Салынбай қалған сәлем
Сәрсенбі, 27 маусым 2012 6:27
Өкінішсіз өмір болмас, сірә. Жас та болсам өзегімді өртеген бір өкінішімді көпшілікпен бөліссем деймін. Мүмкін өзім секілді қатарлас құрбыларыма сабақ болар.
Осыдан бірер жыл бұрын Шу өңіріндегі Қоспановтар әулетіне келін болып түстім. Табалдырықты оң аяқпен аттаған ақ босағамды әр кез құрмет тұтамын. Қазақтың ежелгі дәстүрі бойынша үлкен кісілерге иіліп сәлем салудан жаңылған емеспін. Бұл дәстүрді ескіліктің сарқыншағы деп емес, жасы үлкен кісілерді сыйлап, ізет көрсеткендіктің белгісі деп білемін. Әрбірінің «көп жаса, бақытты бол, үбірлі-шүбірлі бол» деген алғысы көңілімді марқайтып, мерейімді арттырады.
Сәрсенбі, 27 маусым 2012 6:27
Өкінішсіз өмір болмас, сірә. Жас та болсам өзегімді өртеген бір өкінішімді көпшілікпен бөліссем деймін. Мүмкін өзім секілді қатарлас құрбыларыма сабақ болар.
Осыдан бірер жыл бұрын Шу өңіріндегі Қоспановтар әулетіне келін болып түстім. Табалдырықты оң аяқпен аттаған ақ босағамды әр кез құрмет тұтамын. Қазақтың ежелгі дәстүрі бойынша үлкен кісілерге иіліп сәлем салудан жаңылған емеспін. Бұл дәстүрді ескіліктің сарқыншағы деп емес, жасы үлкен кісілерді сыйлап, ізет көрсеткендіктің белгісі деп білемін. Әрбірінің «көп жаса, бақытты бол, үбірлі-шүбірлі бол» деген алғысы көңілімді марқайтып, мерейімді арттырады.
Әкеміз Әбдіәшім мен анамыз Тоғжанның қарашаңырағы қонақтан арылған емес. Кісілердің бірі шығып бара жатса, екіншісі кіріп келе жатады. Бір күніміз қонақсыз өтпейді. Егер таңертеңгілік шайға ешкім келмей қалса, түскі асқа әкеміз көшеден өтіп бара жатқан ауылдастарды өзі дауыстап шақырып ертіп келеді.
Бір күні әдеттегідей түскі асты қамдап жатқан кезім. Үйге әкемізбен бірге бір топ кісі еріп келді. Барлығына да бойға сіңген әдетім бойынша иіліп сәлем салып жатырмын. Ол кісілер алғыстарын айтып, қолдарын шайып төргі бөлмеге өтіп кетті. Қонақтар жайғасып болды-ау деген кезде табақ тартпақ болып үлкендер отырған бөлмеге кірдім. Кірген бетте төр жақта отырған әкеміздің аталас інісі болып келетін Мағауия ағаға көзім түсті. Аңқылдаған ақжарқын, кеңпейіл кісі болатын. «Жаңағы кірген бір топ кісілердің ішінде жоқ сияқты еді… Қалай байқамай қалдым екен?..» Енді көпшіліктен ерекшелеп қаратып сәлем салуға ыңғайсыздандым. Жас болғандықтан ба, білмеймін, ұяңдығым жеңіп үнсіз қалдым. Өзі де мені ұялтпайын дегендей қасындағы кісілермен әңгімелесіп отыра берді. Ет желінді, сорпа ішілді.
Сыртқа беттеп бара жатқан көпшіліктің арасынан Мағауия ағамыздың өзі ерекшелеп: «Рахмет, қалқам. Асың дәмді болыпты » деп алғысын айтты. Ішімнен сәлем салмағаныма одан сайын өкініп мен қалдым… «Жарайды, келесі кездескенде ерекше иіліп тұрып сәлем салармын» деп өзімді өзім жұбатып қоямын. Арада бірер күн өтті-ау деймін. «Мағауия аға қайтыс болыпты» деген суыт хабарды көршіден есіттім. Өз құлағыма өзім сенбедім.
Тойдан шыққан Мағауия ағамыз көлік апатынан қайтыс болыпты. Машинада бірге болған қос балапаны аман. Артында өрімдей жас балалары қалды. Ағайындар осыған да шүкіршілік етіп жатты. Ал сол кездегі менің жан дүниемдегі аласапыранды сөзбен айтып жеткізу қиын. «Үйге келгенде неге дер кезінде байқамадым екен? Неге сәлем салмадым екен? Неге ұяңдық таныттым екен?» деген сауалдар көпке дейін мазалады. Осылайша салынбай қалған сәлем үшін өзімді өзім кінәлап жүргеніме бір жылға жуықтапты.
Гүлнұр ӘБДІӘШІМКЕЛІНІ.
Жамбыл облысы, Шу ауданы.
