14 Желтоқсан, 2012

Білген басшы бар халықтың қамын жер

300 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Білген басшы бар халықтың қамын жер

Жұма, 14 желтоқсан 2012 7:04

Әлем жұртшылығының Мысыр еліне көз тіккеніне біраз болды. Астанасында аласапыран. Біріне бірі қарсы тұрған халық. Ертең қалай болары белгісіз. Жұрт 15 желтоқсанды күтіп отыр. Осы күні біраз нәрсе айқындалмақ.

 

Жұма, 14 желтоқсан 2012 7:04

Әлем жұртшылығының Мысыр еліне көз тіккеніне біраз болды. Астанасында аласапыран. Біріне бірі қарсы тұрған халық. Ертең қалай болары белгісіз. Жұрт 15 желтоқсанды күтіп отыр. Осы күні біраз нәрсе айқындалмақ.

Айқындалғанда, осы күні өте­ді деп отырған Египеттің жаңа кон­­с­титуциясының жобасына байла­нысты референдумнан ке­йін жағдай тіпті шиеленісіп кетуі әб­ден ықтимал. Қазірдің өзінде ол шарықтау шегіне жеткендей. Көше қарсыластарға толы. Сарапшылар, саясатшылар оны бұрынғы президент Хусни Мүбәракты тағынан тайдырған «араб көктемі» революциясымен салыстырады.
Бұл елде қалыптасқан жағдай туралы бұған дейін де біраз жаздық. Президент сайлауында «Мұсылман бауырлар» қозғалысының өкілі Мұхаммед Мурси азғандай ғана басымдықпен (51 пайыз) жеңіске жеткен болатын. Содан кейін ол өзін қолдаған қауымның ғана мүддесін ойлап, қалған 49 пайыз халықтың мүддесін ескермей әрекет етті. Ол ел басшысы барша халықтың қамын жеуі парызды іс екенін ұмытты деген айыппен жұртшылықтың наразылығын тудырды.
Бұл қарсылық, әсіресе, прези­денттің 22 қарашадағы өзінің өкі­леттігін кеңейтіп, сот билігін шектеген жарлығынан кейін тіпті кү­шейген. Соны ескеріп, Мур­си бұл уақытша ғана шара деп ақ­талғанымен, оның асығыс түрде ре­ферендум өткізу жөніндегі ше­ші­міне оппозиция мүлде қарсы.
Жалпы, референдумға ұсы­нылып отырған конституция жобасы, парламентте (онда исламистер басым) қабылданғанмен, оппо­зи­­­­ция пікірінше, ол асығыс жа­салған, жалпы халықтық мүддеге қайшы. Онда саяси және діни еркіндікке, сондай-ақ әйелдер бостандығына кепілдік берілмеген. Сынаушылар конституцияны Мурсиді қолдайтын исламистер әзірлегеніне назар аударып отыр.
Наразылықтың күшейгенін ес­керіп, президент Мурси халыққа телеканал арқылы үндеу арнады. Ол оппозицияны қалыптасқан жағдайды реттеу үшін үн қатысуға шақырды. Оппозиция оны қа­был­дамады. Қарсылардың басты талабы референдумды кейінге ше­ге­ріп, 22 қарашада қабылданған конституциялық декларацияны тоқ­тату болып отыр.
Билік пен оппозицияның бірін-бірі ұғатын, келісімге келетін тү­рі жоқ. Әскерилердің оларды мәмілеге шақырғаны жауапсыз қалды. Ал әскерилер қарсыластың бірін жақтап, сөзден әрекетке көшер болса, оның аяғы насырға шабары анық.
Референдум қарсаңында Мұ­­­хаммед Мурсиге қарсылар са­ны айтарлықтай өскені жайында пікірлер айтылуда. Со­ған қарағанда, референдум нә­ти­же­сінен кейін, тіпті онда президент жақтастары көпшілік дауыс алғанымен, жағдай оңға қарай өзгере қоймайтындай. Тіп­ті ол қарсыластар арасындағы қай­­­­шылықты бұрынғыдан да күшейтіп жіберуі мүмкін.
Кейбір ақпарат құралдары Египет билігі оппозицияға қарсы қу­ғындауды күшейтпек, оның басшыларын қамауға алмақ деген сөз де таратып отыр. Ал бұл шын­дыққа айналар болса, ол билікке қарсылықты күшейте түсіп, жағ­дайды ушықтыратын жол.

Мамадияр ЖАҚЫП, «Егемен Қазақстан».