Мәжіліс депутаттарының, Қостанай, Ақмола, Солтүстік Қазақстан облыстары агроқұрылым басшыларының, мемлекеттік органдар жетекшілерінің, қоғамдық ұйымдар өкілдерінің қатысуымен ұйымдастырылған алқалы басқосуды аймақ басшысы Құмар Ақсақалов ашып, күн тәртібіне ұсынылған мәселенің өзектілігін, ауылшаруашылық жерлері мен қорларын тиімді пайдаланудың маңыздылығын атап өтті.
Агроөнеркәсіп саласында жұмыс істеп жүргендер озық технологиялардың артықшылықтарын жақсы сезінуі керек. Бұл салаға Үкімет жүйелі қолдаулар мен жеңілдіктер көрсетіп келеді. Жер – басты байлығымыз, асыраушымыз, сондықтан жүктелген міндетті абыроймен атқару бәріміз үшін басты парыз саналуы тиіс, деді Құмар Іргебайұлы. Биылғы егін орағы ұйымшылдықпен атқарылып, гектар берекелігі 17 центнерден айналуда. Ауылшаруашылық тауарларын өндірушілерге 44 млрд теңге субсидия берілген. Келесі жылы майлы дақылдар көлемін 1 миллион гектарға дейін ұлғайту көзделіп отыр.
Ауыл шаруашылығы министрінің орынбасары Ерлан Нысанбаев Жер реформалары жөніндегі комиссияның атқарған жұмыстары мен Парламент қарауына ұсынылған заңнамалық актілерге енгізілетін өзгерістер мен толықтырулар жайлы баяндап берді.
Бұдан былай ауылшаруашылық мақсатындағы жерлерді қорғауға алу мен жалға алушылардың жауапкершілігі күшейтіліп, жер беру, конкурс өткізу шарттары қатаңдатылады. Ұтымды пайдаланылмайтын жер телімдерін түгендеу, жердің тозуына қарсы ықпалды жандандыру, тұрғындарды жайылымдық жерлермен қамтамасыз ету мәселелері ерекше бақылауда болады, деді ол.
Парламент Мәжілісінің депутаттары Берік Оспанов, Сергей Звольский жобаға 250-дей түзетулер енгізілгенін, ұсыныс-тілектердің 90 пайыздайы ескерілгенін жеткізді.
Облыс әкімінің бірінші орынбасары Айдарбек Сапаров қазіргі қолданылып жүрген жер заңнамалары аясында атқарылып жатқан іс-шараларды ортаға салды. Ауылшаруашылық мақсатындағы жерлердің 16 пайызы шаруа және фермерлік қожалықтарға, 55 пайызы серіктестіктер мен акционерлік қоғамдарға тиесілі. Алайда олардың арасында жер күтіміне салғырт қарайтындар да жоқ емес. Соңғы үш жылда 1 миллион 30 мың гектар жер мемлекет меншігіне қайтарылған. Оның 383 мың гектары – жыртылған жерлер. Биыл 116 мың гектар жердің қорғаусыз қалғаны анықталған. 117 агроқұрылым егіншілік мәдениетін жетілдіру, ауыспалы егіс жүйесін қалыптастыру ісімен мүлдем айналыспайды.
Мәселен, «Агрофирма Виноградовка» ЖШС гектар басы 5 центнерден өнім жинауды көп жыл бойы қанағат етіп келген. А.Сапаров бір заңды тұлғаға берілетін жер көлемін 50 мың гектардан асырмау, құрылтайшының сол өңірде тұру тиістілігін алға тартып, екі жыл бойы мақсатты негізде пайдаланылмаған жерлерді кері қайтару қажеттігін, ол үшін Жер кодексінің 92-бабына өзгеріс енгізуді ұсынды.
Қостанайлықтар мен ақмолалықтардың жерді жалға беру шартын біржақты үзу туралы ұсынысы қолдау тапты. Өйткені бұл бағытта орын алған олқылықтарды жою тым ұзаққа созылып кетіп жүр. Көшпелі отырыста елді мекендер маңайында жайылымдық жерлердің тарлығына, басқа шаруашылыққа ауысқан адамдардың тиесілі пайларын алудың машақатына байланысты нақты шешімдер қабылданатыны айтылды.
Депутаттар «Базис Қызылжар», «Петерфельд Агро», «Алекри» серіктестіктерінде болып, озық технологиялармен, жергілікті тәжірибелермен танысты.
Өмір ЕСҚАЛИ,
«Егемен Қазақстан»
Солтүстік Қазақстан облысы
