Медеу. Бенди. Бұрынғы тілмен айтсақ, допты хоккей. Қазақстан-Моңғолия құрамаларының алғашқы ойыны. “Ақжайықтың” негізінде құралған қазақ сұрмергендері қарсыластар қақпасына атойлап кіріп, жеңіс добын сәт сайын тоғытады. Рауан мен Ескендір ойын алдында екеуіміз кезек соғайық деп келісіп алғандай моңғол қақпасының алдында кезек-кезек ат ойнатады.
Қарсы жақ беткейге көзім түсті. Бір қауым айыр қалпақты ағайын отыр. Гол соғылса дүр етіп көтерілген көгершіндердей орындарынан тұрып кетеді. “Қазақстан, Қазақстан” деп күркірейді. Қолдарында “Қазақстан” деген жазуы бар белгілер.
Алғашқы күні моңғолдардың қолына түскен. 14:2 болып ұтылды. Содан соң қазақ сайыпқырандарымен жолы тоғысты. Біздің жігіттер 21:0 есебімен керіп тастады. Ашуланса керек еді.
Тоңқылдап отырған қырғыздар жоқ. “Қазақ-қырғыз бір туған”. Бардық. Әңгімеге тарттық. Өңін жел қағып, тотыққан жігіттер ықыласты.
– Қазақ туғандар мықты ғой. Әсіресе, анау Рауан деген жігіт шоң екен. Қанша қаумаласақ та арамыздан жол тауып өтіп кетіп, гол соға берді ғой, – дейді Сағымбек Қадыровпын деп таныстырған жігіт.
– Спорттық формаларыңыз сайлы екен?
– Қазақтар берді. Спорттық форманы да, конькиді де, клюшканы да... Сіздің жігіттер жақсы екен. Танысып алдық. Шіркін, бізде де қазақ спортшыларындай жағдай болса ғой...
– Рас, қызығамыз сіздерге, –дейді Сағымбек. – Біздің елде Нұрсұлтан Назарбаевқа құрмет ерекше. Өзіміз де көрдік. Спорт кешендері бірінен-бірі өтеді. Анау трамплиннен шаңғымен секіретін кешен қандай керемет. Әй, біз ондайды жүз жылда да сала алмайтын шығармыз. Аяғымыз жеткен біраз жерді көрдік. Мынадай спорт кешендерімен Азия ойындарын емес Қысқы Олимпия ойындарын өткізуге болады ғой.
– Қызықтық та, ептеп қызғандық та, – дейді Мырзабек. –Нұрсұлтан Назарбаев халыққа жайлы басшы екен. Барлық керектеріңіз бар. Қытай, жапон, корей елдері ғана өткізе алатындай көрінетін Азия ойындарын тамаша өткізіп жатырсыздар. Шіркін, осындай береке біздің халыққа қашан келеді?! Қазақ болу бақыт қой!
Тегі бір ағайынның ақтарылып айтқан әңгімесіне сүйініп қалдық.
Қызық-әй. Өзімізде біреулер аузынан түкірігі шашырап “осындай даңғаза неге керек?” деп дастарқанымыздың шетін тілгілеп жүр. Өз еліне өзі жаулық пиғыл танытып.
Көрші ағайын “Қазақ болған қандай бақыт” деп күрсінеді. Өз ішімізден шыққан кесірдің емес, көршінің сөзі түзу-ау...
Газетіміздің арқасында Азия ойындарына да, Олимпия ойындарына да жолымыз түсіп жүр. Сенім білдірген басылым басшылығына да, газет ұжымына да мың қайтара рахмет. Сырт елге барған соң спорт жарыстарымен қатар басқа артықшылықтарын да байқай жүресің ғой. Волонтер-еріктілердің қызметі қатты қызықтырған. Өзімізбен салыстырасың. Осындай мінсіз қызмет көрсетуге біздің жастар дайын ба деп.
Дайын екен. Кейбір айтуға тұрмайтын ұсақ-түйек кемшіліктер болмаса еріктілеріміз жарады. Аяқтарының ұшымен қызмет етті. Шетелдіктердің біздің ел туралы ой түйіп кетуі осы қызметтен басталады ғой.
Жанкүйерлерге рахмет. Жарыстың алғашқы күндері ойындар айға созылатындай асықпағанымен соңында ышқынды. Редакция тапсырмасымен қыздар арасындағы шайбалы хоккейге жауапты болғам. Балуан Шолақ атындағы Спорт сарайына ертерек келсек жанкүйерлер арасында таныс тұлға жүр. Зураб. Шымкенттегі грузин мәдени орталығының төрағасы. “Билет жоқ. Қолда 8 мың теңге екен. Төрт билетке ақшам жетпей қалып, баламды осындағы танысыма жібердім. Қазақстан финалда ойнап жатқанда үйде қалай тыныш жатамын, теледидардан көргеннен сарайда көргеннің арасы жер мен көктей”, дейді Қазақстан хоккейінің жанкүйері өзіміздің гүржі жігіт.
Медеуде де осындай. Зейнеткерлерді де көресің. Іргесінде үлкен дода өтіп жатқан соң шыдай алмаған.
Перизат Хасенова апайымыздың жасы 61-де. Алматыдағы №1 құлағының мүкісі бар балалар мектебінің мұғалімі. Бір топ шәкірттерімен келіпті.
– Мұндай ойын Қазақстанға енді қашан оралады. Азияда 45 мемлекет бар екен. Мен өткізейін деп сұрайтындары болмайды дейсің бе, болады. Әдепкіде балалар көрсін деп едім, өзім қызығып кеттім.
Әр ойынына келіп жүрмін,–дейді.
Спортшыны жеңіске жеткізетін – жанкүйер демеуі. Оны саңлақтарымыз айтып жатыр. Қазақстан Азия ойындарында мәреге шашасына шаң жұқпай келсе, онда жанкүйерлердің де еңбегі зор.
Бақтияр ТАЙЖАН.
Оңтүстік Қазақстан облысы.