Елдіктің ерен жеңісі
Сәрсенбі, 16 қаңтар 2013 7:15
2017 жылы Халықаралық көрмелер бюросының басшылығымен айшықты Астананың төрінде бүкіләлемдік ЭКСПО көрмесі өтетіні белгілі. Әлемнің түкпір-түкпірінен жаңа технологиялар, ақыл-ой парасатының көрсеткіші саналатын бірегей ғылыми жобалар, мәдени-гуманитарлық өрістердің өзгеше үлгілері, ірі компаниялардың брендіне айналған тауарлар Қазақстанның бас қаласында үш ай бойы көргендердің көз жауын алып тұратын болады.
Сәрсенбі, 16 қаңтар 2013 7:15
2017 жылы Халықаралық көрмелер бюросының басшылығымен айшықты Астананың төрінде бүкіләлемдік ЭКСПО көрмесі өтетіні белгілі. Әлемнің түкпір-түкпірінен жаңа технологиялар, ақыл-ой парасатының көрсеткіші саналатын бірегей ғылыми жобалар, мәдени-гуманитарлық өрістердің өзгеше үлгілері, ірі компаниялардың брендіне айналған тауарлар Қазақстанның бас қаласында үш ай бойы көргендердің көз жауын алып тұратын болады.
Бәсі биік бәсекеде Астананың жеңіп шығуы кездейсоқ емес деп ойлаймын. Бұл елордамыздың әлемдік деңгейдегі шараны лайықты өткізе алатын орталық ретінде қалыптасқанының белгісі. Таңдаудың басқа елге емес, Қазақстанның пайдасына шешілуі мемлекетіміздің табыстары жоғары бағаланғанын білдірсе керек. Елбасының өзі Парижге барып, айтулы сәтті тағатсыздана күткендігі анық. Біздің ынтамыздың қайырымы да жеңіске себепші болды. Ең бастысы, Қазақстанның беделі, Елбасының еңбегі ескерусіз қалған жоқ. Қазір тәуелсіз Қазақстан Орталық Азияның басқа елдерімен салыстырғанда, жаһанда өзіндік ұстанымы мен пікірі, өзгеге өнеге боларлықтай жолы бар елдердің сапында. Әрі біздің осы көрмеге ұсынған жалпы тақырыбымыз да өзгелерді қызықтырды. Еліміздің «Болашақтың энергиясы» атты өзекті тақырыпты ұсынуы жеңіске жетуімізге көмектесті. Ең бастысы, Астананың таңдалуы – Қазақстанның барша халқының күш-жігерінің нақты жемісі деп білемін.
Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаев ЭКСПО-2017 көрмесін өткізу құқығын иеленген еліміздің құрметіне орай Халықаралық көрмелер бюросының қабылдауында сөйлеген сөзінде: «ЭКСПО көрмесі кең-байтақ Еуразия құрлығының жүрегі іспеттес қалада алғаш рет өтеді. «Болашақтың энергиясы» атты бүкіләлемдік көрме жаһандық энергетиканың жаңартылуына қуатты серпін береді деп сенемін. Еліміз көрменің жоғары деңгейде өтуі үшін бар күш-жігерін салатын болады», деп атап өтті.
Жалпы, «ЭКСПО-ны Қазақстанда өткізудің маңызы не?» деген сауалдың көлденеңдейтіні де мәлім. Ең бастысы, әлемнің жүздеген елінен энергия, қуат көздерін алмастыратын энергияны іздестіру тәжірибелері өзара ортаға салынады, демек тәжірибе алмасу ең басты олжамыз болмақ. Екіншіден, инфрақұрылымдардың дамуы: жолдар, қоғамдық көлік, коммуналдық шаруашылық, әуежай, вокзал, ЭКСПО объектілерінің құрылысы жүргізіледі, бір сөзбен айтқанда, жаңа жұмыс орындары ашылады.
Көрме ішкі-сыртқы туризмнің дамуына үлкен септігін тигізбек. Көрмеге әлемнің жүздеген елінен 5 миллион адам қатысады деп есептелінуде. ЭКСПО-ға арналған объектілерді салуға инвестиция тартылады, бұл объектілер ЭКСПО өткеннен кейін де Қазақстанды ірі халықаралық көрме және ақпараттық-презентациялық алаңы бар мемлекет ретінде айғақтайтын болады. Туған еліміздің сыртқы имиджі жақсарады, мемлекетаралық мәдениеттердің тоғысы елдің рухани әлеуетін арттырмақ. Яғни Астана бұл көрмені ұйымдастырудан зор пайда түсіретіні әркімге аян.
