Экономика • 04 Сәуір, 2019

Еліміздің оңтүстік өңірлерінде көктемгі егіс жұмыстары басталды

1125 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Алматы, Жамбыл, Қызылорда, Түркістан облыстарында көктемгі егіс жұмыстары басталды. Бұл туралы Ауыл шаруашылығы министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады.

Еліміздің оңтүстік өңірлерінде көктемгі егіс жұмыстары басталды

Іс-шараға Ауыл шаруашылығы министрлігінің, облыс әкімдігінің, «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ өкілдері, ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілер, салалық ассоциациялар мен кәсіподақ жетекшілері қатысты.

Облыс әкімдіктері ауыл шаруашылығы басқармаларының алдын-ала мәліметтері бойынша, 2019 жылы ауыл шаруашылығы дақылдарын 22,3 млн га жерге орналастыру жоспарлануда, бұл өткен жылғыдан 1,3% артық. Қазіргі уақытта егістік жерлерді тиімді әртараптандыру жүргізілуде, бұл бидай, суармалы егістік жерлердің азаюына және бос жерлерді игеру есебінен майлы, дәнді дақылдар, жемдік дақылдар, бұршақ, жемшөп дақылдар сияқты бәсекеге қабілетті сұранысқа ие ауыл шаруашылығы дақылдарын кеңейтуге мүмкіндік береді.

Осылайша, ағымдағы жылы 2018 жылмен салыстырғанда сұранысқа ие егістік алқаптары: арпа және жүгері астық - 57,2 мың га, қант қызылшасы - 2,6 мың га, жемшөп дақылдары - 654,1 мың га артады.

2019 жылдың 1-қаңтарынан бастап сатып алу нормалары бойынша элиталық тұқымдар мен бірінші репродукциялы тұқымдарды субсидиялауды көздейтін тұқым шаруашылығын субсидиялаудың  жаңа схемасы енгізілді.  Бұл ретте тұқымдар көктемде төлемсіз тұқым шаруашылықпен немесе АШТӨ іске асырушымен  жіберіледі, ал олардың шығындарын облыс әкімдігі өтейді. (100%) 

Тұқым шаруашылығын субсидиялаудың жаңа механизміне көшудің негізгі мақсаты ауылшаруашылық тауар өндірушілеріне көктемде тұқым сатып алу, уақытылы сортты ауысулар мен сорты жаңартуларын алу үшін айналым қаражатының жоқтығы мәселесін шешеді. Сондай-ақ, бөлінген бюджеттік қаражаттарды тиімді пайдалану және тұқым шаруашылығы субсидиялаудың бағдарламасымен ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерді 100% қамтамасыз етеді.

Облыстық әкімдіктердің мәліметтері бойынша, 1 сәуірдегі көктемгі дала жұмыстарын жүргізуге тракторлардың дайындығы 91%, себу кешендерінің дайындығы 100%, тұқым сепкіштердің дайындығы 91%, топырақ өңдеу құралдарының дайындығы 93%.

Машина-трактор паркін жаңарту проблемаларын шешу үшін қолда бар ресурстарды (субсидиялардың тиімсіз түрлерін азайту арқылы) қайта бөлу жоспарланып отыр, бұл өндіруші елге байланусыз  АШТӨ сапалы және заманауи техникаларға қол жеткізуін қамтамасыз етуге бағытталатын болады.

Осылайша, отандық және шетелдік өндірістің техникасы инвестициялық шығындарды субсидиялау бағдарламасы шеңберінде (теңгерімнің мөлшері ауылшаруашылық техникасының құнынан 25% -ды құрайды) бірдей шарттармен субсидияланатын болады. Сонымен бірге жергілікті бюджет қаражаты есебінен субсидиялау стандарты аймақтық әкімдіктермен (35% -ға дейін) дербес түрде көбейтілуі мүмкін.

Бұдан басқа, АШТӨ үшін ауыл шаруашылығы техникасы лизингін қаржылық қолжетімділігін қамтамасыз ету мақсатында,  кредиторға аванстық төлем, сатып алған техникалар бойынша алғашқы жарнасы ретінде, инвестициялық субсидияны аудару мүмкіндігі қарастырылған.

Осы қолдау шараларын бірте-бірте ұлғайту, 2021 жылға дейін аграрийлердың ауыл шаруашылық техникасы мен жабдықтарын сатып алуға инвестициялар көлемін 100 млрд теңгеден 240 млрд теңгеге дейін жеткізу және 2021 жылға қарай жабдығын жаңартудың минималды технологиялық деңгейін 2% -дан 6% -ға дейін қамтамасыз ету жоспарлануда.

Энергетика министрлігімен  келісімі бойынша наурыз-маусым айларында 380,0 мың тонна дизель отыны бөлінді (2018 жылы 375,0 мың тонна). Егіс алқаптардың  көбеюін ескере отырып, қосымша аймақтарға 5,0 мың тонна дизель отыны бөлінді. Аймақтарға отын бекітілген кестеге сәйкес жеткізіледі. Энергетика министрлігі операторлардың жеткізілімін ескере отырып, зауыттан 160 теңге / литр (193,0 мың теңге / тонна) бағасын белгіледі, өңірлердегі орташа баға 176 теңге / литр болады, бұл нарықтық бағадан (жанар-жағар май құю станциясы - 195 теңге / литр) 10 пайызға арзан.

Агроөнеркәсіптік кешен субъектілерін 2019 жылы «Кең Дала» бағдарламасы бойынша несиелендіру үшін 60 млрд теңге бөлінді, соңғы қарыз алушылар үшін сыйақы ставкасы жылдық 7% -дан аспайды. Аграрлық несие корпорациясы https://qoldau.kz/ порталы арқылы өтініштерді қабылдайды. Ауыл шаруашылығы тауарларын өндірушілерді несиелендіру несие серіктестіктері арқылы 13 млрд. теңге, екінші деңгейлі банктер 14 млрд теңге және тікелей несие беру - 33 млрд теңге («АНК» АҚ филиалдары арқылы) жүзеге асырылады. Бұл бөлу шартты болып табылады, себебі өтінімдерді алуға қарай қаржыландыру қамтамасыз етіледі.

Айта кету керек, ағымдағы жылдың 1 сәуірінде. Алматы, Жамбыл, Қызылорда және Түркістан облыстарында 379,3 мың гектарға егістік егілді, жоспар 1713,2 мың гектар немесе 22,1% орындалды. Сонымен бірге масақты дақылдар 196,6 мың гектарға, майлы дақылдар - 52,7 мың гектарға, көпжылдық шөптер - 72,3 мың гектарға, көкөніс пен бақша мәдениеттері және картоп - 57,4 мың гектарға, қант қызылшасы - 0,3 мың гектарға егілді.