Бұған дейін «Жарқын СК» ЖШС мемлекеттік қаржы институттарының бірінен үлескерлердің жер үлесін кепілге қойып, 500 млн теңгеден астам сомаға алған несиесін қайтара алмағандықтан 42 мың гектардай жер үлесін аукцион арқылы сатуға қойғаны туралы хабар елімізге тараған. Бұл сол аудандағы бір-бірімен көрші орналасқан бес қазақ ауылы тұрғындарының жер үлесі екен. Біздің елімізде жер сатылмайтындығын ескерсек қаржы институтының осынша көлемдегі жер үлесін аукционмен сатпақ болғандығы бес ауылдың тұрғындарын ғана емес барша қазақстандықты шошындырған. Ауыл тұрғындары болса жиналып, наразылықтарын білдіріп аудан әкімдігіне барғаны туралы ақпаратты БАҚ елге жаппай таратқан.
Жер үлестерінің иелері «Жарқын СК» ЖШС-нің қарамағына өз үлестерін басқаруға бергенде оны кепілге қойып, несие алуға келісім бермеген. Айтуларына қарағанда, мұндай келісім жасалмаған. Заң бойынша мұндайда 883 үлескердің әрқайсысы жеке-жеке өтініш беріп, үлестерін кепілге қоюға келісім берулері керек екен. Алайда ондай келісім жасалмаған. Тек үлескерлердің жалпы жиналысында «келісім беріледі» деген хаттама ғана жазылған екен. Осы құжаттың негізінде «Жарқын СК» бұл жерді кепілге қоюға да құқы жоқ көрінеді. Сонымен қатар қаржы институты да осындай келісімді кезінде неге талап етпегені түсініксіз. Сондықтан бәрі де сол баяғы «бармақ басты, көз қыстыға» саятын сияқты.
Осындай жағдайға жол берілгендіктен Айыртау ауданының прокуратурасы жер үлесін аукцион арқылы сату процесін тоқтатқан. Сонымен қатар ауылдықтардың берген арызының негізінде басқаруға берген жер үлестерін келісім жасамай, кепілге қойғаны үшін «Жарқын СК» ЖШС үстінен алаяқтық бабы бойынша қылмыстық іс қозғаған. Екіншіден, Айыртау ауданының прокуратурасы үлескерлердің мүддесін қорғап, жер үлестерін кепілге қою келісімшарты мен жалпы жиналыс хаттамасын сот арқылы бұздыру үшін берілетін талап-арыздың материалдарын жинауда.
Бұл – ауыл тұрғындарының жер үлестерін жинап, бірлескен серіктестік құрған ауыл шаруашылығы кәсіпорындарының талайының басында жүрген белгілі жайт. Мұндағы мәселенің оғаштығы тек бес ауылдың жер үлестерін аукционнан сатуға жасалған қадам. Заңымызда жер сатылмайды делінсе де алған несиесін қайтармаса кепілге қойылған жер үлесін сатуға болады екен. Демек негізгі заңымыздың өзінде шалағайлық бар сияқты. Бұл жерде айыртаулық үлескерлердің жерлерін тек ЖШС-мен екіжақты жасалмаған келісім ғана құтқаруы мүмкін. Оны енді әділетті сот қана анықтайды.
Сонымен бірге «Жарқын СК» ЖШС өзінің 78 қызметкеріне 33,6 млн теңге еңбекақы берешек екендігі де белгілі болып отыр. Бұл бойынша Айыртау ауданының ІІБ еңбекақыны кешіктіргені үшін Еңбек заңнамасы бұзылған деген баппен іс қозғаған.
Солтүстік Қазақстан облысы
