Сұранысқа сай сапа

Қостанай өңірлік автоқұрастыру орталығына айналмақ Қостанайда отандық авто­өнер­кәсіп кешені орталығын құру ту­ралы жобаның еліміздің мемлекеттік үдемелі индустрия­лық-инно­ва­циялық даму бағдар­ламасына енгені туралы газетімізде осыған дейін жазылған бо­латын. «АгромашХолдинг Қа­зақ­стан» АҚ базасында  қыс­қа мерзімде қазіргі заманғы мә­ши­не жасау өндірісі іске қосылды. Оның өзі технологиялар тран­сферті­нің және қазақстандық ма­мандардың инновациялық та­л­да­маларға белсенді тартылуының нақ­ты мысалы болып табылады. Қостанайлық автомобиль жа­сау­шылар өсіп келе жатқан өнд­і­ріс қуаттарымен таныстыру үшін жетекші мемлекеттік газеттердің журналистерін шақырған бола­тын. Аталмыш өнеркәсіп ке­шені­нің табалдырығынан аттай беріп-ақ оның ауқымына таң­да­на қарауға тура келеді. Қос­та­най­дың жанынан автомобиль жа­­саушылардың бүтіндей бір қала­сы бой көтеріп келеді. «АгромашХолдинг Қазақстан» АҚ-тың құрамына кіретін, осыдан жеті жыл бұрын жаңғыртылған, бү­гін­де қазіргі заманғы ауылша­руа­шылық өндірісі жүріп жатқан «Қостанайдизель» зауытында бір жылға жетпейтін уақыт ішінде жаңа мәшине жасау корпустары бой көтерді. Кәсіпорын, соны­мен бірге қаланың өзі де, көз ал­дында ірі мәшине жасау тора­бы­на, халықаралық өнеркәсіптік «хабқа» айналып келеді. Жаңа өнеркәсіптік орталық­ты құру бойынша қатар жұмыс істеп жатқан «АгромашХолдинг Қазақ­стан» АҚ және Allur Auto автомобильдер компаниясы тобы қазіргі заманғы өндірісті да­мы­туға жүйе­лі түрде келіп отыр. Кешен аумағы орасан зор, оған бірнеше футбол алаңдары сыйып кетер еді. Дегенмен, мұнда шөп басып кетіп, пай­даланылмай жат­қан алаңдар жоқ. Тех­но­логиялық тұрғыда ойласты­рыл­ған логистика барлық жерлерде де байқалып тұр. Оң жақтан «АгромашХолдинг» цехтарынан алаңға комбайндарды шығарып жат­са, сол жақтағы жаңа цехтан SsangYong оңтүстіккореялық өн­діру­шісінің уақыт сынынан өткен джиптерін шығарып, қатарға қою­да. Бүгінде Қостанайда жолтаң­да­мастардың төрт моделі құрас­ты­рылуда, ал маусымның басынан бас­тап Женева автосалонында нау­рызда көрсетілген ең жаңа 2011 жылғы New Actyon моделі құ­растырыла бастайды. – Күніне алты автомобиль, жы­лына – 1200 – бұл бүгінгі  нор­мамыз, бастапқы жобалық қуат, бірақ ол да шегіміз емес, дейді «АгромашХолдинг» АҚ басқарма төрағасының орынбасары Серік Рахимов. – Бүгінде цех жылына шамамен 8 мыңдай автомобиль шығаруға мүмкіндік береді. Егер бүкіл алаңды пайдаланар болсақ, менің ойымша, жылына 100 мың шығару да проблема емес. Шынымен де, орналасу жағ­дайына көз салып қарасаң өн­ді­ріс орнының артығымен салын­ғаны түсінікті бола түседі. Қажет болған жағдайда іс-жүзінде оны қалауыңша кеңейтуге болады – алаңдар да, сол сияқты жинақ­таушы бөлшектердің конвейер бойында қозғалу схемасы да оған мүмкіндік береді. Серік Рахимов атап көрсеткендей, бола­шақ­та тағы да бірнеше өндіріс­тік алаңдар жолға қойылып, олар­да коммерциялық автотехника жаса­ла­тын болады. Шы­ғарылатын өнім­дегі жергілікті мазмұнды тұ­рақты түрде арттырып отыру жос­парланғандықтан, өзіндік жи­нақ­таушы өндірісті кеңейту үшін де алаңдар қажет болмақ.  