Алматы қаласында және Алматы облысында жаңғырмалы электр көздерінің екі нысанының ашылуына байланысты бұл саладағы еліміздің табысы еселене түсті. «Самұрық-Энерго» АҚ-тың басқарма төрағасы Бақытжан Жуламанов қос стансаның ашылуына арналған салтанатты жиында Қазақстан жаңғырмалы энергия көздерін дамытуға ерекше басымдық беріп отырғандығын атап өтті.
– Мемлекет басшысы энергетиктердің алдына 2030 жылы еліміздегі ЖЭК үлесін 30%-ға жеткізу міндетін қойды, – деп атап көрсетті ол өз сөзінде. – Сондықтан біз осы бағытта жұмысымызды жандандыра отырып ЖЭК-ті дамытуда әлемдік көшбасшысы Қытай Халық Республикасынан үлгі аламыз. Алматы қаласында жаңа күн электр стансасының (КЭС) және Алматы облысында жел электр стансасының (ЖЭС) Тұңғыш Президент күні мемлекеттік мерекесі қарсаңында ашылуының ерекше символдық маңызы бар екендігін атап айтқым келеді.
Бірден екі ЖЭК нысанын ашу шарасымен жиналғандарды «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қорының энергетика секторының жетекшісі Нұрлан Утенов құттықтады. Жаңғырмалы энергия көздерін дамыту шарасы барысында бірден екі стансаның іске қосылуы ерекше оқиға екенін айта келіп, ол бұдан бұрын «Самұрық-Энергоның» Қапшағай қаласында қуаты 1,5 МВт КЭС және Ерейментау қаласында қуаты 50 МВт ЖЭС-ті іске қосқандығын атап көрсетті. Тек 2018 жылдың он айының ішінде бұл екі станса 134,4 млн кВт сағат электр қуатын өндірді.
«Самұрық-Энерго» акционерлік қоғамын 2007 жылы құрылған Қазақстандағы ең ірі электр энергетикалық холдингі. Акционерлік қоғамның 100% акциясы «Самұрық-Қазына» ҰӘҚ» акционерлік қоғамына тиесілі «Самұрық-Энерго» АҚ-тың негізгі қызметіне электр және жылу энергиясын өндіру; электр энергиясын өткізу және тарату; энергетикалық көмір өндіру және басқа кешенді міндеттер жатады. Сонымен бірге «Самұрық-Энерго» еліміздегі экологиялық таза электр қуатын өндіретін компаниялардың көшбасшысы болып отыр. Акционерлік қоғамның мамандары бұл салаға қажетті барлық біліктілік пен білімді толық меңгерген. Олар ЖЭК нысандарына техникалық қызмет көрсетуде; оларды басқаруда және күрделі жөндеуден өткізуде барлық қажетті инженерлік техникалық талаптарды орындайды. Бәрімізге белгілі, өткен жылы елімізде ЭКСПО-2017 халықаралық жетістіктер көрмесі зор табыспен өтті. Төрткүл дүниені түгел таңдандырған бұл көрме «Болашақтың энергиясы» ұранымен өтіп, әлемдік энергетика саласында жаңғырмалы электр көздерін дамытудың маңыздылығын паш етті. Бүкіл адамзаттың басымдық беріп отырған жаңғырмалы энергия көздерін дамытуда «Самұрық-Энерго» АҚ-тың атқарып отырған бүгінгі шаралары үлгі тұтуға лайық.
Осы ретте атап өтетін мәселе, Ерейментаудағы ЖЭС-тің іргетасына 2013 жылы алғаш капсула салынған болатын. Бүгінде оның қуатын 30 МВт-ға арттыру көзделіп отыр. Ал Қапшағай КЭС-нің қуатын 0,5 МВт-ға өсіру көзделуде. Сонымен бірге «Самұрық-Энерго» алдағы уақытта Шелек дәлізінде қуаты 60 МВт болатын, болашақта оның қуатын 300 МВт-ға жеткізу мүмкіндігі бар жел электр стансасын салуды жоспарлап отыр. Қазіргі таңда Шелек дәлізіндегі желдің орташа жылдамдығы секундына 5 метрден 9 метрге дейін жетеді. Нұрлан Утеновтің айтуынша, «Шелек» жобасында «Самұрық-Энерго» серіктесі «Пауэр Чайна» атты қытай компаниясы болатын көрінеді.
Алматы аумағындағы күн және жел электр стансаларын 72 сағат кешенді сынақтан өткізу барысында бұл стансалар пайдалануға толық дайын екендігін көрсетті. Бақытжан Жуламановтың айтуынша, бұл қос станса Қазақстан және Қытай үкіметтерінің арасында жасалған Келісім шеңберінде жүзеге асырылып отырған көрінеді. «Самұрық-Энерго» АҚ Қазақстан тарапынан осы жобаның операторы болып табылады. Ал қытай тарапынан бұл жобаға Powerchina Zhongnan Engineering Corp. Ltd. компаниясы оператор болып тіркелген. Келісім бойынша қытай тарапы Алматы қаласындағы КЭС-тің және Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы Нұрлы кентінің жанындағы ЖЭС-тің құрылысын салып, елімізге пайдалану үшін тегін сыйға тартқан. Ал «Самұрық-Энерго» АҚ бұл құрылыстарды жүргізу үшін қажетті барлық мүмкіндіктерді жасаған. Алдағы уақытта екі мемлекет арасында басталған «Жасыл көпір» одан әрі лайықты жалғасын тауып, дамитын болады. Алматы аумағындағы КЭС және ЖЭС нысандарын салуда бас мердігер болған CITIC Construction Co. Ltd, компаниясы құрылыс саласындағы Қытайдың ірі мемлекеттік инвестициялық корпорациясы саналады.
«Самұрық-Энерго» АҚ-тың хабарлауынша, жаңа КЭС 3608 фотоэлектр модульдерінен, ЖЭК әрқайсысының қуаты 2,5 МВт болатын жел энергетикалық қондырғыларынан тұрады.
– Бұл электр стансаларының салынып пайдалануға берілуі Қазақстан және КХР мемлекеттері арасындағы достық пен өзара ынтымақтасқан көршіліктің жемісі деп есептеймін, – деп атап көрсетті Қытай компаниясының Шығыс Еуропа және ТМД елдері департаментінің бас директоры Ли Цзяньхуэй. – Бұл игілікті басталған жұмыс екі мемлекет арасында ерекше қолдау тауып отырған – «Бір белдеу – бір жол» және «Нұрлы жол» бағдарламаларын іс жүзіне асыруға белсене қатысатын CITIC Construction Co. Ltd. компаниясының беделін одан әрі арттырып, екі ел арасындағы ынтымақтастықты дамытатын болады.
Жылқыбай ЖАҒЫПАРҰЛЫ,
«Егемен Қазақстан»
