Маңызы зор, мәні ерекше құжат
Сейсенбі, 5 ақпан 2013 7:32
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауының еліміз үшін тарихи мәні де, маңызы да айрықша. Осы орайда айта кететін бір жәйт – еліміздің 2030 жылға дейінгі стратегиялық жоспары негізгі көрсеткіштері бойынша орындалды. «Қазақстан-2030» Стратегиясында экономикалық даму басты бағыт болған еді. Нақты мәліметке сүйенсек, 1998 жылы жан басына шаққанда ІЖӨ 1500 доллар көлемінде болатын. Ал ол көрсеткіш 2012 жылы 12 мың долларға жетіп, 7 еседен астам өсті. Халықтың денсаулығы жақсарғандықтан, өмір сүру деңгейі артты, бүгінгі таңда орташа өмір сүру ұзақтығы 70 жасты құрап отыр.
Сейсенбі, 5 ақпан 2013 7:32
Мемлекет басшысы Нұрсұлтан Назарбаевтың «Қазақстан-2050» Стратегиясы – қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты» атты Жолдауының еліміз үшін тарихи мәні де, маңызы да айрықша. Осы орайда айта кететін бір жәйт – еліміздің 2030 жылға дейінгі стратегиялық жоспары негізгі көрсеткіштері бойынша орындалды. «Қазақстан-2030» Стратегиясында экономикалық даму басты бағыт болған еді. Нақты мәліметке сүйенсек, 1998 жылы жан басына шаққанда ІЖӨ 1500 доллар көлемінде болатын. Ал ол көрсеткіш 2012 жылы 12 мың долларға жетіп, 7 еседен астам өсті. Халықтың денсаулығы жақсарғандықтан, өмір сүру деңгейі артты, бүгінгі таңда орташа өмір сүру ұзақтығы 70 жасты құрап отыр.
Елбасы өз халқын да, әлем жұртшылығын да жаңа идеяларымен таңқалдырумен келеді. Тәуелсіздік алған тұсымызда біздің ел болып қалыптасатынымызға күмәнмен қарағандар көп еді. Тіпті,кейбір сәуегейлер «Қазақстан өз ішінде іріткі туып, қиын жағдайда қалатын елдің бірі болады» дегендей болжамдар жасаған-тын. Оған бізде көптеген ұлт өкілдері тұратындығы алға тартылды. Алайда, Елбасы Н.Ә.Назарбаев өзінің сарабдал саясатының, ерекше қажыр-қайратының арқасында елімізді Кеңес Одағы ыдырағаннан кейінгі қиын жағдайдан алып шықты. Ол жылдардың тарихи оқиғалары замандастарымыздың есінде.
Одан кейін Мемлекет басшысы аса көрегендікпен ел орталығын Алматыдан Ақмолаға көшіру идеясын ұсынып, барша жұртшылықты тағы да таңқалдырды. Бір қарағанда, бұл жуық арада іске аспайтындай көрінген өте күрделі бастама еді. Бұл төңіректе келісетін де, келіспейтін де сан қырлы сындар мен сан қырлы қыңыр әңгімелер айтылып жатты. Бірақ алған бетінен қайтпайтын, ұлы мақсат жолында өзіне де, өзгелерге де тыным бермейтін және әркімнен асқан жауапкершілікті талап ететін Президент кейбір қаңқу сөздерге құлақ аспастан, аса шапшаңдықпен істі алға жылжытып, ХХІ ғасырдың ең сәулетті Астанасын салуға қол жеткізді. Астана қазір тек ел орталығы ғана емес, жаһандық мәселелер бойынша әлемдік пікір алмасулардың алаңына айналды. Дүниежүзілік маңызы зор халықаралық самиттер мен кездесулер бәріміз мақтанышпен айтатын біздің Астанамызда абыроймен өтіп келе жатыр. Бұл үрдіс мұнан былай да жалғасын таба береді.
Біздің пайымдауымызша, мемлекеттің дамуын айқындайтын жүзге жуық критерий бар. Бүгінгі таңда біз әлемнің алдыңғы қатарындағы 51 мемлекетінің ішінде болсақ, ал кейбір көрсеткіштер бойынша 15-25-ші орында тұрмыз. Соның ішінде білім беру ісінде, әлеуметтік-экономикалық даму көрсеткіштері бойынша алға шықтық. Кәсіпкерліктің дамуы үлкен серпіліске ие. Отандық кәсіпкерлік жаңа экономикалық бағыттың қозғаушы күші екені анық. Елбасы 2030 жылға қарай шағын және орта кәсіпкерліктің экономикадағы үлесі ең аз дегенде екі есе өсуге тиіс екенін қадап айтты. Халықаралық тәжірибедегі талдау көрсеткендей, кәсіпкерлердің палаталарға топтасуы – экономиканың тиімділігінің маңызды факторының бірі, осылай істеген елдерде «мықты бизнес – мықты мемлекет» қағидасы іс жүзіне асты.
