Редакцияға хат
Мен өзімнің күні бүгінге дейін бұл тақырыпты қозғаған хаттарымды көптеген құзырлы органдарға жолдап, өмірдің өз өзегінен туындаған ұсыныстарымды тапсырып едім. Өкінішке қарай, солардың бірде-бірінен өзімді және менен қолдау күтіп отырған мыңдаған зейнеткерлерді қанағаттандыратын тұшымды жауап ала алмадым. Сондықтан ақырғы жүгінер нүктем ретінде республикалық “Егемен Қазақстан” газетінің редакциясына хат жазуға мәжбүр болдым.
Баршаңызға белгілі, еліміз егемендік алған сонау 90-ыншы жылдардың басында жаппай нарықтық қатынастарға көштік те, жұрттың нәпақа айырып отырған колхоздары мен совхоздары бір сәтте жекешелендіріліп, олардың орындарында әртүрлі көлем мен деңгейдегі шаруашылық құрылымдары пайда болды. Ең қиыны, бұрыннан келе жатқан іргелі шаруашылықтардың бұлайша көптеген ұсақ шаруа қожалықтарына бөлініп кетуі олардағы жылдар бойы қалыптасқан бухгалтерлік есептік жүйенің кілт тоқтауына апарып соқтырды. Өз кезегінде бұл іркілістер тәуелсіз елімізде қабылданған жаңа заңдарға сәйкес қолданысқа енгізіле бастаған жасы жеткен кісілерге зейнетақы белгілеу үдерісіне үлкен залал келтіре бастады. Соның салдарынан ауылдық жерлерде тұрып, бүкіл саналы ғұмырларын ауыл шаруашылығына арнаған, таңның атысынан күннің батысына дейін бел жазбай еңбек етіп, бейнетті белшеден кешкен адамдардың зейнетке шығулары қиындап қалды. Бұл жағдай, әсіресе, 1940 жылдан кейін дүниеге келіп, зейнет жасына жеткендерге айрықша қатты батып тұр.
Қазір арада өткен қаншама жылдардың биігінен қарасақ, біздің бәріміздің бұл тұрғыда ойланып, мәселеге қайта оралатындай себебіміз бар екеніне анық көзіміз жетер еді. Өз кезегімде мен әлгінде айтқан 1940 жылдан бастап туған кісілердің зейнетақыларын алдыңғы толқынға теңестіру үшін мынадай шараларды жүзеге асыруды ұсынар едім.
Біріншіден, бұл санаттағы кісілердің мұрағаттардан 1995 жылға дейінгі соңғы 1-3 жылдық айлық табыстары туралы анықтамалары алынып, тұрғылықты жерлеріндегі әлеуметтік мекемелерге тапсырулары жүзеге асырылса. Екіншіден, әлеуметтік мекемелер олардың сол әкеліп тапсырған анықтамалары негізінде қайта есеп жасап, орташа айлық табыстарының мөлшерлерін анықтаса. Міне, осы екі тармақтан тұратын ұсыныстар орындалып жатса, біздің баяғыдан бері көтеріп жүрген өзекті мәселеміздің өтімі келіп, өркені жайылар еді. Зейнетақы белгілеуде, меніңше, тағы бір рет осындай зейін керек болып тұр.
Жақсымбек ӘБІЛОВ, зейнеткерлер құқығын қорғау қоғамдық комитетінің төрағасы.
АЛМАТЫ.