Елбасы көтерген мәселелер жұртшылықтың көңіл түкпіріндегі ойларды қозғады, ертеңімізге жауапкершілік жүктеді. Облыстағы зиялы қауым өкілдерін, басқарма, жоғары, арнаулы оқу орындары басшыларының басын қосқан облыс активінде де осы мақалада айтылған мәселелер өзек болды.
Актив жиналысын жүргізіп отырған облыс әкімі Архимед Мұхамбетов Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бұл мақаласы оның жыл басындағы Қазақстан халқына жолдаған «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты Жолдауымен тығыз байланысты, оның жалғасы іспетті екенін айтты.
Сана сілкінбей, саяси, экономикалық даму баянды болмайды. Алқалы басқосуда сөз алған Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының ректоры, тарих ғылымдарының докторы, профессор Еркін Әбіл «рухани жаңғыру не үшін керек?» деген ойды алға тартты.
– Өткен ғасырда неміс философы Макс Вебер мәдени және экономикалық дамудың өзара байланысын зерттеді. Философ қорытқандай, ұлттар тек өндірген тауары мен көрсеткен қызметін ғана емес, бәсекеге бүкіл қоғамдық құндылықтарын, білім жүйесін қосады. Ал бүгінгі экономикалық бәсеке ұғымы тек өнім өндіру, қызмет көрсету емес, «ақыл» жарысынан тұрады. Сондықтан, Елбасы бұл мақалада заманауи және тиімді білім жүйесін жасау, жұмысшы кадрлардың бәсекеге сай болуы үшін олардың зияткерлігін, парасат зердесін көтеру керектігін тапсырды. Бұл барлық жағынан да елдің бәсекеге қабілеттілігін көтереді, –деді Еркін Аманжолұлы.
Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев өзінің Жолдауларында, сөйлеген сөздерінде уақыттың сипатын, жаһандану үдерісінде ұтылып, жұтылып кетпеу үшін бейімделе білуіміз керектігін айтып отырады. Бұл жолғы мақалада да дамудың әлемдік жылдамдығын айтып өтеді. Жазушы Ғұмар Ахметчин Елбасының еліміздегі қоғамдық сананы жаңғыртудың бірнеше бағытын атап өткендігін, бұлжымайтын екі ереже – ұлттық код, ұлттық мәдениетті сақтау және ұлттың дамуына кедергі болатын өткеннің кертартпа тұстарынан бас тарту туралы айтқаны уақыт талабымен үндесетінін, мұнсыз ешқандай жаңғыру болмайтынын жеткізді.
– Қазақ халқының рухани болмысы сан ғасыр қойнауынан бұлжымай келе жатқан гуманизммен, адамгершілік ізгі қасиеттерімен ерекшеленеді. Сталиндік қуғын-сүргінге ұшыраған халықтарды қазақтың кеудеден итермей, бір үзім нанын бөліскенін бүгінде барлық этнос өкілдері алғыспен еске алады. 1990 жылы Қазақстанға Германиядан арнайы келген, бұрынғы Ақмоладағы АЛЖИР тұрғыны болған Гертруда Платайстың естелігі бүкіл әлемді таңғалдырды. Қамаудағы жандарды аш-арық күйінде қамыс дайындатуға апарғанда көрші ауылдың балалары «таспен» атыпты. Айдауылдар «сендерді балаларға дейін жек көреді» деп масайрағанда, жарым көңілді әйелдер жылай бастайды. Сөйтсе, әлгі тас дегендері қазақтың құрты деген екен. Халқымыздың адамгершілікті ту еткен осындай қасиеті жоғалса, қатыгездікке жұтылса ұрпақты ертең қалай елестетер едік? Ұлттық мәдениет маржандарының негізі, бұлақ бастауы халықтың қанына сіңген адамгершілік, ізгілік қасиетте жатыр, – деді Ғұмар Ғарифұлы.
А.Байтұрсынов атындағы Қостанай мемлекеттік университетінің аға оқытушысы, философия ғылымдарының кандидаты Денис Качеев Елбасының мақаладағы білім жөніндегі пікірлеріне тоқталды. Қазақстан Тәуелсіздіктің алғашқы жылдарынан бастап білім саласын дамытуға зор мән берді. Мемлекет басшысының бастамасымен түрлі бағдарламалар жасалды, соның ішінде «Болашақ» бағдарламасы арқылы жастар әлемнің озық университеттерінен терең білім алды. Қазақстанда құрылған университеттер, зияткерлік мектептер, реформалардың жүргізілуі осы саланың жаңа тұрпатқа ие болуына бастады.
– Қазір жас ұрпақ мектептер мен жоғары оқу орындарында тек білім алып ғана қоймай, ХХІ ғасыр талабынан шығуды, Қазақстан экономикасының, қоғамның дамуына өзінің қажеттігін сезінуді үйренуі қажет. Бүгінгі уақыттың талабы –үш тілділік, бұл мамандар даярлаудың жаңа форматының бір сипаты, – деді жас ғалым Денис Качеев.
Актив жиналысында «ГрИн» Қостанай облысы бойынша Азаматтық альянсы қоғамдық қорының төрайымы Динара Өтебаева, Челябі университеті Қостанай филиалы директорының орынбасары, заң ғылымдарының кандидаты Әлімжан Бекмағамбетов, «СарыарқаАвтоПром» зауыты мотрология басқармасының бастығы Вадим Чашков Елбасы мақаласы туралы пікір білдіріп, ондағы қоғам дамуы, жаңғыруы үшін қазақстандықтар қаперіне алатын мәселелерді атап өтті.
Актив соңында облыс әкімі Архимед Мұхамбетов Елбасының заман талаптарына сай көтерген бастамаларының Қостанай өңірінде де игі істерге мұрындық болатынын айтты.
Нәзира Жәрімбетова,
«Егемен Қазақстан»
Қостанай