13 Ақпан, 2019

Ауған соғысының ақиқаты

7096 рет
көрсетілді
2 мин
оқу үшін

Алматыдағы Мемлекеттік Орталық музейде Кеңес әскерлерінің Ауғанстаннан шығарылуының 30 жылдығына арналған «Жанымды жаралаған Ауғанстан» атты көрме өтті.

Ауған соғысының ақиқаты

Ауған соғысы 1979 жылы бас­талып 10 жылға созылды. Айтуға оңай, сұрапыл зобалаң, қаншама тағдырды жалмады. Цифрлы деректерге салсақ, Ауған жерінде сол кезеңде КСРО-ның 620 мыңға жуық, сон­ың ішінде қазақстандық 22 мың адам әскери қызметтерін өтеді. 15 526 адам, соның ішінде – 925 қазақстандық алған жарақат­та­рымен аурулары­нан қайтыс болды. 333 адам (КСРО Қорғаныс министрлігі Бас Штабы­ның деректері бойынша) қазақстандық 21 адам хабар-ошар­сыз жоғалды және тұтқынға түсті.

Ауғанстан соғысы Кеңес Ода­ғына ешбір ар-абырой, даңқ әкелген жоқ. Құрбан болғандардың туыстары мен жақындары үшін бұл қасіретті соғыс 1989 жылы ақпандағы әскерлердің шығарылуымен де аяқталған жоқ. Ол тіпті уақыттың өзі де емдеуге дәрменсіз қансы­ра­ған жара болып қалып отыр. Осы қантөгісті оқиғаның тәжіри­бе­сі әр мемлекет пен халық өзде­рінің ішкі істерін өз ха­лық­­тарының пайдасы мен игі­лік­тері үшін дербес түрде шешуге үндеген қайталанбас сабақ болды. Шайқас шебінде со­ғыс­ты тұтандырушылар емес, майдандағы жауынгерлер қаза болды.

Көрменің мақсаты Ауғанстан соғы­сы туралы шындықты же­т­кізу, жауынгерлер мен жас­тар­­дың жарқын ұрпағын Ауған­стан­да шайқасқан солдаттар мен офицерлердің патриоттық үлгісінде тәрбиелеу, сондай-ақ, соғыс саяси проблемаларды шешудің тәсілі емес екендігі туралы ұғым қалыптастыру.
Экспозицияға Ауғанстанда шайқасқан, құрбан болған және осы отты оқиғадан аман қалған жерлес жауынгерлер мен офицерлердің деректі материалдары (оқиғалардың куәлері мен қатысушыларының фото­сурет­тері, хаттары, куәліктері), наградалары мен жеке заттары қойылды. Көрмеге келушілерді, әсіресе Кеңес жауынгерлері мен офицерлерінің, сондай-ақ олар­дың қарсыластарының киім-мүліктері айрықша қызықтырары сөзсіз.
Ауған соғысының түйіндері осылай түйінделе берер... 

Көрменің ашылуына Ауған­стан Ислам Респуб­ли­ка­сы­ның Қазақстандағы Бас кон­сулы мр. Шуғни Яссауи мен елшіліктің Сауда атташесі Сайд Кхаили Зиа қатысты.

Сапарбай ПАРМАНҚҰЛ,

«Egemen Qazaqstan» 

Алматы