Су тасқынынан сақтану жұмыстары жаз айларынан-ақ басталады, – дейді Батыс Қазақстан облысы бойынша төтенше жағдайлар департаментінің бастығы, генерал-майор Жасұлан Жұмашев. Жанар-жағармай, арнайы жабдықтар, өрт сөндіруші, іздеу-құтқарушы көліктер алынған. Қажет жағдайда төтеншеліктер бір күн ішінде шатырлы қалашық тіге алады. Бұрын өзен мұздарын жарылғыш затпен бұзатын болса, биыл арнайы мұз кесетін аппарат сатып алынған. Бұл құралдың жарылғыш заттан ең басты артықшылығы – өзендегі балыққа зиян тигізбейді.
– Биылғы қыстың ерекшелігі – тоң жылдағыдан 1,5 есеге дейін қалың түсті. Осы ақпан айындағы бақылау жұмыстары Тасқала ауданында тоңның қалыңдығы 53 см, Шыңғырлау ауданында 130 см-ге дейін жеткенін көрсетті. Өзен бетінің мұздары да биыл өте қалың. Қар күрт ерісе немесе көктем жаңбырлы болса, су сіңіп үлгермей, еріген су арнадан асуы, елді мекендер мен жолдарды басу қаупі бар, – дейді «Қазгидромет» РМК Батыс Қазақстан облыстық филиалының директоры Нұржан Шияп.
Мамандардың айтуынша, өңірдегі 57 гидротехникалық қондырғының барлығы тексеріліп, жөндеуден өткен. Бұл қондырғылардың 24-і республикалық, 30-ы облыстық коммуналдық меншікте. Өткен жылы 103 млн теңгеден астам қаржыға Шолақаңқаты өзені су қоймасына жөндеу-қалпына келтіру жұмыстары жүргізілген. Зеленов ауданында Деркүл өзені аңғарындағы суағар қондырғылар құрылысы жасалыпты. Көктемгі еріген судан зардап шегіп келген Орал қаласының Сарытау ауданы тұрғындары да биыл бұл машақаттан құтылатын болыпты.
Облыс аумағындағы республикалық және облыстық маңызы бар автожолдардың бойында су өткізетін 439 құбыр орналасқан. Соның өзінде республикалық маңызы бар күре жолдардың 37 жерінен, облыс жолдарының 54 тұсынан тасқын су өтуі мүмкін екен. Темір жол бойында да осындай 34 қауіпті аймақ бар.
– Мұндай аймақтың бәрі біздің айрықша бақылауымызда болады, кезекшілік қойылады, – дейді генерал-майор Жасұлан Жұмашев.
Батыс Қазақстан облысы Ресей Федерациясының 5 облысымен шектеседі. Су тасқынының негізгі қаупі де өзендердің жоғарғы жағынан, Ресей аумағынан келеді. Сондықтан да батысқазақстандық төтеншеліктер ресейлік әріптестерімен тығыз қарым-қатынас орнатқан. Қазіргі болжам бойынша Ресей аумағында да биыл су тасқыны қаупі аз, қар жамылғысы жылдағыдан анағұрлым жұқа көрінеді.
– Ресей биыл Жайық өзеніне қанша су жіберсе де біз дайынбыз. Жайықтың Ямбулат, Быков, т.б. салаларының арнасын тазалап, Көшім су жүйесін жаңғыртып алдық. Сондықтан қандай көлемде су келсе де қабылдап ала аламыз, – дейді Жасұлан Жұмашев. Жалпы, облыста көктемгі су тасқынының алдын алу үшін 1 млрд 300 мың теңге бөлініпті.
Қазбек ҚҰТТЫМҰРАТҰЛЫ,
«Егемен Қазақстан»
Батыс Қазақстан облысы