Алты жыл ішінде түпкі өнімдегі қазақ­стан­дық мазмұнның үлесі 50 пайызға дейін жетуге тиіс, ал бұл дегеніңіз қарапайым «бұрандалы» құрастыру емес, толық дәрежелі мә­шине жасау жобасы. Автомобильдер әдетте елдің жол жағ­дай­ларына сәйкес болу үшін мо­дер­низацияланады. Зауытта  тірек-беріліс тораптары мен трансмис­сия­ны қазақстандық жолдарға бейімдеумен айналысып қана қоймай, сонымен бірге, SsangYong жолтаң­дамастарының арнайы жиынтық­тарын әзірлеумен айналысатын дербес тәжірибелік-конструктор­лық бюро жұмыс істейді. ТЖМ-ның құтқару қызметтері, күштік құ­рылымдар, коммуналшылар үшін арнайы модельдер жасалды. Осы қызметтерге арналған алғашқы мәшинелерді зауыт тапсырыс берушілерге жеткізіп те үлгерді. Мә­селен, таяуда оңтүстік астана­ның әкімі  Ахметжан Есімов айтар­лық­тай бөлігі Қостанайдағы зауытта шығарылған 159 жаңа қызметтік автомәшинелерді Алматы ішкі істер департаментіне берді. Алда әлі де кең ауқымды өсу­дің тұрғанына қарамастан, корея­лық кроссоверлерді құрастыру жө­ніндегі Қостанай кәсіпорны қазір­дің өзінде таңдануға тұрарлықтай. Алаңқай техниканың ең соңғы үл­гілерімен жабдықталған. Бөлшек­тер мен кузов тораптарын, агре­гат­тарды орындарына қондыру жү­йесі робот арқылы жұмыс істейді. Өндіріс орындары тап-таза, конвейердегі жұмысшылардың бәрі операциялардың белгіленген тізбегін бұлжытпай сақтайды. Тікелей жұмыс орнында өзіміз тілдескен құрастырушы слесарь Иван Иванов үдерістің техникалық жа­ғының мейлінше нақты ұйымдас­тырылғанын айтады. Барлық операциялар күн тәртібінде минөттер бойынша көрсетілген, ал маман­дарға ең қатал талаптар қойылады. Жұмыс қызық, үш ай істедік – мезгіл-мезгіл айлығымызды көте­ріп отырады, еңбекақы толық қа­на­ғаттандырады, дейді Иванов. Бас­тапқыда аталмыш өндіріс үшін қызметкерлерді барынша мұқият­ты­лықпен іріктегенін атап өту қажет. Іріктеуден өткендер оқуға жі­берілді, көптеген мамандар Оң­түстік  Кореядағы SsangYong зауы­тында тағылымдамадан өтті. Әлемдік автомобиль жасау стан­дарттарына сәйкес келетін кәсіп­орын өнімдеріне деген сұраныс Қа­зақстанда да, сонымен бірге Кеден одағы кеңістігінде де баршылық. Ол түсінікті де. SsangYong Pyong Tech бөлімшесінің мамандары ба­қылау жасайтын сапалық өлшем­дерінің барынша ұқсас болғанына қарамастан, қазақстандық жолтаң­дамастар Кореяда құрастырыл­ған­дарға қарағанда шамамен 10 мың долларға арзан. Біз конвейер жанында өзінің оп­тимизмін ашық мәлімдеген  Allur Auto компаниясының басшысы Андрей Лаврентьевпен әңгімелес­тік. Оның айтуынша, «Аллюрдің» көптеген автосалондарында бұл автомобильдерге кезек қазірдің өзінде 1-2 ай бұрын жазылып қойылған. Әсіресе, қазақстан­дық­тар 2009-2011 жылдардағы ең жаңа модельдерге