Жалпы, дүниежүзілік көрме – ЭКСПО-ның мағынасын индустрияландыру мен техникалық және технологиялық жетістіктер жария етілетін ашық алаң деуге болады. Британдық қолөнершілердің бастамасымен дүниеге келген көрме өткізу үрдісін кейіннен өнеркәсiпшілер мен бизнесмендер қолдап кеткен дейді тарих беттері.
Зерттеушілердің айтуынша, осы ұлы көрме халықаралық сауда мен туризмнің кең қанат жаюына мүмкіндік берді. Сонымен бірге, әлемде дизайн мен өнеркәсіптік өнер мектебін құруға ықпал жасады. ЭКСПО-ға мемлекеттер алдымен өзгелерді де, өздерін де көрсету үшін қатысады. Өйткені, экспозицияларда әлемдегі ең озық технологиялар мен өнеркәсіптің ең соңғы жетістіктері қойылады. Адамдар ең алғаш рет Хьюга телеграф аппаратымен, электр фарлары және су асты кабелі, гидравликалық лифт, тағы басқа да мыңдаған жетістіктермен әр жылдары өткізілген осындай көрмелерде танысқан. 1878 жылы Парижде өткізілген көрмеде әлем бу дәуірінен электр дәуіріне өту кезеңінің басталғанын пайымдады. Онда қойылған экспонаттар энергияның жаңа түрінің қандай мүмкіндіктерді паш ете алатынына көз жеткізіп, адамдар санасына жаңа леп сыйлады. Еліміз ұсынып отырған тақырып «Болашақтың энергиясы» деп аталатынын жоғарыда айтып кеттік. Ендеше, 2017 жылғы бұл көрме қуаттың жаңа балама түрлеріне жан бітіріп, әлемді таза да залалсыз энергия көздеріне бет бұрғызатын дәуірдің табалдырығын аттатуға ықпал етеді. Энергия – әлем экономикасының өзекті мәселелерінің бірі.
«Болашақтың энергиясы» тақырыбы әлем елдерінің өте үлкен проблемасы. Соңғы жылдары дүниежүзінде энергияның жаңарған балама көздеріне мән берілуде. Себебі мұнай және басқа энергия көздері ауаға үлкен көлемде зиянды газдар бөледі. Ол экологияға зиян. Әрі энергияның бұл көздері ескіріп барады, сарқылып, таусылады. Ал, энергияның жаңарған балама көздерінің артықшылығы – сарқылмайтындығында және экологиялық жағынан тазалығында. Энергияның балама көздерін пайдалану жер бетіндегі энергетикалық балансты өзгертпейді.
Қазақстан Солтүстік жарты шардағы 40-шы ендікте орналасқан. Жердің негізгі ауа ағымдарының қозғалысы осы ендіктен өтеді. Қазақстанда болашақ ұрпақ үшін энергетиканың балама көздерін, соның ішінде жел энергиясын пайдалану мүмкіндігі орасан зор. Өкінішке орай, жел энергиясын пайдалану туралы айтқанымызға жиырма жыл болғанмен, ештеңе өзгерген жоқ. Ал негізгі энергетика қорлары ескіре бастады. Кен байлықтарының сарқылатын кезі бар. Тоқмейілсіп отыра беруге болмайды. Болашақ энергиясы – адамзат болашағы. Көрмеге қатысатын мемлекеттер өз жетістіктерін алып келеді. Біздер де барымызды жайып саламыз. Қазақстан жел, күн, биоэнергия көздерін пайдалануда мүлдем кенже қалып отырғанмен, айтып отырғандай, бізде болашақ энергиясының көздері бар. Соның бірі – жел. Жыл он екі ай бойы Қазақстанда жел соғады.
Қазір электр қуаты шикізатының азайып бара жатқандығы әлем халқын кәдімгідей алаңдатып отыр. Адамзат бұл тығырықтан шығудың жолын іздестіре бастағанына да біраз жылдың жүзі болды. Барлық саналы тіршілік иесін алаңдатып отырған осы бір жаһандық зор проблеманы шешуде Қазақстанның үні де айрықша шығуда. Енді адамзат жарық күннен, өкпек желден, тасқын судан энергия қуатын өндіруге көшеді. Ендеше, «Болашақтың энергиясы» атты Қазақстанның бұл бастамасы барлық адамзат болашағына деген толғаныстан туындап отыр.
Отандық өнеркәсіп орталықтары бұл көрмеге барынша зор дайындықпен және жауапкершілікпен келеді деген ойдамын.
Ұласбек СӘДІБЕКОВ,
Парламент Мәжілісінің депутаты.
