Бір қорап темекі келесі жылы 93 пайызға қымбаттайды
Жұма, 31 мамыр 2013 2:29
Ересек қазақстандықтардың 26,5 пайызы қазір темекіге тәуелді болып отыр. Бұдан бөлек, жұрттың 62,2 пайызы оқта-текте болса да аузына темекі салады. Ал күн сайын шылым шегетіндердің шамасы 20,3 пайызды құрайды. Сонымен бірге, шегушілердің 25,9 пайызы темекіні қоя алмай жүр. Бұл туралы Алматы қалалық саламатты өмір салтын қалыптастыру орталығының директоры Гүлсара Сүлейменованың дерегіне сілтеме жасаған BNews.kz хабарлады.
Жұма, 31 мамыр 2013 2:29
Ересек қазақстандықтардың 26,5 пайызы қазір темекіге тәуелді болып отыр. Бұдан бөлек, жұрттың 62,2 пайызы оқта-текте болса да аузына темекі салады. Ал күн сайын шылым шегетіндердің шамасы 20,3 пайызды құрайды. Сонымен бірге, шегушілердің 25,9 пайызы темекіні қоя алмай жүр. Бұл туралы Алматы қалалық саламатты өмір салтын қалыптастыру орталығының директоры Гүлсара Сүлейменованың дерегіне сілтеме жасаған BNews.kz хабарлады.
Бүгінгі таңда темекінің зардабынан әлемде күн сайын орта есеппен 14 адам қайтыс болады. Бүкіләлемдік денсаулық сақтау ұйымының дерегі осындай. Дәрігерлер темекіні ХХІ ғасырдың басты проблемаларының бірі санап отыр.
Соңғы жарты жылдың көлемінде республикада темекімен күресті күшейту мақсатында оның акциздері бағасын кезең-кезеңімен көтеру шарасы жүргізілуде. Осы тәртіппен келесі жылы бір қорап темекінің бағасы екі есеге дейін өсуі мүмкін. Атап айтқанда, 2014 жылы оның құнын 93 пайызға көтеру межеленіп отыр.
Қазақстанда денсаулық сақтау саласы бойынша заңнамаларды жақсартуда айтарлықтай ілгері жылжушылықтар болғанымен, темекінің бағасын көтеру жөнінде шешілмеген өзекті мәселелер әлі де бар.
«Біздің елімізде темекінің бағасы орта есеппен 66 центті құрайды. Бұл – әлем бойынша орта бағадан едәуір төмен. Біз мұндай бағаның тұрғындардың басым бөлігі үшін, әсіресе, жастарға қолжетімді екенін жақсы түсінеміз», дейді Саламатты өмір салтын қалыптастыру проблемалары жөніндегі ұлттық орталықтың директоры Жәмила Баттақова.
Оның сөзіне қарағанда, Үкімет министрлік өкілдерінің қатысуымен отырыс өткізіп, онда темекі өнімдерінің бағасын біртіндеп көтеру мәселесі талқыланған көрінеді. Шенеуніктердің ойынша, 2020 жылға қарай Қазақстанда темекі шегушілердің саны айтарлықтай азаюға тиіс.
«Темекі қорабының сыртына оның зияндылығын атап көрсететін графикалық бейнелер енгізу жөніндегі Үкімет қаулысы 2011 жылы қабылданды. Осыған орай никотин өнімдерін өндірушілерге өз өндірістерін қайта құруға 18 ай мерзім берілді. Сөйтіп, қорқынышты суреттер бейнеленген өнімдер алдағы шілде айынан бастап сауда сөрелеріне шығарылуға тиіс болатын. Дегенмен, көптеген темекі компаниялары бұған қатысты өндірістерін сәуір айынан бастап кетті», деп мәлімдеді Алматыда бүкіләлемдік темекі тартпау күніне арналған баспасөз мәслихатында Ж.Баттақова.
Оның айтуы бойынша, мұндай темекі өнімдері импорт пен экспортқа шығарылатын тауарлардың барлығында да қолданылады. Соның ішінде адамға барынша қатты әсер ететіндері ретінде Таиланд пен Бразилияда қолданылған 12 қорқынышты сурет таңдап алынды.
Қазіргі таңда еліміздегі темекі шегумен күресте түрлі айыппұлдар салу жүйесі жүзеге асырылуда. Алматы қаласында үстіміздегі жылдың алғашқы 4 айында 1301 кәмелетке толмаған жас қоғамдық орындарда темекі шеккендері үшін әкімшілік жауапкершілікке тартылды. Алматы қаласы әкімшілік полициясы басқарма бастығының орынбасары Бірлік Молдабаевтың айтуы бойынша, қаладағы сауда нүктелеріне жасалған рейдтердің барысында 44 тәртіп бұзушылық фактісі анықталды.
«Рейд барысында сондай-ақ ойын-сауық мекемесінің директоры әкімшілік жазаға тартылды. Сонымен қатар, жастары кәмелетке толмағандарды түнгі мезгілде ойын-сауық орындарына жіберген 20 адамға қатысты арнайы шаралар қолданылды», деп түйіндеді сөзін Б.Молдабаев.
Мұрат АЙТҚОЖА.
