«ҚазМұнайГаз» ұлттық компаниясы елдің энергетикалық қауіпсіздігін қамтып қана қоймай, әлеуметтік жобаларға да қомақты қаражат бөледі. Компанияның жақында жарияланған жылдық есебіне көз жүгіртсек, өндірістік кәсіпорындары орналасқан өңірлерді әлеуметтік қолдауға және жалақыға былтыр 640 млрд теңгеден астам қаржы бөліпті. Бұл негізгі акционері Қазақстан Үкіметі болып есептелетін компанияның жоғары әлеуметтік жауапкершілігін, сондай-ақ ел экономикасындағы айрықша рөлін айқындағандай.
«ҚазМұнайГаз» бүгінде өзінің еншілес компанияларында 50 мыңға жуық адамды жұмыспен қамтып отыр. Былтыр ұлттық компания құрамына кіретін ұйым қызметкерлерінің жалақысына жұмсаған шығысы 2022 жылмен салыстырғанда 16%-ға өсіп, 612 млрд теңгеге жеткен. Оған қоса компания өз қызметкерлеріне кепілді әлеуметтік пакет беріп келеді. Бұған сауықтыру шаралары, материалдық көмек, түрлі өтемақы мен төлем, медициналық сақтандыру, қызметкерлер мен олардың балаларының демалысын ұйымдастыру, т.б. әлеуметтік қолдаулар кіреді. Өткен жылдың өзінде мұндай шараларға 27 млрд теңге жұмсалған.
Сонымен қатар «ҚазМұнайГаз» компанияның мердігер мекемелерінің қызметкерлері үшін қандай жағдай жасалатыны туралы үнемі есеп беріп отырады. Тендерде ұтылған компания қызметкерлерінде жұмыссыз қалу қаупі туғанда «ҚазМұнайГаз» көмегімен сол мамандар тендерде ұтқан компанияға жұмысқа орналасқан кезі де болды. Бұдан бөлек, мердігер ұйым жұмысшыларының жалақысына индексация жүргізіп, олар үшін кепілді әлеуметтік пакет енгізген. Соңғы деректер бойынша бір адамға шамамен 550 мың теңге бөлініпті. Осылайша, компания нысандарында қызмет көрсететін мердігер ұйымдарда 28,7 мың адамға жұмыс орнын ашқан. Оның 22 мыңға жуығы Маңғыстау облысында еңбек етеді.
Ауқымды әлеуметтік құрылыс
Ұлттық компанияның мұнай өндіруден түскен кірісі түрлі жолмен халық игілігіне жұмсалып, өзіне қайтады. Яғни «ҚазМұнайГаз» әлеуметтік нысандар тұрғызып, қайырымдылықпен айналысады, адамдарға инвестиция салады. Осылайша, компанияның еншілес ұйымдары жер қойнауын пайдалануға арналған келісімшартпен өз қызметін жүргізетін өңірлерді дамытуға қаржы бөліп отыр. Сондай-ақ облыс әкімдіктерімен жеке меморандум жасалған. 2025 жылға дейін «ҚазМұнайГаз» өзінің еншілес компаниялары арқылы сол өңірлерде жалпы құны 28 млрд теңгеге жуық әлеуметтік инфрақұрылым жобаларын іске асырып, қаржылық көмектің басқа да түрлерін көрсетпек. Балабақша, оқушылар сарайы, мектеп, жатақхана, медициналық орталық, саябақ, тағы басқа да ғимараттардың құрылысын жүргізуді жоспарлаған.
Бұған қосымша компания Samruk-Kazyna Trust («Самұрық-Қазына» АҚ компаниялар тобының қайырымдылық қызметінің бірыңғай операторы) әлеуметтік жобаларды дамыту қоры арқылы қайырымдылық, демеушілік жобаларға қаржы қарастырып келеді. Былтыр бюджеттен қаржыландырылған жобалар портфелінде 46 жоба бар, оның ішінде компания қажеттіліктерін ескере отырып, төрт жобаны іске асырған.
Қаржылық қолдауларға мысал келтірсек. Ұлттық компания Маңғыстау облысы, Жаңаөзен қаласы мен Қарақия ауданының әлеуметтік инфрақұрылымын дамытуға – 1,7, Атырау облысы Бесікті ауылында – 280 орындық балабақша салуға – 783 млн, Маңғыстау облысының әлеуметтік-экономикалық дамуы, инфрақұрылымын дамытуға 455 млн теңге бөлген. Қызылорда облысында 350 адамға арналған оқушылар сарайын тұрғызуға – 2,3 млрд, Ақтөбе облысының әлеуметтік-экономикалық дамуы және оның инфрақұрылымына 395 млн теңге қаржы қарастырыпты. Орал қаласында көпфункционалды спорттық сауықтыру кешенін салуға 19,3 млрд, Атырау, Маңғыстау, Ақтөбе, Қызылорда, Түркістан, Павлодар облысындағы жергілікті қоғамдастықтарына қайырымдылық көмек үшін 1,1 млрд теңге жұмсаған. Сондай-ақ былтырғы жылдың бюджетінен «Жарқын болашақ» білім жобасына 678 млн, Маңғыстау облысы, Түпқараған ауданы, Ақшұқыр ауылының дәрігер амбулаториясына рентген аппаратын сатып алуға 36,5 млн, осы облысқа қарасты Жетібай мен Жаңаөзен қалаларында балаларға арналған 21 спорт алаңының құрылысына 1 млрд теңге бөліпті.
Бұдан бөлек, «ҚазМұнайГаз» Жаңаөзенде мұнай-газ кластерін қалыптастыруға да көмектесіп келеді, яғни ұлттық компания – тапсырыс беруші болса, ал жеке кәсіпорындар – өндіріске қажетті жабдықты өндіруші. Компания Жаңаөзенде мұнай-газ жабдықтарын өндіретін жеке инвесторларды тартып, сол кәсіпорындардың өнімін өз компанияларына сатып алуға ниет етіп отыр. «Өзенмұнайгаз» АҚ мен «ҚазМұнайГаз» компаниясының басқа да еншілес ұйымдары өндіріске қажетті жабдықтардың тізімін де дайындаған. Бұл жаңаөзендіктер үшін жаңа жұмыс орындарын ашуға мүмкіндік бермек.
Алдағы уақытта Жаңаөзенде мұнай мен газ өндіруге қажетті тауарлар шығаратын жаңа зауыт бой көтереді. Биыл сәуір айында болашақ кәсіпорынның іргетасын қалау рәсімі өтті. Зауыт жылына 51 мың тонна құбыр өнімдерін, 540 мың сорғы штангаларын, 100 мұнай жылытқыштарын өндіретін болады. Сондай-ақ қала тұрғындарына 250-ден астам жаңа жұмыс орны ашылады деп жоспарланған.
«Бұл жоба стратегиялық инвестицияның қалалардың дамуына тигізетін оң шешімдердің жарқын мысалы деуге болады. Біз Жаңаөзен қаласын бүкіл өңірді табысқа жетелейтін дамыған өнеркәсіп орталығы ретінде көргіміз келеді», деді сол рәсімде сөз алған «ҚазМұнайГаз» ҰҚ АҚ басқарма төрағасы М.Мырзағалиев.