Ертеде тақуа діндарды жап-жас жігіт іздеп келеді. Ол тақуадан адам ретінде толық жетілудің жолын сұрайды. Сонда тақуа: «Сен бүгін түнде бейіт басына бар да, таң атқанша өлгендерді мақта! Олар саған не дейді, соны маған айтарсың!», дейді.

Жігіт тапсырманы мүлтіксіз орындайды. Таңертең ерте ұстазына келіп, өліктер тіл қатпағанын айтады. Тақуа: «Онда сен бүгін тағы бар, таң атқанша өліктерді жаманда, тілде, мүмкін сонда тіл қатар», дейді.
Шәкірт оны да орындайды. Таңертең ұстазына келіп, өліктердің ләм-мим демегенін айтады. «Балам, – дейді қария. – Сен бұл дүниеде жетілген адамдардың қатарында болғың келсе, тура өліктер сияқты мақтаса да, даттаса да міз бақпайтын бол. Сонда ғана мақсатыңа жетесің!»
Бұл әңгіменің ғибраты неде? Мақтан бар жерде адам баласы рухани жетілмейді. Рухани жетілмеген адам қай тараптан болсын рухты, кемел дүние тудыра алмайды. Яғни, адамды рухани мүгедектікке, арылмас дертке шалдықтыратын дүние – мақтау. Әр нәрсенің шегі болатыны сияқты, мақтау мен мадақтың да шегі бар. Артық мақтау – жанға қас.
Ислам дінінде мақтану мен мақтан үшін жасалған істі «рия» дейді. Кімнің бойында рияға құмарлық болса, оның істеген жақсы амалдары шайылып кетеді. Мысалы, бізге имам Мүсілім арқылы жеткен мынадай бір өсиет хадисте: «Қиямет күні Алланың құзырына бірнеше адам әкелінеді. Хақ Тағала бірінші адамнан: «Сен не тындырдың?» деп сұрайды. Пенде: «Шейіт болып жаным шыққанша, сенің жолыңда аянбай соғыстым», деп жауап береді. Хақ Тағала: «Жалған айтып отырсың! Сен ел-жұрт «неткен батыр адам!» деп айтсын деп соғыстың», деп оны жәһаннамға лақтыруға бұйрық береді.
Келесі болып білім үйренген ғалым адам әкелінеді. Алла Тағала одан: «Жақсы нығметтерге жету үшін не істеп едің?» деп сұрайды. Әлгі адам: «Ғылым үйрендім, өзгеге үйреттім, сенің ризалығың үшін Құран оқыдым», деп жауап береді. Хақ Тағала сол кезде: «Сен адамдар «керемет ғалым екен» деп айтсын деген ниетпен ғылым үйрендің ғой. «Құранды қандай тамаша оқиды!» десін деп Құран оқыдың, осы рияң үшін», деп оны да тозаққа лақтыруға бұйрық береді.
Одан кейін мал-мүлкі көп бай адам әкелінеді. Алла тағала өзінің оған берген игіліктерін есіне салып: «Ал жарайды, сен сол игіліктерге ие болу үшін не жасадың?» деп сұрайды. Әлгі пенде: «Сенің ризалығың үшін мал шаштым», дейді. Алла тағала: «Айтып отырғаның жалған, сен «мынау неткен жомарт адам» десін деп жасадың», дейді. Сөйтіп оны да жәһаннамға лақтыруға бұйрық береді.
Демек бұл хадистен біз не түсінеміз? Абай атамыздың 38-ші қарасөзінде «бұл жолда риясыз, жеңілдіксіз бір қарар тұрып іздеген ғана кісі істің кәмәлатына жетпек» дегеніндей, амалдың қабыл болмағы риясыз ықыласқа байланысты екен. Біздің көбіміз қателікті дәл осы жерден жіберіп аламыз.
Қарағандылық әнші қыз Түркияда бақ сынайды
Аймақтар • Бүгін, 14:15
Түркістан облысында қар құрсауында қалған 40 отбасына көмек көрсетілді
Аймақтар • Бүгін, 13:53
Алматыдағы Балалар онкологиясы орталығында сауапты іс атқарылды
Оқиға • Бүгін, 13:40
Шекарашылар кезекті рет есірткі тасымалдаушыларды әшкереледі
Оқиға • Бүгін, 13:34
Несие «рәсімдеген» алаяқтар жәбірленушіні сазға отырғызды
Аймақтар • Бүгін, 13:19
Bek Air компаниясы бесінші рет сотқа берілді
Қазақстан • Бүгін, 13:15
Қазақстанда зейнетақы аннуитетінің құны төмендеді
Экономика • Бүгін, 13:06
Атырау облысында 50 239 кәсіпкерлік нысаны бар
Аймақтар • Бүгін, 13:00
Мемлекеттік хатшының төрағалығымен кеңес өтті
Үкімет • Бүгін, 12:52
А. Мамин: Қазіргі кездегі басты міндет – жаппай вакциналауды өткізу
Үкімет • Бүгін, 12:51
Сенаторлар нотариустың қызметін «цифрландыру» туралы заң қабылдады
Парламент • Бүгін, 12:43
Виктор Зайберттің «Ботай» кітабының екінші бөлімінің тұсаукесері өтеді
Әдебиет • Бүгін, 12:30
Білім министрлігі оқушылардың шетелде оқуына қатысты ақпаратты жоққа шығарды
Қазақстан • Бүгін, 12:18
Қазақстанда зейнетақы аннуитеті мөлшері төмендеді
Қоғам • Бүгін, 12:06
Жарты ғасыр жөндеу көрмеген «Ақтөбе-Қандыағаш» күре жолы төртжолақтыға айналады
Аймақтар • Бүгін, 12:00
Қазақстанның жеті қаласына ұшуға тыйым салынды
Қазақстан • Бүгін, 11:57
«Даму» Қоры мен Дүниежүзілік банк Қазақстандағы ШОБ-ты қолдауды жалғастырады
Экономика • Бүгін, 11:55
Жалған ақпарат таратқан жасөспірімнің ата-анасы жауапқа тартылады
Қоғам • Бүгін, 11:47
Мемлекеттік бақылаудың осалдығынан халық зардап шегуде - сенатор
Парламент • Бүгін, 11:40
Батыс Қазақстан облысындағы су тапшылығы қашан ретке келеді?
