– Бұл далада кімдердің ізі қалмаған дейсіз? Әулие атанған жандарды жұрт неге ұмытпайды? Қайта жылдар өткен сайын халық оларды іздейтін секілді. Маған осы жұмбақ көрінетін. Осыдан 3-4 жыл бұрын Арқалық қаласына қарайтын Қайыңды ауылынан жеті шақырым жерде орналасқан Құлымбет әулиенің мазарына бардық, сонда байқаған құбылыстан кейін халық жадынан кетпейтін әулиелерде бір қасиеттің, құпияның болатыны рас деген ойда қалдым, – дейді Игорь Иванович.
Ол былай болған екен. 2013 жылы жазда Арқалық қаласындағы «Жасұлан» балалар мен жасөспірімдер орталығы Торғай өңірінің Арқалық төңірегіндегі тарихи орындарға экспедиция ұйымдастырады. Оның құрамы жергілікті бұқаралық ақпарат құралдарының, үкіметтік емес ұйымдардың өкілдерінен, бірнеше фотограф пен суретші жастардан, журналистерден жасақталады. Кесененің ішіне кірген соң фотографтар әдеттегідей жағалай суретке түсіреді. Арқалыққа қайтып оралған соң, жас фотографтар суреттің сапасыз түсірілгені туралы Игорь Ивановичке айтып, жұмыстарын әкеліп көрсетеді. Ол бірінен кейін бірі келген фотографтарға фотоаппараттарын дұрыс дайындамағанын, мүмкін ақау болғандығы жөнінде болжамдарын айтады. Сосын дереу өзінің түсірген суреттерін қарайды. Қызық болғанда, өзінің жұмыстарының да өзге фотографтар түсірген суреттерден айырмасы болмай шығады.
– Барлық суреттерде шарға ұқсас дөңгелек ақ дақтар бар. Олар кесененің күмбезінде, ішінде жүрген адамдардың басында, жүрек, бүйрек тұсында орналасқан. Мұны экспедицияны қорытындылаған отырыста талқылап айттық та, қойдық. Ал арамыздағы Юра деген жігіт осы жайды жазып, суретімен интернетке салыпты. Ол көпшілік назарын аударады, талқылауға көптеген кісілер қатысты, болжамдарын айтты. Соның ішінде маған «бұл энергетиканың қуаты, шар секілді ақ сәуле-дақты үлкейтіп көріңдер, ішінде зарядты көресіңдер, ол қуатты энергетика» деген пікірдің жаны бар сияқты. Біз ақ дақтарды үлкейтіп қарап көрдік, расында ақ дақтың іші шар секілді мөлдір емес, түрлі-түсті, ішінде бір нәрсе бар секілді әсер береді, – дейді Игорь Иванович.
Құлымбет әулие ХІХ ғасырдың ортасы мен екінші жартысында өмір сүрген. Ол көзінің тірісінде-ақ әулиелігімен аты шыққан, аруақты кісі болыпты. Оған денсаулығы нашарлаған адамдар келіп, емделеді екен. Көзі кеткен соң да ауырған, басына іс түскен адамдар оның мазарына келіп, дертіне шипа, жанына медет табады, тілек тілейді. Осы көрініс әулие мазарынан бүгінге дейін үзілмейді. Ел арасында оның әулиелігі туралы әңгімелер де көп сақталған. Қазір қайыңдылықтар Құлымбет әулие мазарынан таңғаларлық құбылыстарды байқайды. 2000 жылы Қайыңды ауылы маңайында дала өрті тұтанады, қызыл жалын бой бермей, мал шығынына дейін болады. Сонда даланы қарақұйқалақ еткен өрт Құлымбет әулие мазарына жақындағанда сөніп қалады. Ол жерде ешқандай өртке қарсы шара болмайды, жер де жыртылмаған. Кейінгі жылдары да дала өрті болғанда әлгі құбылыс тағы қайталаныпты.
«Табиғаттың біз білмейтін құбылыстары көп қой» деген Игорь Иванович Құлымбет әулие мазарында бір құпияның барлығына сенеді.
Нәзира ЖӘРІМБЕТ,
«Егемен Қазақстан»
АРҚАЛЫҚ
Суретте: Құлымбет әулие кесенесінің сыртқы көрінісі.