Көп нәрсені «бүлдірген», осыдан 8 жыл бұрын Швеция жағынан айып тағылған, Британия қамауға алмақ болған, АҚШ-қа экстрадициялану қаупі туындаған Дж.Ассанж 2012 жылы Эквадордың уақытша баспана бергенін пайдаланып, осы мемлекеттің Лондондағы елшілігін паналаған еді. Содан бері ол елшілік ғимаратында тұрып келген-ді. Бірақ кенеттен ол өзін қорғап келген Эквадордың жаңа президенті Ленин Мореноға тиісемін деп жаза басты. Дәлірегі, осыдан екі жарым ай бұрын Wikileaks сайты Л.Мореноның және оның отбасының сыбайлас жемқорлыққа қатысы бар екенін жариялап жібереді (бұл Дж.Ассанжды тығылып жатқан жерінен шығару үшін екінші бір күштердің жасаған әрекеті болуы да мүмкін). Ел президенті сайт арқылы өзіне тағылған айыптарды жоққа шығарды. Іле Эквадор оған саяси баспана беруден бас тартты. Содан Эквадор елшісі Лондон полициясына Дж.Ассанжды ұстап алып кетуіне рұқсат берді. Осылайша, Вестминстерлік магистраттық соттың 2012 жылғы 29 маусымда берген ордері бойынша сотқа келмегені үшін Дж.Ассанжды Лондон полициясы тұтқындады. Енді Дж.Ассанж сотқа дейін Лондондағы орталық полиция бөлімшесінде отырады. Ал оның тағдыры одан әрі қай соқпаққа түсетіні әзірге белгісіз.
Өздеріңіз білетін боларсыздар, Дж.Ассанж негізін қалаған Wikileaks сайты 2006 жылы құрылған. Содан бері сайт жасырын ақпарат берушілерден алған құпия құжаттарды жариялаумен болды. Сайт арқылы алпауыт елдердің «ыстық нүктелердегі» әрекеттері жөніндегі небір жантүршігерлік деректер, белгілі тұлғалар жөніндегі ақпараттар көптеп жарияланды. Әсіресе сайт ұсынған Ирак пен Ауғанстандағы АҚШ-тың әскери операциялары туралы құжаттар, Гуантанамо түрмесіндегі ахуал жөніндегі және басқа да мәліметтер халықаралық қоғамдастықты әрі-сәрі күй кештірген болатын.
Қазіргі таңда мемлекеттік құпияны сақтауда қанша жерден озық технологиялар мен жаңа техникалар қолданылып жүргенімен, оның кілтін ашу соншалықты қиын болмай тұрғандай. Өйткені бұл жерде құпияны сақтаушы мен оны ашушы технологиялар бір-бірімен оңай «тіл табысатын» секілді немесе қорғаушы технологияға қарағанда шабуылдаушы технология басым тәрізді... Десек те, біздің бұл пайымдауымыз негізгі түйткілдің шешімін көрсетіп бере алмайды. Өйткені бұл технологияларды адам басқарады. Демек, мәселе өздігінен келіп адами факторға тіреледі.
Ақиқат қанша жерден айтылуы тиіс болғанымен, өз кезегінде мемлекеттердің өзіндік құпиялары да сақталғаны маңызды. Өйткені тұтас ел түгілі шағын отбасының өз құпиясы мен шындығының болуы өмір заңдылығы. Міне, осы екі «маңыздының» салмағын сана таразысына салып өлшесек, олардың қайсысы ауыр тартады? Пәлен деп дөп баса жауап беру қиын. Сондықтан біз Дж.Ассанждың құпия ақпаратты жариялаудағы қадамын дұрыс не бұрыс істеп кесіп айта алмаймыз.
