Бұл мәселе Рудный қаласында да жиі көтерілетін. Соның бірі қала тұрғыны Берен Үсенова жасөспірім ұлы Абайды қолынан жетектегендей болып жүруші еді. Әрине Абай спорт секцияларына барады. Бірақ бос уақыттың барлығын ол спорт залдарында өткізбейді ғой. Баланың аты − бала, ол да ойнағысы келеді. Биыл біткен игі іс кеншілер қаласындағы бар ата-ананың ойынан шыққандай болды. Памп-трек пен скейт саябағын орнату бастамасын «Соколов-Сарыбай кен өндіру бірлестігі» акционерлік қоғамының президенті Береке Мұхаметқалиев көтерген болатын. Өйткені өндіріс басшысын да алып кәсіпорында еңбек ететін 18 мыңға жуық жұмысшының бала тәрбиесі, кеншілердің демалысы туралы мәселе ойландыратын. Кен алыбының басшылығы 30 миллион теңге бөліп, қаланың қақ ортасындағы алаңнан памп-трек пен скейт-саябағын салды. Сөйтіп айнадай тегіс жолдарда скейтборд тебу рудныйлық бар баланың демалыс орнына айналды.
– «Бала ойынмен өседі» дейді халқымыз. Үш ай жазда бала кешке қарай үйден шығып кетсе бірнәрсеге ұрынып қала ма деп, уайымдап отыратын едім. Скейт бақ ашылғалы балам кешкілік бос уақытын сонда өткізеді. Әрі ойын, әрі шынығады. Балалар үшін өте жақсы болды, – дейді Берен Үсенова.
– Біз Рудный қаласын тартымды және заман талабына сай дамыта беруіміз керек. Скейт саябағы – біздің жастарға қажет уақыттың бренді. Біз оларды әрдайым қолдаймыз және саламатты, жан-жақты дамыған, қуатты, ой-өрісі кең жастарға ерекше сенім артамыз. Дәл осындай жастар «Соколов-Сарыбай кен өндіру бірлестігінің» болашақ мамандары деп білеміз, – дейді «ССКӨБ» АҚ президенті Береке Мұхаметқалиев.
Жастар болашағы үшін патриоттық қимыл жасаған тек «Соколов-Сарыбай кен өндіру бірлестігі» ғана емес. Көктемде кеншілер қаласындағы №2 гимназия мен №1 орта мектепте «Қазақстан аллюминийі» акционерлік қоғамы STEM лабораториясын жасақтап берді. Онда оқушылар түрлі роботтармен тәжірибелік жұмыстар жүргізеді. Олар мектеп қабырғасынан-ақ робот құрастыруды, оларды өндірісте пайдалануды білетін болады. Ертең жоғары оқу орнына түскенде қиналмайды, білгенін одан әрі жалғастырады. Мүмкін өндіріс пен экономиканың басқа салаларында табыс көзіне айналар жаңалықтар табуға талпынар. Бизнес кәсіпорындары барлығы 891 миллион теңгеге түрлі әлеуметтік көмек көрсеткен.
– Кеншілер қаласын көркейтуді тек бюджеттің арқасына жүктеп қоюға болмайтынын «Атамекен» бағдарламасы айқын меңзеп отыр. Рудный қаласында бизнес саласы өкілдерінің туған жерге жасаған қолғабысын жергілікті тұрғындар, ірілі-ұсақты кәсіпорындар қолдап кетті. Қаланы көркейту үшін жұрттың барлығы да кен алыбы секілді миллиондап қаржы бөле алмайды. Әңгіме қаржыда тұрған жоқ екен, қарекетте екен. Оны рудныйлықтарға бастамашыл жастар дәлелдеді, – дейді «Рухани жаңғыру» бағдарламасы жөөніндегі жобалық офистің жетекшісі Айбарша Суханова.
Айтса айтқандай, Рудный қаласындағы Дмитрий Зюбаненко мен Денис Боярский деген жап-жас жігіттерді қазір бүкіл қала тұрғындары біледі. Олар қаланың ескі тұрғын ауданындағы Пионер көшесінде орналасқан, сонау 60-шы жылдары салынған ең ескі үйден өздеріне арзан бағаға пәтер сатып алады. Тозығы жеткен үйлердің ауласында олардың сәбилері ойнайтын аула да, отыратын орындықтар да болмайтын. Екеуі өздері тұратын үйлердегі тұрғындарды ұйымдастырып, әр отбасынан ақша жинап, үйдің сыртына, ауласына жөндеу жұмыстарын жүргізді, балалар ойнайтын алаң салды, гүлзар жасады. Олардың бұл игі ісі ескі үйлерде тұратын өзге тұрғындарға да қозғау салып екі жігіттің бастамасымен тағы да 5-6 үй осындай жөндеуден өтті. Былтыр жүдеп-жадағандай болып тұратын ескі үйлердің қазір сырты боялып, ауласы жайнап сала берді.
Рудный қаласындағы Балалар мен жасөспірімдер спорт мектебінің директоры Валерий Галымзяновтың бастауымен баскетболшылар тобы бастама көтеріп, өздері ақша жинап, тозып кеткен 2 баскетбол алаңын жөндеді. Спортшылар оны тапсырар кезде міндетті түрде жолдастық кездесулер өткізіп отырады.
– Кеншілер қаласында осындай бастамалар қазір көбейіп, дәстүрге айналып барады. Мысалы, қаладағы «Хорошее дело» газетінің редакторы Есенгелді Қуанышбаевтың бастамасымен жасалған жоба да қызық. Олар газетті сатқанда әр данасынан 5 теңгені әдейі ашқан жинақ шотына аударып отырады. Оларға қаладағы «Такси Сана» кәсіпорны қосылды, әр мінген жолаушы төлеген ақыдан белгілі пайыз ақша әлгі шотқа салынады. Тұрғындар жүз мың теңге жинаса, редактор бастамасымен жиналған қордан оған үш жүз мың теңге қаржы қосып, балалар алаңын салады. Осы тәсілмен олар қалада 4 балалар алаңын салып берді, – дейді Айбарша Суханова.
Рудный қаласының қарапайым тұрғыны Анатолий Қадірменовтің бастамасы жастар, қала әкімдігі, жалпы қалалықтар тарапынан өте қызу қолдау тауып отыр. Анатолий көктемде Тобыл өзенінің жағасын тазалауға кіріскен. Біраз жылдан бері ластанып кеткен өзен жағасынан жиналған қоқыс тонналап сыртқа шығарылып, көзі жойылған. Жұрттың шомылатын, демалатын, қыдыратын орны айнадай тазарып, табиғат бір сергіп қалғандай болды.
Міне, кеншілер қаласы көптің қарекетімен, ықыласымен гүлденіп, көркейе түсті. Туған жердің қасиеті болар, бұл.
Нәзира ЖӘРІМБЕТ,
«Егемен Қазақстан»
Қостанай облысы,
Рудный қаласы
