Жұмыс тобының алғашқы отырысы

Отырыста Президент Әкім­шілі­гі Ішкі саясат бөлімінің меңгерушісі Аида Балаева аталған жоба әлемнің алдыңғы қатарлы туындылары қатарына тәуелсіздік жылдары жарыққа шыққан Қазақстанның мәдени құндылықтарын қо­суға, сондай-ақ, болашақта оның әлем­­дік мәдениеттің бір бөл­шегі­не айна­луына жол ашатынын айтты. Іріктеліп алынған туын­­ды­лар елімізде өмір сүріп жат­­қан барлық мәдениеттер мен ұлттар­­дың ұлтаралық палитрасын қам­туы керек. Осы сала бойын­ша құрылған жұмыс то­бы мә­дени туындыларды іріктеу
бо­йын­­ша ұйымдастыру жұмыс­тарын жүйелеуді бастамақ.

Жұмыс тобының мүшесі, ғалым Ерлан Сайыров: «Жаһан­дық заманауи қазақстандық мәдениет» атты жобадағы негізгі мақсат – барлық шығармашылық орталық өкілдерінің басын қосып, Елбасы міндетін жүзеге асыру. Ол міндет – келесі жылдан бастап, Біріккен Ұлттар Ұйымының алты тілінде қазақ тілі, әдебиеті, мәдениеті, өнері, театр, кино салалары бойынша үздік туындыларды халықаралық деңгейге шығару. Бұл жоба халықтың арасында әлеуметтік оптимизм тудырады. Сонымен қатар, болашақта Қазақстанның стратегиялық ресустарын жасайды деп ойлаймын. Өнер саласында жұмыс тобы құрылды, сол жұмыс тобы аясында сарапшылар құрылады. Сарапшылар тобы шорт-парақ арқылы жұмыс істейді. Нақтырақ айтқанда, Қазақстандағы өнердің 4 бағыты бойынша ең үздік туындыларды жинайды. Содан соң, осы жылдың екінші жартысында бүкілхалықтық талқылауға ұсыны­лады. Талқылаудан іріктел­ген шығармалар Мемлекеттік ко­миссияға жіберіледі», – деді ол.

КСРО және Қазақстан Жа­зу­шылар одағының мүшесі Любовь Шаш­кова аталған жобаның басты мақсатының бірі қазіргі Қазақ­станның авторлары мен шығар­маларын танымал ету екенін айтты. «Әлемде басылып жатқан, театр сахналарында қойылып жатқан, музыкалық алаңдарда орындалып жатқан корифейлерімізді танимыз, классикамызды, ұлы фольклорымызды білеміз, ал Қазақстанда тәуелсіздік жылдары қандай туындылар жарыққа шықты, жастар не жазды, міне, осыны таныту – міндет», – деді ол.

Отырыста заманауи мәде­ниеттің үздік үлгілерінің тізбесін жасау үшін жұмыс тобына қажет іріктеудің нақты критерийлері айтылды. Нақтырақ айтқанда, біріншіден, туынды Қазақстанның тәуелсіздігі кезеңінде дүниеге келген болуы шарт, екіншіден, қоғамда халық мойындаған, танылған авторлар болуы керек. Үшіншіден, жарық көрген туынды (кітап, фильмография, театр қойылымы, көрмелерге қатысу, т.б.) қоғамда танымал болуы тиіс. Төртіншіден, жаңашылдығымен, бірегейлігімен, зияткерлігімен, образдылығымен, ұлттық болмысымен ерекшеленуі шарт. Бесіншіден, жоғары кәсіби деңгейге, мәдени, әдеби талғамға, сахналық мәдениетке сай болуы қажет. Алтыншыдан, зорлық-зомбылықты, діни араздықты, нашақорлықты насихаттамауы тиіс. Жетіншіден, іріктеу кезінде Қазақстан аумағында тұратын барлық мәдениет өкілдері, ұлттық палитра ескерілуі қажет.

Айта кетейік, туындыларды іріктеу үш кезең бойынша жүзеге асырылмақ. Туындыларға тиісті сараптама мен іріктеу жүргізілген соң, жұмыстардың тізімі жұмыс то­бы­ның жалпы отырысында тал­қыланып, Комиссияның қа­рауына, бекітуіне жіберіледі.

Талғат СҮЙІНБАЙ,
«Егемен Қазақстан»
АЛМАТЫ