көз салуда, дейді Андрей Сергеевич. Ол тү­сі­нікті де. Отандық сарапшы­лар­дың бағалауынша, осындай ко­рея­лық  маркілер қазіргі күні са­пасы мен сенімділігі бойынша жетекші жапондық және еуро­па­лық өндірісшілер деңгейінде тұр. Оңтайлы баға мен жоғары сапаның ара-қатынасы – сатудың үздіксіз өсіп отыруын да осымен түсіндіруге болады. Қазақстан­дық тұтынушы да осы артық­шы­лықтарды жете бағалаған тәрізді. Allur Auto компаниясы маман­дарының болжамынша, 1 мау­сым­да ұсталған автомобильдерді әкелуге берілген жеңілдікті баж салықтары жойылғаннан кейін қазақстандық кәсіпорын өнім­де­рі­не деген сұраныстың бұдан да гөрі айтарлықтай өсуі мүмкін. Сон­дықтан,  осында айтылып жүр­­гендей, болашақта өндіріс қуа­тын ұлғайту – ол тек жоспар ғана емес, сонымен бірге объек­тивті қажеттілік. SsangYong жолтаңдамас­та­рын шығару цехымен қатар, Қос­танайда бүгінде ресейлік ірі «Соллерс» автомобильдер тобы­мен бірлескен  тағы бір жоба қолға алынуда. Жаздың соңы мен күздің басында уақыт тезінен өткен, онша бап қаламайтын және қымбат емес әрі жүру қабілеті жоғары «УАЗ» автомобильдерін құрастыру басталады. Оларды армияның, Ішкі істер ми­нистрлігінің, ауыл шаруа­шы­лығының, төтенше жағдайлар қызметінің қажеттіліктері үшін елімізге жеткізу тұрақты күйінде тұр. Сондықтан Кеден одағының аумағы Қостанайда жаңа өндіріс алаңын құру «Соллерс» басшы­лығы үшін оңтайлы болып отыр. Отандық автомобиль өндірісі орталығының дәл Қостанайда тамаша орналасқандығы жөнін­де отандық та, сол сияқты ресейлік сарапшылар да айтып жүр. Қостанай облысының әкімі Сергей Кулагиннің «Соллерстің» бас­шысы Вадим Швецовпен таяудағы әңгімесі кезінде де осы жөнінде сөз болды. Қостанай – елдің автоөнеркәсіп орталығын құру үшін өте қолайлы орын. Осы жерден неғұрлым маңызды деген өткізу рыноктарына, оның ішінде қазақстандық та, ресейлік те бар, арақашықтық біп-бірдей. Транссібір магистралі жақын өте­тіндіктен, автокешендерді жет­кізіп беру де арзанға түседі. Тіпті зауыт тауарының оңтайлы баға­сы­ның өзі көбіне-көп өндірісті орналастыруының ойластырыл­ған логистикасының нәтижесі бо­лып табылады. Былайғы фактор­лар­ды ескермегенде, зауыттың орналасуының өзі ғана әрбір автомобильдің өзіндік құнын 600 долларға арзандатуға жағдай жасады, дейді А.Лаврентьев. Журналистердің көздері жеткеніндей, Қостанайдың кең кө­лемді автомобиль өндірісі орта­лы­ғына айналуы үшін барлық жағдайлар жасалған. Конвейерлердегі жұмыс бір минөтке де толастамайды. Жаңа ғана құрас­тырылған мәшинені реттеу стендіне және техникалық сұйық­тық­тар құю орнына енді апара берген сәтте, конвейрдің басында барлық қажет бөлшектерді қон­дыру керек болатын жаңа «жа­лаңаш» қаңқа – кузов пайда бо­лады. Бүгінге дейін зауытта 400-ден астам автомобиль құрасты­рылды, ал жыл аяғына дейін ол сан бір жарым мыңнан асып түс­пек. Қарқын арта түсуде. Дегенмен, мұның өзі де істің тек басы ғана.   Сейфолла ШАЙЫНҒАЗЫ.