ӨРНЕК АУЫЛЫНЫҢ ӨРКЕНДЕУІНЕ МҮМКІНДІК БЕРЕДІ
Облыс орталығынан шеткері ауданның бірі – Қарабалық Ресеймен шекарада орналасқан. Шекараның сызығындай болып ағатын Үй өзені ақын, аудармашы, журналист Мұхаметжан Сералин осыдан аттай 100 жыл бұрын «Айқап» журналын шығарған Троицк қаласы мен қазақ даласының арасын бөліп тұр. Соның да себебі болар, бұл ауданда қазақ мектебі қашаннан көп болған жоқ, барының өзі ауылдан жұрт үдере көшкен жылдары жабылып қалған. Атына сай табиғаттың салған өрнегіндей ақ қайың көмкерген өңірдегі Өрнек аулында Мұхаметжан Сералиннің кіндік қаны тамған. Халқымыздың біртуар перзенті сол жерде мәңгілік тыныстап жатыр. Қаймағы бұзылмаған қазақ ауылындағы орта мектептің даңқы бір кездері алысқа кетіп жатар еді. Кенжелеп болса да Мұхаметжан атамыздың атын алған сол мектеп осыдан біраз жыл бұрын жабылып қалған. Оған ауыл көшінің тоқтамауы басты себеп болған еді. Соңғы кездері көш сиреп, ауылдың сәл де болса еңсесі көтерілген соң мектептің қажеттігі қайта біліне бастады. Өрнек ауылындағы тұрғындардың өтінішімен орталау мектеп қайтадан ашылды.
– Ауылымыздағы Мұхаметжан Сералин атындағы мектеп қайсы жылы жабылып қалғанымен, оның ғимараты бүлінбей сол күйінше сақталған болатын. Көп жерлерде босаған ғимараттың бүліне бастайтынын, оны құрылыс материалы үшін бұзатынын көзіміз көріп жүр. Ал біздің ауылда атамыздың атындағы мектепті бүлдіруге ешкімнің қолы бармады, бірнеше жыл бос тұрса да бір шегесі қисайған жоқ. Міне, сол үйді уақыт талабына сай қайтадан жөндеп, аз уақыттың ішінде жаңа оқу жылына дайын еттік, – дейді мектеп директоры Гүлбаршын Ермағанбетова.
Өрнек мектебін мұғалім кадрларымен қамтамасыз ету де шама-шарқынша жүргізілуде. Енді өрнектік балалар осы қазақ мектебінде оқитын болады. Бұрынғыдай өзге ауылдардан туған-туыс іздемейді немесе аудан орталығындағы интернатқа жатпайды. Өз ауылында, ата-анасының қасында білім нәрінен сусындайтын болады. Қарабалық ауданында 35 мектеп бар. Биылға дейін осы білім ошақтарының екеуі қазақ тілінде білім беретін. Енді жаңа оқу жылы олардың қатарына Өрнек қазақ орталау мектебі қосылды, яғни қазір Қарабалықта үш қазақ мектебі бар.
Дегенмен, кейінгі жылдары ауылдарда қазақ мектептерінің ашылуы шабандап кетті. Аудан басшыларының және облыстағы білім беру саласы мамандарының айтуынша, бала санының аздығы мен мамандардың жетіспеуі мемлекеттік тілде білім беретін мектептерді ашудың басты қиындығы болып отыр. Алайда, кейбір ауылдардағы көрініс басқаша ой түюге жетелейді. Осы аудандағы Михайлов селосындағы орта мектепке баратын 130 баланың 30 пайызының ұлты қазақ. Ал осы ауылға іргелес Лесной ауылының тұрғыны Емелхан Шарапи қазақ тілінде білім алу үшін төрт баласын бірдей аудан орталығындағы интернатқа берді. Ауыл мектептеріне маман тұрақтату тек Қарабалық ауданы ғана емес, жалпы облыс өңіріндегі өзекті мәселенің бірі.
Мектеп жабылған жерде ауыл болмайды, сондай-ақ ел болмаса мектеп те ашылмайды. Қарабалық ауданындағы ауылдардың жойылуы салдарынан қазақтың талай азаматтарын тәрбиелеп шығарған іргелі білім ошағы – Тастыөзек орта мектебі жабылып тынды. Биылғы жаңа оқу жылының олжасы болған мектеп Өрнек ауылының облыс картасынан сызылмайтыны ауылдағылардың сенімін күшейе бастады.
Нәзира ЖӘРІМБЕТОВА.
Қостанай облысы, Қарабалық ауданы.