Халықаралық беделімізді арттырған және бір үлкен жеңісіміз – ЭКСПО-2017. Бұл мемлекет дамуына және танымал болуына қуатты серпіліс беруі тиіс. 2017 жылы Астана ғылым мен техниканың үздік әлемдік жетістіктерінің орталығына айналады. ЭКСПО көрмесі барлық аспектілер жағынан тиімді. 100-ден астам мемлекеттің өкілдері көрмеге өз өнімдерін әкеліп, миллиондаған адам астананың қадірлі қонағы болады деп күтілуде. ЭКСПО-2017-ні өткізудің нәтижесінде көп мәселелер шешімін табады. Әлем жұртшылығы «жасыл энергияның» жетістіктерін Астана арқылы көреді және көрменің кереметтерін тамашалайды. Елбасы жаңа Жолдауында барлық дамыған елдер баламалы және «жасыл энергетикалық» технологияларға инвестицияны ұлғайта беретінін атап өтті. Жаңа энергия көзін пайдалану 2050 жылға қарай барлық тұтынылатын энергияның 50 пайызын құрайтынын мәлімдеді.
Бізде мүмкіндік мол. Табиғи ресурстар жеткілікті. Жел электр стансаларын орнатуға шамасы жететін, үнемі жел соғып тұратын өңірлерден де таршылық көрмейміз. Болашақта Күн энергиясын алатын стансалар да салынады. Ең бастысы, мұның бәрі экологиялық таза өндіріс орындарын көптеп ашуға толықтай жағдай жасайды. Осы орайда, жуырда ғана Елбасы Астанада «Astana Solar» ЖШС-нің фотоэлектрлі модульдерді өндіретін зауытында күн батареяларын шығаратын желіні іске қосты. Бұл–«Қазатомөнеркәсіп» ҰК» АҚ-тың еншілес кәсіпорны. Аталған жаңа зауытта 100 пайыз қазақстандық кремний негізінде күн батареялары шығарылмақ. Зауыт техника қауіпсіздігі және экологиялық нормалардың ең жоғары талаптарына сай келетін соңғы буындағы автоматтандырылған жабдықтармен қамтамасыз етілген. Зауыт өнімдері ішкі және сыртқы нарыққа шығарылады және сұранысты қанағаттандырады.
Жолдауда айтылған міндеттерге сай, халықтың әлеуметтік жағдайын жақсартудың бір саласы ретінде тұрғын үй кешенін жаңғырту бағдарламасын ерекше айтар едік. Бұл бағдарлама елордадан бастап, барлық өңірлерде қарқынды жүргізілуде. Айталық, Алматы облысында аталмыш бағдарлама сәтті іске асырылуда. Мәселен, Текелі қаласында тұрғын үй кешенін жаңғырту бағдарламасы аяқталды деуге негіз бар. Қапшағай қаласында да көптеген жұмыстар өз жалғасын табуда.
Біздің елімізде үдемелі индустриялық-инновациялық даму бағдарламасы қай салада болсын үлкен серпіліс туғызуда. Нақтылап айтқанда, ол халықтың әлеуметтік жағдайының жақсаруына, өңірлердің дамуына, сондай-ақ инфрақұрылымды жаңғыртуға, адами ресурстарды дамытуға және институттық базаны нығайтуға негіз жасады. Қаржы секторының дамуы да елдің үдемелі индустриялық-инновациялық дамуы үшін аталған саланың жан-жақты жетілуіне жағдай жасап отыр.
Мәдени-рухани байлығымыздан да таршылық көрмейміз. Туризмді өркендету арқылы елдің ұлттық құндылықтарын әлемге паш етуге кең тыныс ашылады. Осы мақсатта көп жұмыстар атқарылды, алдағы кезеңде де жалғасын таба беретіні анық. Бұған, әсіресе, ЭКСПО-2017 үлкен рөл атқарады.
