Таным • 10 Наурыз, 2020

Ұлы жазушыны еске алды

269 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Халықаралық Түркі академиясында Юнус Эмре атындағы түрік мәдени орталығы, Nazarbayev University-дің Қазақ тілі және түркітану кафедрасының қолдауымен көрнекті түрік жазушысы Өмер Сейфеттинді еске алу шарасы өтті.

Ұлы жазушыны еске алды

Суретті түсірген Ерлан Омар, «EQ»

Алқалы жиынға Түркияның Қазақстандағы Төтенше және өкі­летті елшісі Уфук Экиджи, Ха­лықаралық Түркі акаде­мия­сының президенті Дархан Қыдырәлі, Nazarbayev University Қазақ тілі және түркітану ка­фе­д­­расының доценті Фунда Гүвен, Л.Н.Гумилев атындағы Еура­зия ұлт­тық университетінің оқы­ту­шылары мен студенттері, ға­лым­­­дар, дипломатиялық корпус, зия­лы қауым өкілдері қа­тыс­ты.

Оты­рысты ашқан Ха­лық­­аралық Түркі ака­демия­сы­­ның президенті Дархан Қыдырәлі кеш­тің өткізілуіне атса­лыс­қан­дарға алғыс айтып, Қазақ­стандағы қызметіне жаңа кіріс­кен Түркия елшісіне сәттілік тілей келе, «Өмер Сейфеттин – түрік әдебиетінің көрнекті тұл­ғасы. Ол – халықтың тілімен жаза отырып, көркем әдебиет арқы­лы түрік болмысының қалып­тасуына үлкен үлес қосқан кемең­гер жазушы. Әңгіме жанры арқылы тарихтың қалтарысында қалған көптеген ұғымды қай­та жандандырған жазушы. Оның идеялары Ататүріктің ре­фор­маларына әсер еткен. Сон­дықтан Түркияда Абайды оқытып жатқандай, біздің жас­тарымызды да Өмер Сейфеттин шығармашылығымен таныс­ты­ру керек деп ойлаймын. Бұ­лардың барлығы – біздің ортақ құндылығымыз», деді. Со­ны­мен бірге Түркі академия­сы­ның «Ортақ түрік әдебиеті» оқу­лы­ғын дайындап жатқанын да мәлімдеді.

Түркияның Қазақстандағы Төтенше және өкілетті елші­сі Уфук Экиджи «Бүгін ұлы жазу­шы­мыздың өмір­ден озғанына, ортамыздан кет­ке­ніне 100 жыл толып отыр. Халық­ара­лық Түркі академиясына жазушымызды еске алуға мүмкіндік бергеніне алғысымызды білді­ре­міз. Расымен, мен де 40-45 жыл бұрын сауатымды Өмер Сейфеттиннің шығармаларымен ашып, әріп таныдым. Әрбір мектеп оқушысы оның туындылары арқылы танымын кеңейтеді. Сондықтан әркімнің Өмер Сейфеттин атымен аз да болса бір естелігі болатыны анық. Қазір де біздің балаларымыз кемеңгер жазушының шығармалары арқылы түрікше үйренуде. Түркі халықтарының ортақ құндылықтары көп. Әл-Фараби, Ахмет Ясауи, Абай сияқты Өмер Сейфеттин де бұл қатардан табылады. Сон­дықтан олардың өмірін, шығар­ма­шылығын дәріптеу – біздің міндетіміз.

ХІХ ғасырдың соңы, ХХ ғасырдың басында халық пен би­лік­тің тілдерінде айыр­ма­шылық бар еді. Дархан Қыдырәлі айтып өткендей, Өмер Сейфет­тин өзге тілден енген сөздерді қолданбай, халық қай тілде сөйлесе сол тілде жазуды дұрыс көрген. Соны өзінің міндеті ретінде та­ны­ған жазушы. Өкінішке қарай, жазушы 36 жыл ғана өмір сүрді. Бірақ осындай қысқа ғұмырында қалдырған мұрасы біз үшін құнды. Жақында ғана Қазақстан Президентіне Сенім грамотасын табыстадым. Бұл жиын қызметім басталғалы қатысқан алғашқы шарам болып отыр», деді Түркия елшісі.

Nazarbayev University Қазақ тілі және түркітану кафед­ра­сы­ның доценті Фунда Гүвен «Қазіргі түрік тіліндегі Өмер Сейфеттиннің рөлі» тақы­ры­бын­да баяндама жасады. Юнус Эмре атындағы түрік мәдени орта­лығының оқушылары На­ғи­ма Зор мен Айгерім Тален тү­рік, қазақ тілдерінде Өмер Сейфит­тин шығармаларынан үзінді оқыды.