Елбасы жоғарыда аталған бағдарламалық мақаласында «Қазақстанның киелі жерлерінің географиясы» атты жоба дайындауды ұсынғаны белгілі. Осы бастаманы жүзеге асыруда Қызылорда облысының алар орны ерекше. Өйткені, бұл өңір рухани құндылықтар мен тарихи жәдігерлерге бай. Солардың ішіндегі ең бірегейі «Қорқыт ата» мемориалды кешені ЭКСПО-2017 халықаралық көрмесі аясындағы туристік нысандардың тізіміне енгізілген. Ұлы ойшылға арналған бұл тарихи ескерткішке қалпына келтіру жұмыстары жүргізіліп, 2014 жылы кешен қайта жаңғыртылды. Нәтижесінде күллі түркі дүниесіне ортақ абыз Қорқыт баба жатқан жердің маңынан зиярат орталығы, қонақүй, мейрамхана, намаз оқитын бөлме, асхана және автотұрақ салынды. Соның арқасында «Қорқыт ата» кешені тек қазақстандықтардың ғана емес, әлемнің әр түкпірінен келетін саяхатшылардың да рухни ордаларының біріне айналды. Әсіресе, шетелдерден түркі халықтарының өкілдері көп келетінін атап өткен жөн.
Сапар аясында «Нұр Отан» партиясы Төрағасының бірінші орынбасары мемориалды кешен, музей және осы маңда орналасқан этноауыл жұмысына ерекше назар аударып, мұндай тарихи орындардың отаншылдық пен ұлттық бірегейлікті сақтап, нығайтуда маңызды рөлге ие екенін айтты.
«Тәуелсіз еліміз ширек ғасыр ішінде қарыштап дамып, Қазақстан әлем таныған абыройлы мемлекетке айналғанда Елбасымыз рухани жаңғыру бағдарламасын ұсынды. Оның мақсаты жас ұрпақты бабалар тарихынан тағылым алған елін, жерін сүйетін отаншыл рухта тәрбиелеу. Сондықтан «Нұр Отан» ұлт руханиятын түлетуге арналған Елбасы тапсырмасының еліміздің барлық өңірлерінде ойдағыдай жүзеге асуын ерекше назарда ұстайтын болады», – деді партия Төрағасының бірінші орынбасары Мұхтар Құл-Мұхаммед.
Сонымен қатар, Мұхтар Құл-Мұхаммед Сыр өңіріндегі республикалық маңызға ие тағы бір тарихи жәдігер – ортағасырлық Сығанақ қаласына арнайы ат басын бұрды. Х ғасырдың өзінде Ұлы Жібек жолының бойында орналасқан бұл қаланың ірі экономикалық, саяси және рухани орталық болғаны белгілі. Сондай-ақ, Сығанақтың Ақ Орданың астанасы және Қазақ хандығындағы ірі шаһарлардың бірі болғаны да тарихтан мәлім. ХVІІ ғасырда қала бұрынғы қауқарынан айырылып, үздіксіз соғыс пен жоңғарлардың толассыз шапқыншылығы Сығанақтың күйреуіне әкеліп соқтырды. Тарих тұңған бұл жәдігерді тыңғылықты зерттеу жұмыстары тек 2003 жылы «Мәдени мұра» бағдарламасының арқасында ғана қолға алынды. Археолог-ғалымдар бір кездері ірі елді мекен болған қаланың қираған үйіндісін асқан ыждағаттылықпен зерттеп, қаланы қоршап тұрған қорған қабырғаны, үйлерді және мешіт-медресені қалпына келтіру жұмыстарын қарқынды жүргізуде. Жобаның басты мақсаты – ортағасырлық Сығанақ қаласының орнын ашық аспан астындағы музейге айналдырып, еліміз бен өңірдегі тарихи әрі рухани жерлердің қатарын көбейту.
«Нұр Отан» партиясы Төрағасының бірінші орынбасары Сыр өңіріне жасаған сапары барысында Кіші Аралды қайта қалпына келтіру жұмыстарымен де танысты. Мемлекет басшысының бастамасымен аймақта «Сырдария өзенінің арнасын реттеу және Солтүстік Арал теңізін сақтау» атты «ғасыр жобасының» бірінші кезеңі сәтті жүзеге асырылды. Сол арқылы әлем бойынша ең ірі құрлықтық су қоймаларының бірін қайта жандандыруға мүмкіндік туып отыр. Ауқымды жоба аясында қазірдің өзінде Ақлақ су торабы, Көкарал бөгеті, Айтек кешені және қорғаныс дамбасы салынды. Қазалы және Қызылорда су тораптары мен Шардара және Арнасай бөгеттерінде жөндеу-қалпына келтіру жұмыстары жүргізілді. Жобаның жалпы құны 86 млн АҚШ долларын құрайды.
Мұхтар Құл-Мұхаммед Қызылорда облысындағы ауыл шаруашылығының даму барысына да назар аударып, бұл сала бойынша өңірде Елбасы тапсырмаларының орындалуына бақылау жүргізді. Қазіргі таңда облыста ауыл шаруашылығы саласының жалпы көлемі 80 млрд теңгеге жеткен. Мемлекеттің қолдауы арқасында биыл Сыр елінде егістік аумағы 10 мың гектарға артқан. Мәселен, облыстың басты дақылы күріш егістігі бүгінде 90 мың гектарды құрайды. Бұл облыстың соңғы 20 жылдағы ең үздік көрсеткіші.
