Аталған іс-шараны Ақпарат және қоғамдық даму министрлігінің қолдауымен «Рухани жаңғыру» қазақстандық қоғамдық даму институты және М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университеті бірлесіп ұйымдастырды. Дөңгелек үстелді Солтүстік Қазақстан мемлекеттік университетінің проректоры, тарих ғылымдарының докторы, профессор Ақмарал Ыбыраева қысқаша сөзбен ашты. Ол Қазақстандағы этносаралық қатынастың тарихына қысқаша шолу жасап, қазақстандықтарды бір ұлт болып ұйыстыруда бірегей институт болған Қазақстан халқы Ассамблеясының айрықша рөлін атап өтті. Сонымен бірге қазақстандықтарды біріктіруде еңбек сіңірген этнос өкілдерінің де көп екенін, соның бірі неміс халқының өкілі, жазушы, аудармашы Герольд Бельгер екенін атай келіп, осы шараға қатысушылар түстен кейін осынау атақты жерлесіміздің 85 жылдығына арналатын мерекелік шараға қатысатындарын да ескертті.
Алғашқы болып сөз алған «Рухани жаңғыру» қоғамдық даму институты басқарма төрағасының орынбасары Роза Кәріпжанова осындай іс-шараның басқа жерлерде де өткізіп жатқанын және оның басты мақсаты – мәдениет, білім беру және ғылым салаларында үлкен қызметтер атқарып, еліміздің дамуына елеулі үлес қосқан қазақстандық этностар өкілдерінің ортақ электронды мәліметтер базасын құру бойынша пікір алмасу және ұсыныстар әзірлеу екенін атап өтті. Сонымен бірге ол бүгінгі диалог алаңына Нұр-Сұлтан, Петропавл, Қарағанды, Қостанай, Көкшетау қалаларынан тарихшы, этнограф ғалымдар, этносаралық қатынастар саласының жетекші мамандары, сондай-ақ этномәдени бірлестіктерінің өкілдері қатысып отырғанын жеткізді.
Мемлекет тарихы институты директорының орынбасары, тарих ғылымдарының кандидаты, доцент Амангелді Қашқынбаев өз ұжымдарының «Рухани жаңғыру» жалпыұлттық жобасы аясындағы өзекті зерттеу тақырыптары» туралы баяндама жасап, олардың маңыздылығына назар аударды. Институт қабырғасынан шыққан зерттеу еңбектердің арасында қазақстандық ғұлама тарихшы Е.Бекмахановты қорғаған академик Анна Панкратова жайлы да еңбек жазылғанын атап өтіп, оның қазақстандық тарих ғылымына қосқан зор үлесі туралы айтты. Сонымен бірге ғалым «Рухани жаңғыру» бағдарламасының шеңберінде де көп еңбектер жазылғанын жеткізді.
Ал Алматыдағы Ш.Уәлиханов атындағы Тарих және этнология институтының жетекші ғылыми қызметкері, тарих ғылымдарының кандидаты Алтын Уәлтаева «Қазақстан халқы» интерактивті ғылыми тарихи картасын таныстырды.
Келесі болып сөз алған Қазақстан халқы Ассамблеясы Төрағасының орынбасары Шерзод Пулатов Нұр-Сұлтан қалалық ҚХА-ның қызметіндегі тенденцияларға тоқталып, көптеген тәжірибелерін ортаға салды. Ал Президент мұрағатының бас сарапшысы Евгения Чиликова «Қазақстанның көрнекті тұлғаларының өмірі мен шығармашылығын зерттеудегі мұрағаттардың рөлі» деген тақырыпта баяндама жасады. Қарағанды облысы мемлекеттік мұрағатының директоры, тарих ғылымдарының кандидаты Жаңагүл Тұрсынова «Қарағанды облысының мемлекеттік мұрағаты қорларындағы белгілі ғалымдар туралы құжаттар» деген тақырыпта сөйлеп, тыңдаушыларға тың деректер ұсынды.
Солтүстік Қазақстан облыстық мемлекеттік мұрағатының директоры, тарих ғылымдарының кандидаты Сәуле Мәлікова «Солтүстік Қазақстан облысының танымал жерлестері» деген тақырыпта баяндама жасап, облыс өңірінде туып, Қазақстанның әлемге танылуына, экономикалық дамуына, мәдени өркендеуіне үлес қосқан этнос өкілдерін атап өтті. Соның ішінде Олимпиада чемпионы В.Винокуров, жазушы Иван Шухов және т.б. айтылды.
Ал Ш.Уәлиханов атындағы Көкшетау мемлекеттік университетінің профессоры, тарих ғылымдарының докторы Қадыржан Абуев «Ақмола облысының тарихы мен мәдениетінің қайраткерлері» атты монографияның таныстырылымын өткізді.
Бұлардан басқа да біршама қызықты баяндамалар тыңдалып, дөңгелек үстел соңынан Қазақстан этностарының еліміздің тарихи-мәдени дамуына қосқан үлестері зор екенін қамтыған қарар қабылданды. Ал түстен кейін қонақтар атақты жерлесіміз, барлық қазақ «Гер-ағаң» деп атап кеткен Г.Бельгердің 85 жылдығына арналған республикалық ғылыми-тәжіибелік конференцияға қатысты. Онда алдымен «Герольд Бельгер тағдырының жолдары» атты деректі фильм көрсетілді. Ал баяндама жасағандар Гер-ағаңның қазақ әдебиеті мен өнерінің дамуына үлес қосқан еңбектері мен аудармалары туралы кеңінен әңгімелеп, басқа да көрнекті этностар өкілі қатарында оның орны айрықша екендігін тілге тиек етті.
ПЕТРОПАВЛ
