Өр Махамбет өз ағам – Абайлап жүр!
Жолдас болдым бөрінің бөрісімен,
Аруақтандым солардың перісімен...», деп қазақ поэзиясында өз болмысымен ерекшеленіп, қарышты қаламымен дараланған Есенқұл Жақыпбекті әдебиеттегі ағалары«Есаға» деп еркелеткен сағынышқа толы естеліктерді Алматыда өткен жыр кешінде тыңдадық.
Ұлттық кітапхана төрінде өткен бұл кештің бір ерекшелігі есенқұлтануға бастаған тың жобалардың жүзеге асуында еді. Ақынның көзі тірісінде шығармалары он шақты басылым болып жарыққа шықса, «Ұлы өлең құйылып тұр өзегіме», «Есаға» кітаптары төрт жыл бойы жинақталып, сонау 1970-жылдардан бергі аралықтағы өлеңдері, сондай-ақ айтыстары «Жамбыл» және «Аққайнар» баспаларынан оқырманға жол тартып отыр.
Өзінен бес-алты жас кішілігіне қарамастан көзі тірісінде Есенқұл Жақыпбекті «Есаға» деп еркелетіп кеткен ақын, драматург, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Нұрлан Оразалин тебіреністі бір кештің куәсі бола отырып, ақынның рухымен тілдесіп, оның жан дүниесіне қайта барлау жасап отырғанын жеткізді. «Бәйгеге түсетін, аламанға шабатын байырғының жүйріктері тәрізді Есағаңның поэзиядағы орны бөлек еді. Ауызекі әдебиетінің жуһарларынан нәр алған Есенқұл есімі бізге шала жансар болып жеткен айтыс өнеріне жан бітірген сынау жүйріктердің қатарында аталады. Есенқұл кейде бұрап, кейде шаншып, қауып, тауып айтатын айтыскерлік өнерімен елін тәнті етті. Сейдахмет ағамыздың өзі алаңдаушылық білдіріп, осындай өлеңдерін де көп жазса екен деп тілеген-ді. Мұқағали қайтқанда қазақ қалай күңіренсе, өлеңді шынайы танитын, бас иетін жұртшылық Есенқұл кеткенде дәл осылай жиналғаны бар. Есенқұлдың дәуірі енді басталып келеді» деп тәмамдады жүрекжарды пікірін Нұрлан Мырқасымұлы.
Есенқұл жырларын тыңдауға асығып жеткен жұртшылық алдында Нұрлан Оразалин бас болып Жұмабай Шаштайұлы, Ғалымжан Жайлыбай, Бауыржан Жақып, Анарбай Болдыбай жаңа шыққан кітаптардың тұсаукесер рәсімін жасады.
Өз пікірін «Есенқұл танылғанға дейін тәп-тәуір ақын едім» деп әзіл-қалжыңмен бастаған жазушы Жұмабай Шаштайұлы ақынның Оспанхан ағамыз сияқты сықаққа шеберлігін, журналист болуға да әбден машық екенін жеткізді. «Алматыдан жырақта жүріп жазған ақын өлеңдерінің мазмұны ұлттық ерекшелігімен дара. Алматыда тұрақтап қалған күннің өзінде оның бұғауға көнбейтін шығармашылығы еркіндікті аңсап тұратын. Сондықтан да Есенқұл өлеңдерінің бітім-болмысы ерекше», деп атап өтсе, «Күпәйке киген поэзия» кешінде Есағасын сомдаған Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Бекжан Тұрыс «Алдай-ау» әнін орындап, ақын ағасы хақында тебіреністі ойларын ортаға салды.
Ал он екі жасынан ақын ағасының шарапаты мен шапағатын көріп өскен Ақан Әбдуәлиев сонау 2008 жылдар қойнауына бүккен сағынышқа толы сырымен бөлісіп, ақын жырының асқақ екендігін уақыт еншісіне тастады.