Елімізге қатысты тың деректерді тілге тиек етер болсақ, британдық бақылаушылардың бағалауынша, ХХІ ғасырдағы әлемнің 25 ең қарқынды дамыған экономикалық көрсеткіштері арасында Қазақстан Қытай мен Катардан кейін үшінші орынды иеленіп отыр. Сарапшылар Қазақстан әлеуметтік-экономикалық жаңартудың өз моделін іске асырғанын және ол модельде Шығыс пен Батыстың басымдығы, ауқымды макроөңірлік кооперация мен жаһандық ынтымақтастыққа талпыныстың үйлесім тапқандығын ерекше атап өткен.
Жыл сайын Қазақстан экономикасының жылдық өсімі кемінде 4-5 пайызды құраса, экономикасы қарқынды дамып келе жатқан іргелес мемлекеттер – Қытай, Ресей, Индонозия, Үндістан, Латын Америкасының елдерінен, соның ішінде Бразилиядан қалып қоймайтынымыз анық. Жалпы, соңғы жылдары экономика өсімі қарқыны бойынша Қазақстан Ресей, Украина және Беларусь елдерінің алдына шықты.
Елімізде бір шаңырақтың астында 140 этнос пен 17 конфессияның өкілдері тату-тәтті өмір сүріп жатыр. Бұл – мемлекет ұстанған саясаттың жемісі. 1995 жылы наурызда Елбасы бастамасымен құрылған Қазақстан халқы Ассамблеясы барша ұлт пен ұлысты бір шаңырақтың астына біріктіріп, біртұтас Қазақстан мемлекетіне айналдырды. Бүгінгі ұлан-ғайыр жетістігімізге ұлтаралық татулығы мен дінаралық келісімі жарасқан көп ұлтты ел ретінде жетіп отырмыз. Осы орайда, ел Президенті Жолдауда көп ұлтты Қазақстан саяси-экономикалық, тіпті спорттық жетістіктерге де бір команда ретінде жеткенін атап өтті.
Мемлекет басшысы сыртқы саясатқа да айрықша мән беріп келеді. Еліміз жаһандық қауіпсіздікті сақтау жолында БҰҰ, ЕҚЫҰ, НАТО, ҰҚШҰ, ШЫҰ, АӨСШК және басқа да халықаралық беделді ұйымдармен бірлесе жұмыс істеуде. Елбасы өз сөзінде: «Біз жаһандық қауіпсіздікті нығайту ісінде маңызды рөл атқарамыз, халықаралық терроризмге, экстремизмге және есірткінің заңсыз айналымына қарсы күресте әлемдік қоғамдастықты қолдаймыз», деп елдің ұстанған бағытын ашық айтып өтті. Соңғы 2-3 жылда Қазақстан Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына, Ислам Ынтымақтастығы Ұйымына және Ұжымдық қауіпсіздік шарты ұйымына төрағалық етті. Қазақстан – жаңа ХХІ ғасырда ЕҚЫҰ Саммитін өткізген жалғыз мемлекет.
Жолдауда арнайы бағыттың бірі дәйекті және болжамды сыртқы саясат екендігі айтылды. Еліміз ұлттық қорғаныс моделін әзірлей отырып, түрлі елдермен және ұйымдармен ынтымақтастықта бола береді. Елбасының пайымдауынша, сыртқы саясатымызды теңдестіру – әлемдік істерде елеулі рөл атқаратын және Қазақстан үшін практикалық қызығушылық туғызатын барлық мемлекеттермен достық және болжамды қарым-қатынастарды дамыту.
Елдің ішкі және сыртқы мәселелерін қамтитын және Мемлекет басшысының саясатын алға бастыратын заңдарды қабылдау ісіне парламентшілердің қосатын үлесі мол екені анық. Қазақстан Парламенті көптеген шетел парламенттерімен ынтымақтастықта жұмыс істеп келеді. Әсіресе, Парламент Мәжілісінің өзім мүшесі болып табылатын Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитеті еларалық байланыстарды дамытуға, мемлекетаралық келісімдер мен хаттамалардың заң жүзінде бекітілуіне атсалысатын болады. Депутаттар халықаралық маңызды мәселелердің заңдық қамтамасыз ету тұрғысынан көп істер атқарды. Қазақстанның әлемдегі беделін арттыру жолында парламентшілер де белсенді қызметін жалғастыра бермек.
Үсенгелді МЕДЕУОВ,
Парламент Мәжілісінің депутаты, «Нұр Отан» ХДП фракциясының мүшесі.