеуге мәжбүр болып отырмыз.
Бақұл бол, қимас жолдас, қымбатты Ғосеке. Еңбегіңді елің ұмытпайды.
Сауытбек АБДРАХМАНОВ,
Әлібек АСҚАРОВ