– Надиар Маратұлы, биыл елімізде МӘМС жүйесі енгізілді. Осы жүйедегі check-up орталықтың рөлі қандай болмақ?
– Президенттің жыл сайынғы Жолдауында айтылып келе жатқандай, зайырлы қоғамдағы денсаулық сақтау саласы қымбат стационарлық емдерге емес, аурудың алдын алуға бағытталуы шарт. Біз халықты жоғары тиімділіктегі ерте диагностикамен қамтуымыз қажет. Мемлекет саясатын жүзеге асыру мақсатында профилактикалық медицина бойынша әлемдік көшбасшылардың бірі Сеул ұлттық университетіне қарасты госпитальдың (SNUH) қолдауымен бүгінде Ақтөбе медициналық орталығының аумағында заманауи cheсk-up орталықтың құрылысы жүріп жатыр. Cheсk-up орталықтар – әлемдік медицина ұстанған жаңа бағыттың ең маңызды бөлігі.
– Cheсk-up орталықтың қызметі сақтандырылған азаматтар үшін тегін бола ма?
– Қазақстандықтар жыл сайын шет мемлекеттерде емделуге 68 миллиард теңге жұмсайды екен. Көбі Германияға барып емделеді. Медициналық туризм бойынша екінші орында – Израиль. Үндістан мен Таиланд нарықтағы лидерлер қатарына соңғы жылдары қосылды. Қазақстанда бір адамды толық медициналық тексеруден (check-up) өткізу 70 мың теңгеден басталады. Ақтөбеде медициналық тексерудің көлеміне қарай бірнеше пакет түрі жасақталады. Мысалы, қарапайым пакеттерге жұмыс орнынан талап етілетін медициналық тексерулер енеді. Толық пакетке сәйкесінше барлық ағзаны толық тексеру кіреді. Алдын ала есеп бойынша, қарапайым пакет 300 доллардың шамасында болады. Ал толық пакет 1000 доллар тұрады. Сақтандырылған азаматтар терапевтің жолдамасымен орталықтан тегін тексеруден өте алады. Мемлекеттік тапсырыс бойынша күн сайын 20 адамды тегін қабылдау қарастырылып отыр. Оның 10-ы әйел, 10-ы ер адам болады. Сонда жылына 4840 адамға тегін қызмет көрсетеміз.
– Cheсk-up қызметін кімдер пайдаланады?
– Кез келген адам біздің қызметімізге жүгіне алады. Соның ішінде үш топқа толық медициналық тексеруден өтуге кеңес берер едім. Алдымен, туған-туыстары арасында онкологиялық, жүрек-қан тамырлары, т.б сырқаттарға шалдыққандар болса тексеріліп тұрғандары абзал. Одан кейін, денсаулығына немқұрайлы қарайтындар (артық салмақ, дұрыс тамақтанбау, аз қимыл, теріс әдеттер) үшін қажет. Үшіншіден, өз денсаулығын тексертіп, кез келген аурудың алдын алып отыратын адамдар. Яғни check-up «ауырып ем іздегенше, ауырмайтын жол ізде» қағидасына құрылған. Экономикалық тұрғыдан да халықтың қаржысын үнемдеуге қызмет етеді. Bookimed-тің дерегінше, елде 100 адамның 40-ы тұрғылықты мекен-жайы бойынша тіркелген емханасынан қате диагноз алады екен. Ол диагноздарды шетелдерге барып қайта тексертуге мәжбүр.
– Қазір елімізде обыр дерті дендеп барады. Ақтөбе облысында рактың алдын алу жұмыстары қалай атқарылып жатыр?
– Ақтөбе медициналық орталығында диагностикалық кереуеттер бар. Осы кереуеттер қойылғалы 367 адам тексеруден өтті. Анықталған онкопатология көлемі 6 пайыз. Бұл check-up орталықтарға сұраныстың жоғарылығын көрсетеді. Кешенді тексерулер жалпы халыққа қолжетімді болуы тиіс. Ай сайын мемлекеттік тапсырыспен 100-120 адамды тексеріп тұру жоспарда бар.
– Ақтөбедегі ғимарат халықаралық стандартқа сай салынды. 4 қабаттан тұрады. Жабдықтарды қайдан әкелмекшісіздер? Кадр мәселесі қалай шешіледі?
– Бірінші қабатта тек зертханалық-диагностикалық бөлмелер орналасады. Екінші қабатында тексеруден өткен азаматтарды қабылдайтын кеңес беру бөлмелері болады. Үшінші қабаты әкімшілік. Ал жоғарғы қабатта қаламызға өзге өңір, елдерден келетін адамдар үшін қонақ бөлме, жатын бөлмелер жасақтаймыз. Check-up орталықта Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университетінің профессор-оқытушылық құрамы зерттеу жұмыстарымен де айналысатын болады. Алғашқы екі жыл қабылдауды Кореяның үздік мамандары жүргізеді. Олар жергілікті мамандарды әзірлеумен де айналысады. Радиолог, гастроэнтеролог, кардиолог, гинеколог, офтольмолог, тіс дәрігері, ЛОР-дәрігер, кеңес беруші дәрігерлерді Кореяның Сеул қаласындағы Гангнам check-up орталығына оқуға жібереміз. Құрал-жабдықтар да осы елден жеткізіледі.
Әңгімелескен
Майгүл СҰЛТАН,
«Egemen Qazaqstan»