Аймақтар • Бүгін, 11:35
Роман Скляр жұмыс сапарымен Мәскеуге барды
Үкімет • Бүгін, 11:35
Қырғызстанның жаңа президенті ресми түрде қызметіне кірісті
Әлем • Бүгін, 11:35
Жандарбек Бекшин вирус жұқтырғандардың бәрі ауруханаға жатқызылатынын айтты
Коронавирус • Бүгін, 11:30
Депутат Д.Нұржігіт Әділет және Экономика министрліктеріне сауал жолдады
Парламент • Бүгін, 11:13
Денсаулық сақтау вице-министрі Ақтөбе облысында болды
Медицина • Бүгін, 11:11
Дәрігер коронавируспен ауырған науқастарды өлтірді деген күдікке ілінді
Әлем • Бүгін, 11:10
Қуат Хамитов соттағы соңғы сөзін айтты
Спорт • Бүгін, 11:09
Алматы облысында ірі көлемде балық аулаған браконьер мұз үстінде ұсталды
Аймақтар • Бүгін, 11:08
Алматының жаңа ықшамаудандарында сегіз мектеп салынады
Аймақтар • Бүгін, 10:56
Украинада Лениннің соңғы ескерткіші құлатылғаны рас па?
Әлем • Бүгін, 10:55
Алматыда ойын-сауық орталықтары демалыс күндері жабық болады
Аймақтар • Бүгін, 10:52
Алматыда кинотеатрлар жұмысына тыйым салынды
Қоғам • Бүгін, 10:51
Экология министрі ұжымға жаңа вице-министрді таныстырды
Тағайындау • Бүгін, 10:36
TikTok желісінде олқылықтар табылды
Технология • Бүгін, 10:29
Электронды еңбек биржасында 925 мың бос жұмыс орны орналастырылды
Қоғам • Бүгін, 10:17
Бақытжан Сағынтаев Түрксіб ауданындағы құрылыс жұмыстарын тексерді
Аймақтар • Бүгін, 10:06
WhatsApp-та қауіпті вирус тарағаны белгілі болды
Технология • Бүгін, 09:54
Норвегия 29 қаңтардан бастап шекараны жабады
Әлем • Бүгін, 09:50
Қазақстанның 8 өңірі «қызыл» аймақта тұр
Қазақстан • Бүгін, 09:46
Димаш Құдайбергеннің жанкүйерлері «Самалтау» әнін украин тілінде орындады
Руханият • Бүгін, 09:36
Алматыда обырға шалдыққандар көбейген
Медицина • Бүгін, 09:32
Әлеуметтік ұтқырлықтан ұтып тұрмыз ба?
Қазақстан • Бүгін, 09:28
Шымкенттегі әскерилер заңсыз құрылған лаңкестер тобының күшін жойды
Аймақтар • Бүгін, 09:21
Экология • Бүгін, 09:19
Ауыл шаруашылығында қандай мамандықтар қажетсіз боп қалады?
Экономика • Бүгін, 09:14
Пневмониядан өткен тәулікте 5 адам қайтыс болды
Коронавирус • Бүгін, 09:10
Алматыдағы үй кезегіне қатысты заңсыздық әшкере болды
Аймақтар • Бүгін, 09:07
Коронавирус жұқтырған 274 адамның жағдайы ауыр
Коронавирус • Бүгін, 09:06
Қазақстанда 1163 адам ем-дом алды
Коронавирус • Бүгін, 09:06
Өткен тәулікте 1413 адамда коронавирус анықталды
• Бүгін, 09:02
Қазақстан Чехия нарығына 45 өнімді экспорттайды
Экономика • Бүгін, 09:01
Жоғары оқу орындарына талап қатайтылады
Пікір • Бүгін, 08:58
Биыл – «Жарқыраған мың күндік» жылы
Оқиға • Бүгін, 08:51
Руханият • Бүгін, 08:50
Аймақтар • Бүгін, 08:47
Үндістан да Еуроодаққа үміт артады
Әлем • Бүгін, 08:44
Ресейлік вакцинаға сұраныс көп
Пікір • Бүгін, 08:42
QazCovid-in сенімді компоненттерден тұрады
Коронавирус • Бүгін, 08:40
Парламент • Бүгін, 08:35
Қоғам • Бүгін, 08:33
Қоғам • Бүгін, 08:30
Білім саласында заңсыздық белең алып тұр
Қоғам • Бүгін, 08:28
Аймақтар • Бүгін, 08:25
Заманауи заңдар дамуға серпін береді
Пікір • Бүгін, 08:20
Асыл тұқымды шаруашылықтардың мүмкіндігі артады
Парламент • Бүгін, 08:18
TLab өнімі вирусқа қарсы талдау жасайды
Технология • Бүгін, 08:13
Экспорттаушыларға электронды шот-фактуралар қажет
Оқиға • Бүгін, 08:12
Ұқсас жаңалықтар