![Кеше ЭКСПО-да қандай шаралар өтті?](/article_photo/1501734372_article_b.jpeg)
Жаңармалы энергияны жетпіс пайызға жеткізбек
«Пайдалы қазбалардың сарқылуына жол бермеуіміз керек. Сондықтан, әлем халқы жаңартылған энергия көздеріне көшу қажет», деді басқосудың ресми бөлімінде мәртебелі меймандар. Делегацияны бастап келген Чили энергетика министрінің орынбасары Химена Хара өздерінің бұл саладағы тәжірибесімен бөлісуге дайын екендіктерін де жеткізді. Себебі, онда күн көзінен қуат алатын батареялар өте көп екен. «Стансалар кейде электр қуатын артығымен өндіреді. Әрдайым күн ашық болғандықтан, көп мөлшерде қуат жинаймыз. Оның барлығын сату мүмкін емес», дейді олар. Тұтынушыларға электр қуаты кейде тегін беріледі екен. Чили жаңғырмалы энергия көзін игеруде Латын Америкасы мемлекеттері арасында көш бастап тұр.
«Соңғы төрт жылда біздің елде күн мен желден энергия өндіру ісі қарқынды түрде дамып келеді. Арнайы мемлекеттік бағдарламамыз да жасалған. Сол бойынша алдымызға нақты міндеттер қойып, жоспармен жүзеге асырудамыз. 2050 жылға қарай осы саланың үлесін 70 пайызға жеткізуді мақсат еттік. Баламалы энергияны қолдану тек бізді ғана емес, бүкіл әлем халқын алаңдатуы тиіс деп санаймыз. Астанадағы ЭКСПО--
2017 көрмесі осы мәселеге жаңаша көзқараспен қарауға мүмкіндік бергендігін атап өткім келеді», деді Химена Хара.
Гамбия шақырады
ЭКСПО-2017 көрмесі аясында Гамбия Республикасының ұлттық күніне арналған баспасөз мәслихаты өтті. Жиында мемлекеттің туризм министрлігі маркетинг департаментінің директоры Адам Нджи Гамбия Қазақстанға тікелей әуе рейстерін ашқысы келетінін мәлімдеді.
«Біз қазақстандық туристердің Гамбияға қолжетімділігі үшін бар жағдайды жасағымыз келеді, қазіргі әуе бағыттарын ыңғайлы деп айта алмаймыз. Маркетингтік зерттеулер жүргізіп, біздің бірегей елімізге тиімді тур ұсынатын туристік агенттікті бекітуді жоспарлап отырмыз. Мұның барлығы жақын арада іске асырылады», деді Адам Нджи.
Гамбия – Африка құрлығындағы ең кішкентай мемлекеттердің бірі. Солтүстігінде, шығысында және оңтүстігінде Сенегалмен шектеседі. Батысында Атлант мұхитының жағалауы бар. Туристік сектор – Гамбияның ең үлкен табыс көзі және экономикасының қозғаушы күші.
Опера майталмандары өнер көрсетті
«Астана Опера» театрының сахнасында атақты Пласидо Доминго мен үлкен опера жұлдыздары Джузеппе Вердидің «Травиата» атты туындысын қойды. Операдағы басты Виолетта мен Альфредоның партияларын әлемдегі үздік сопранолардың бірі Марина Ребека (Латвия) мен танымал қазақстандық тенор, «Астана Операның» жетекші солисі Медет Шотабаев орындаған. Дирижері – АҚШ-тың атақты маэстросы Юджин Кон.
Мұндай ауқымды мәдени шара ЭКСПО-2017 көрмесі аясында Мәдениет және спорт министрлігінің қолдауымен өтті. Пласидо Доминго Марина Ребеканы соңғы елу жылда Виолетта партиясын ең үздік орындағандардың бірі деп санайды. Ол Дж.Верди шедеврінің он бестен астам түрлі қойылымдарында өнер көрсеткен және әлемнің үздік опера театрлары образдың Марина Ребеканың интерпретациясында толыққанды әрі нақты берілгенін мойындаған. Әлемдік опера жұлдызы Марина Ребека талғампаз көрермен мен қатал сыншыларды мінсіз актерлік шеберлігімен, тамаша дауысымен және айрықша тембрімен тәнті етті. Ол үздік халықаралық сахналарда жиі өнер көрсетіп тұрады.
Виолеттаның ғашығы Альфредо Жермонның партиясын орындаған танымал вокалист, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Медет Шотабаев та шет мемлекеттерде сұранысқа ие. «Астана Операның» жетекші солисі Италия, Швейцария, Австрия, Словакия, Франция, Бельгия, Нидерланд, Бразилия, АҚШ, Канада елдеріне жиі гастрольге шығады. Аталған мемлекеттердің барлығында қазақстандық әртістің тұрақты тыңдармандары қалыптасқан. Жақында ғана М.Шотабаев Австриядағы атақты «Graz Opera» сахнасында өнер көрсетті және 14 спектакльде Винченцо Беллинидің «Норма» операсындағы Полионның басты партиясын алып шықты.
Дарынды америкалық дирижер Юджин Кон аңызға айналған Рената Тебальди, Джузеппе ди Стефано, Франко Корелли, Мария Каллас, Рената Скотто, Лучано Паваротти сынды вокалистермен бірге өнер көрсеткен. Соңғы 25 жылда дирижер Пласидо Домингомен тығыз ынтымақтастықта жұмыс істеп, бірлескен спектакльдер, концерттік бағдарламалар, көптеген CD және DVD дискілерін жазумен айналысып жүр. Сондай-ақ, Юджин Кон 2008 жылдан бастап, танымал италиялық әнші Андреа Бочеллимен бірге жұмыс істеп келеді.