Партия Төрағасының бірінші орынбасары облыс орталығында орналасқан «Жан-Арай» агроиндустриялық кешеніне барып, оның жұмысымен танысты. Аталған кәсіпорында тәулігіне 150 тонна күріш өндіріледі. Сондай-ақ, мұнда күріш ұнын өндеу арқылы макарон өнімдері және түйіршіктелген жем-шөп (тәулігіне 80 тонна) дайындалады. Өндіріс орны мемлекет-жекеменшік әріптестігі тәжірибесі негізінде құрылған. Бұл жерде дайындалатын жем-шөп өнімдері облыс қажеттілігінің 60 пайызын қамтамасыз етеді. Өндіріс ошағы «Бизнестің жол картасы – 2020» мемлекеттік бағдарламасының арқасында жұмысын бастады. Бағдарлама бойынша кәсіпорынның сыртқы инженерлік желілерін жүргізу үшін 175 млн теңге бөлінген. Кешеннің жұмысымен танысқан Мұхтар Құл-Мұхаммед жергілікті шаруалармен кездесіп, ауыл шаруашылығы саласына қатысты елімізде сәтті жүзеге асырылып келе жатқан тиімді тетіктерді тілге тиек етті.
Қызылорда облысында ауылшаруашылық өнімдерін өндіру ісінде көпке үлгі болып отырған тағы бірі ірі кәсіпорын – «РЗА» акционерлік қоғамы. Бұл шаруашылықтың негізі индустриялық-инновациялық даму бағдарламасының арқасында қаланғанын атап өткен жөн. Белгілі кәсіпкер Самұрат Имандосов басқаратын шаруашылықта сүтті, асыл тұқымды голштино-фриз сиырлары өсіріледі. Бастапқыда кәсіпкер Венгриядан аталған мал тұқымының 650 басын алып келген екен. Бүгінде шаруашылықта 1600 бас асыл тұқымды сиыр малы бар. Мемлекет тарапынан көрсетілетін барлық қолдаудың игілігін көріп отырған кәсіпорында қазіргі заманғы сүт өндеу және тауарлы-сүт өнімдерін дайындау зауыты жұмыс істейді. Әр сиырдан алынатын сүттің жылдық көлемі – 8000 литр. Одан бөлек, бұл кәсіпорын 1 млрд теңгеден астам қаржыны құрайтын бидай және жем-шөп дақылдарын өсірумен де айналысады. Шаруашылықтағы барлық технология толығымен Еуропадан, соның ішінде Германия, Ирландия және Голландиядан әкелінген.
Сонымен қатар, Мұхтар Құл-Мұхаммед «Қызылқұм» ЖШС ұжымымен кездесіп, Астанада өтіп жатқан ЭКСПО-2017 халықаралық көрмесінің басты тақырыбы – болашақтың энергиясы туралы сөз өрбітті. «Қызылқұм» ЖШС «Қазатомөнеркәсіп» ұлттық атом компаниясы» АҚ-тың еншілес ұйымы екені белгілі. Ол жерде жылына 3 мың тоннаға дейін уран өндіріледі. Бұл Қазақстандағы осындай өндірістік қуатқа ие алғашқы уран кен орны. Мұнда уран жерасты ұңғымалы сілтісіздендіру әдісі арқылы өндіріледі. Дәл осы әдіс МАГАТЭ тарапынан дүние жүзіндегі экологиялық ең таза әрі қауіпсіз өндіріс ретінде жоғары бағаланды. Кен өндіру жұмыстарынан кейін бұл жер қолданыс аясында ешқандай шектеусіз мемлекетке қайтарылады. Аталған игі бастамаға салынған инвестиция көлемі 0,5 миллиард АҚШ долларын құрайды.
Сапар барысында Мұхтар Құл-Мұхаммед «Нұр Отан» партиясының Қызылорда облыстық активімен кездесті. Онда мемлекеттік бағдарламалардың жүзеге асырылуында нұротандықтардың рөлі кеңінен сөз болды. Партия Төрағасының бірінші орынбасары қызылордалық әріптестеріне алдағы міндеттерді нақтылап, басым-бағыттарды айқындап берді. Соның ішінде мәдени туризмді дамыту мақсатында оны халыққа түсіндіру жұмыстарын күшейту, «Нұрлы жол» бағдарламасының орындалуын ұдайы бақылауда ұстау, ҰБТ-ға қатыспаған немесе сынақтан сүрінген мектеп түлектерінің әлеуметтік бейімделуіне, яғни өмірден өз орындарын табуына қатысты жұмыстарды жалғастыру сияқты басым бағыттар айтылды.
Одан бөлек, «Нұр Отан» партиясы Төрағасының бірінші орынбасары Тәуелсіздіктің 25 жылдығына орай ашылған Қызылорда қаласындағы Мемлекеттік рәміздер аллеясында болды. Үш гектар аумақты алып жатқан аллеяда Елтаңба, Әнұран мәтіні және биіктігі 60 метр болатын Ту орналасқан.
Жолдыбай БАЗАР,
«Егемен Қазақстан»
Қызылорда облысы