Облыста цифрландыру бойынша жұмыстар «Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы аясында 11 бағыт бойынша жүргізіліп келеді. Жалпы, өңірде инновациялық экожүйе құру мақсатында былтырдан бері екі ірі халықаралық ІТ-форум ұйымдастырылғанын айта кету керек. Бұл жиындар аясында креативті идеяларға толы бағдарламалар әзірлеу үшін аса қызғылықты хакатондар, IT-бос орындар жәрмеңкесі, отандық және халықаралық спикерлер қатысқан дәрістер мен воркшоптар және цифрлы технология көрмесі өткізілді.
Жоғарыда цифрландырудың облыста бірнеше бағыт бойынша сәтті жүзеге асып жатқанын айтып өттік. Мысалы, қазіргі таңда барлық медициналық ұйымдар өңірлік медициналық ақпараттық кешенді жүйе базасы негізінде бірыңғай ақпараттық өрісте жұмыс істейді. Бұл жерде «ДамуМед» мобильді қосымшасының әзірленгенін, қазір оны облыстағы 385 мың тұрғын белсенді түрде пайдаланып жүргенін ерекше атап айтуға болады.
Бұдан бөлек, 1,3 миллионнан астам электронды төлқұжат жасалғанын және оның облыс тұрғындарының 94%-ын қамтитынын цифрландыру ісіндегі жетістіктің бірі ретінде қарастыруға болады. Осы арқылы ұзын-сонар кезек азайып, емделушілер медициналық мекемелерге қайта-қайта келе бермейтін болды.
Елбасының экономиканың салаларын дамыту жөніндегі тапсырмасына сай, облыста жасанды зердені енгізу бойынша жоба тұңғыш рет қолға алынды. Бұл – қызмет көрсету үлгісінің қағидасы бойынша медициналық кескінді сақтау және оны өңдеу жөніндегі PACS-жүйелер. Қазіргі таңда аталған жүйеге облыстың 27 медициналық ұйымы қосылған.
Білім беру саласында өңірдің мектептері толықтай қосылған «Білімал» деп аталатын бірыңғай ақпараттық кешенді жүйе жұмыс істейді. Кеңжолақты интернет желісіне қосылған мектептер саны да күннен-күнге артып келеді. Wi-Fi жүйесімен қамтылған мектептердің үлесі 49%-дан 65%-ға көбейді.
Қазіргі таңда орта мектептерде электронды мектеп журнал бар. Мұның өзі мұғалімдердің қағазбасты жұмыстардан арылып, алтын уақытын басқа да маңызды шаруаларға арнауына мүмкіндік берген. Сонымен қатар қазір ата-аналар push-хабарлама арқылы балаларының оқу үлгерімі мен сабаққа қатысуы жөніндегі ақпаратты күн сайын алып отырады. Яғни мектептердің барлық оқушылары мен мұғалімдері цифрлы білім беру ресурстарына қол жеткізген.
Тағы бір жағымды жаңалық, қазір облыстың мектепке дейінгі ұйымдарының 59,6 пайызында балабақша кезегіне тұру және өтінім беру бойынша автоматты жүйе енгізілген. Балаларды 1-сыныпқа қабылдау және тіркеу жүйесі де автоматтандырылған. Ал колледждерде «Электронды сессия», «Электронды қабылдау кампаниясы», «7-11-сынып оқушылары арасында электронды кәсіби бағдарлау кампаниясы» деп аталған жобалар іске асырылуда.
Облыс орталығындағы қоғамдық көліктерге жеке тұлғалардың қаржысы есебінен электронды билет қабылдау және электронды диспетчерлендіру жүйелері енгізілуде. Бүгінге дейін Қарағандыдағы үш автопарктің 300 автобусында кабель тарту жұмыстары аяқталды. Енді көліктерге төлем терминалдары мен серверлер қойыла бастайды.
Облыстағы цифрландыру жұмыстарының ауыл шаруашылығы саласы бойынша да батыл жүргізіліп жатқаны қуантады. Мысалы, жергілікті «Шахтерское» және «Найдоровское» ЖШС-лерінде «Смарт ферма» және дәлме-дәл егіншілік элементтерін енгізу бойынша екі сынақ жоба іске қосылды. Мамандардың есебі бойынша, дәлме-дәл егіншілік элементтерін енгізу тұқым себілетін гектар көлемін 10-20%-ға ұлғайтып, тыңайтқыш шығынын 30-50%-ға, өсімдіктерді қорғау құралдары мен жанар-жағармай шығынын 26-35%-ға азайтуға және астық өнімділігін 15-20%-ға көтеруге мүмкіндік береді. Бүгінде облыс бойынша жалпы көлемі 1 млн 435 мың гектар болатын 8,7 егістік алқап цифрланып, электронды картасы жасалған.
Елбасының облыстағы жер қоры туралы бірыңғай ақпараттық база құру жөніндегі тапсырмасын орындау бойынша жер қатынастары саласындағы мемлекеттік қызмет көрсетуді оңайлатуға мүмкіндік беретін өңірлік геоақпараттық порталды әзірлеуге арналған жобаалды зерттеу жүргізіліп жатқанын да айта кеткен жөн.
Алдағы уақытта қауіпсіз қала бағдарламасы аясында Қарағанды қаласы бойынша «Цифрлы шағын аудандар» құру жоспарда бар. Бұл үшін екі мың кіреберіс пен аулаларға орнатылған бейнекамералар түсірген көріністер құрылғалы жатқан Бірыңғай үйлестіру орталығына жеткізіліп отыратын болады. Ал қазір қала бойынша
6 мыңнан астам бейнебақылау камерасы орнатылған. Осы жоба аясында тұрғындар 112 телефон нөмірі бойынша өрт сөндіру, жедел жәрдем, полиция сияқты шұғыл қызмет түрлеріне тікелей байланысқа шыға алады.
Қарағанды облыстық ақпараттандыру, мемлекеттік қызмет көрсету және мұрағаттар басқармасы басшысының міндетін атқарушы Рустам Байжанов өңірді цифрлы медицина мен білім беру, электронды коммерция, хостинг, финтех, жүйелік интеграция салаларындағы аса ірі жобалардың отаны деп есептейді.
«Бұған осы іспен айналысқан адамдардың әлеуетінің арқасында қол жеткізілді. Цифрлы технология – жастар дамытып жатқан жас сала. Жаңа, жас сала болған соң айналасына жоғары талаптар қойып, екпінді түрде дамып келеді, оның кейде ырық бермей кететін тұстары да болып тұрады. Ал оны ырыққа көндіру үшін өзіңнің де күш-қуатың асып-тасқан, жаңаға құштар және қалыптастыруға қабілетті икемді зейін иесі болуың керек», дейді ол.
Қорыта айтқанда, Қарағанды облысында Ақпараттық технологияларды дамыту қауымдастығы құрылып, бүгінде қалыпты жұмыс істей бастаған. Осы ұйымның негізінде ІТ біліктілігін көтеру, студенттер мен жас бағдарламашылар арасында нетворкинг пен hard skills қабілеттілігін арттыру жұмыстары ұдайы ұйымдастырылып келеді.
Қарағанды облысы