Айта кетерлігі, Пласидо Доминго мен әлемдік опера жұлдыздарының қатысуымен өтетін «Травиата» «Астана Операда» 3 тамыз күні қайта қойылады.
Биомассаны пайдаға жаратқан Бенин ұлттық күнін мерекеледі
ЭКСПО-2017 көрмесі қалашығында Бенин Республикасының ұлттық күні өтті. Батысафрикалық елдің төл мерекесі мемлекеттің тәуелсіздік күнімен тұспа-тұс келген. Салтанатты шараның дәстүрге сай жиын екі елдің туларын көтерумен ашылып, әнұрандары орындалды.
Ресми бөлімде еліміздің Білім жəне ғылым министрлігінің жауапты хатшысы Арын Өрсариев сөз сөйлеп, Бенин делегациясын ұлттық күнімен құттықтады. Биыл қос тарап арасындағы дипломатиялық қарым-қатынасқа 6 жыл толды. Ал мемлекеттің егемендігін алғанына 57 жыл толып отыр. ЭКСПО-2017 көрмесіндегі жаңа идеялар Қазақстан үшін ғана емес, жалпы жаһандық энергия үшін қолданылады. Бұл маңызды шараға Бениннің қатысуы – ол елдің Қазақстанмен жақсы қатынасының куәсі. Біз үшін бұл – Африканы ашудың мүмкіндігі», деді ол.
Бениндіктер баламалы қуат көздерінен энергия өндіру тақырыбын өзекті санайды. Өйткені, жергілікті тұрғындардың жартысынан астамы ауыл шаруашылығымен айналысады. Сондықтан да, олар биомасса қалдықтарын пайдаға жаратып келеді. «Біз ЭКСПО-2017 көрмесінің ЖЭК пен таза энергияны қолдануға арналған тақырыбын қолдаймыз. Бенин үкіметінің басты мақсатының бірі – ағаштарды кесуге қарсы тұру. Осы себепті, ағайынды егіздер баламалы энергия көздері негізінде жұмыс істейтін «Atingan do zosi» пешін ойлап тапты. Алғашында ол қоршаған ортаны сақтап қалу үшін, ішкі газ қажеттілігін төмендету мақсатында әзірленген болатын», деді Еуропа сыртқы істер министрлігінің департамент директоры Сетчехо Кристоф Дангнихин.
Бенин павильонында ұлттық экспозиция бар, ол елдің мәдениеті мен салтын таныстырады. Павильон «Африка Плаза» ұжымдық павильонында орналасқан. Осы көрмеге дейін ел Шанхайдағы ЭКСПО-2010, Миландағы ЭКСПО-2015 көрмесіне қатысқан. Сондай-ақ, респуб-
ликада баламалы энергия көздерінің әлеуеті жоғары. Ондағы энергетика секторында биомассадан энергия өндіру 59,4 пайызды құрайды, одан кейін мұнай өнімдері – 38,4 пайыз. Мемлекет 100 пайыз мұнай импортына тәуелді. Аумағы біздің бір ауданымыздай ғана болса да, халқының саны 12 миллионға жуықтайды. Астанасы – Порто-Ново, бірақ ел басшылығы Котону атты ірі қаласында орналасқан.
Концертке ұласқан шара соңында бишілер, дауылпаздар ұлттық өнерлерін ортаға салды.
ЭКСПО-ға қош келдіңіз
Өлеңін жазған шөмішбай сариев
Музыкасын жазған шәміл әбілтаев
Астанаға қош келдіңіз күллі әлем,
ЭКСПО-ға қош келдіңіз күллі әлем.
Тұңғыш Қазақ Президенті атындай,
Қазақ Елі – ғажайып Ел/2/, - Нұрлы әлем!
ҚАЙЫРМАСЫ:
Сол бір нұрдан шашу шашты Астанам,
Айналайын, ақиығым – Бас қалам!
Болашақтың нұр отына айналды,
Қадамдарын келер күнге/2/, бастаған.
Қазақ Елі – Тәңір сүйген арқалы ел,
Көкке жетті әрбір шыңың, әр төбең,
Далам кеңіп,
Тауларым тұр асқақтап,
Туған Елім биіктеді/2/, мәртебең!
ҚАЙЫРМАСЫ:
Құшағың мен кеудең толы гүлді бол,
Қошеметтеп мың-миллион мыңды қол,
ЭКСПО-ның шамшырағы жағылған,
Ал, ағайын, алдымызда/2/, Нұрлы жол!
Тәуелсіз Ел! Туған ұлтқа тілегім,
Ал, қалайша толғанбасын жүрегім,
Алашымның ауыз бірлік арқасы,
Еңсең биік Ұлы Қазақ/2/, ұлы Елім!
ҚАЙЫРМАСЫ:
Осындай бір ұлы шуақ Күнге алаң,
Көзін алмай,
Ойға батып тұр ғалам,
ЭКСПО бұл әлемдегі ең жарық,
Жер жаһанға сәуле шашқан/2/, нұр ғалам!!!
Топтаманы әзірлеген
Асхат РАЙҚҰЛ,
суреттерді түсіргендер
Орынбай Балмұрат, Ерлан Омар,
«Егемен Қазақстан»