Қала тұрғындарының жүйкелері тым жұқа келеді. Оларда бәрі асығыс, асықпаса және болмайды, уақыт, тіршілік ағымынан кешеуілдесең біраз нәрседен қағыласың. Барар жеріме, жұмысыма кешігуім, қалып қоюым мүмкін деп онсыз да тапшы уақытын есептеп, алға артық минуттарын салып шықса да, көшеде кептелекке тіреледі. Кейбіреулер қатты асығыстықтан ба, әлде өзінің ептілігін, пысықтығын көрсеткісі келе ме, өзгемен есептеспей, қысылмастан көлігіңді кес-кестеп, апатты жағдай туғызып, онсыз да кернеп, сынып кетейін деп тұрған жүйкені одан сайын шытынатады. Әупірімдеп діттеген жеріңе жетіп, тиісті орыннан көрсетілетін қызметіңді алайын десең онда да түрлі қабақ алдыңнан шығады. Әйтеуір, сетінеп, кенеуі кетіп, көпшігі қисайып, аттан аударып тастайтындай күйде тұрған тірлік.
Алайда кейде сондай көңілсіз кейіпті ұмыттырар, жақсы ұйымдасқан іске кезіккенде көңілің өсіп қалады. Әсіресе банк, дүкен, халыққа қызмет көрсету орталықтары, вокзал, көпшілік тамақтанатын орындар, қоғамдық көлік тәрізді жалпы жұртшылықпен күнбе-күн қоян-қолтық қызмет атқаратын орындардағы адамдардың өз жұмыстарына, келушілерге деген көзқарастарына, басшыларының ұйымдастырушылық қабілетіне де көп дүние байланысты. Кейбіреуінен көңілің өссе, кейбірінен қабаржып, салыңқы қабақпен кейіп шығасың.
Елорданың қоғамдық көліктерінің қызмет көрсетуінің біршама жақсарғанын айта кету керек. Кондукторлар үлкен кісі, бала көтерген адам, мүгедек жан кірсе жастарға сыпайы түрде «орын беріңіз» деп ескертіп жатады. «Нұрлы жол» вокзалындағы қызмет те көңілден шыққандай. Мұнда мүмкіндігі шектеулі, иә болмаса науқас адамдарға қызмет көрсететін арнайы адамдар бар. Қоларбаға отырғызып, вагоныңызға әкеліп, билет алған орынға жайғастырып алғыс алып жатады. Анықтама бюросы, дәретхана, телефон қуаттау сияқты бірқатар қажеттіліктерге тегін қызмет көрсетіледі екен. Бағытыңнан жаңылып, жол таппай қалсаң сыпайы бағыт беруші қызметкерлер және тұр. Арқаның қысында тоңдырмайтын, жылы аялдама, қаласаңыз таксилер 3-этаждан-ақ алып кетеді. Бір қадамы мың шақырымдай көрінетін ата-әжелер үшін тіпті жақсы ойластырылған дүние. Көңіл жайланып, келуші де, шығарып салушы да вокзалдан көңілді күймен шығып жатады.
Жуырда Астана қаласының тұрғын үй басқармасына барып, бірнеше ай өтіп кеткен қағаздарды көтеру қажет болған. Келген шаруаны мұқият тыңдап, қазір тексеріп көрейін деген қызметкер бөлмесіндегі қағаздарын қарап еді, іздеген құжат табылмады. «Отыра тұрыңыздар, басқа бөлімнен қарастырайын» деген ол арада 7-8 минуттай уақыт өткенде буда қағазды көтере бөлмеге кіріп, шұқшия отырып қажет құжатты қолымызға беріп, бұдан кейін не істеу қажеттігін сыпайы түрде түсіндіріп берген. Құжатты тауып бергеніне қоса, келушіге деген ілтипатына риза болып, есімін сұрған едік. Аты – Әлия, тегі – Мұсатаева екен.
Сауда орталығын аралап жүріп, бір бутиктің жанынан өте бергенімде ішінен сөйлей шыққан тұтынушы назарымды аударды. Менің қарап қалғанымды көріп: «Тігіншіге разы болып келе жатырмын. Өткенде көйлек алып, соны қысқартайын десем, көйлектің жарты бағасын сұрайды. Ал мына шебер арзанға қысқартып беретін болғасын көйлекті қалдырып кеткенмін. Кеше телефон нөміріңізді жазып кетіңіз деген. Сөйтсем, үйге дайын болды, алып кетуіңізге болады деп өзі қоңырау соқты. Көйлегімді киіп көрсем, «құр астынан қысқартсам желбіршектері бірдей болмай қалар деп, әр қатарынан екі сантиметрден алдым», дейді. Қалай риза болмайсың, менің көңілімдегіден де әдемі етіп жасап қойыпты», дейді. Тұтынушыға жақсы бір көңіл сыйлаған сол кісіні көргім келіп кеткен. Еш жұмысым болмаса да тігінші бутигінің ішіне кірдім. Қарапайым қазақ әйелі, сыпайы амандасып шаруамды сұрады. Жай кіргенмін, жұмысыңыздың берекесін берсін, риза болып шыққан клиентіңізді көріп, келесіде тігінші қызметі керек болса сізге келейін деп, танысып жөн сұрастым. Есімі Раушан екен.
Халқымызда «Қонақ кел демей келеді, кет демей кетеді» деген мақал бар. Соны қызмет көрсетушілерге қарата айтса да болғандай. Өз жұмысын адал атқарып, клиентінің көңілін табуды ойлаған Раушан тәрізді мамандар бір тапсырыс орындау арқылы өздеріне келетін жандардың көбеюіне жол салып, алғыс алып, ісін өркендетеді. Ал шақырсаң келтіре алмайтын даяшысы бар, еріне қимылдар сатушысы бар жерге кімнің қайтып барғысы келсін.
Анар ТӨЛЕУХАНҚЫЗЫ,
«Егемен Қазақстан»
