«Жұмыспен қамтуды қамта­масыз ету және отандық кәсіпкерлерді қолдау мақсатында 2020-2021 жылдарға арналған Жұмыспен қамтудың жол картасы қабылданды. Үкіметтің дағдарысқа қарсы жоспары аясында 2020 жылы жұмыспен қамтуға тікелей ықпал ету шаралары 1,2 млн адамға жетеді. Сондай-ақ мемлекет табысынан айырылған кәсіп­керлер мен жұмысшыларды қолдау мақ­сатында төтенше жағдай туын­даған кезде әлеуметтік төлем тағайын­дады. Оған келесі санаттағы адамдар ие бол­ды. Ақысыз еңбек демалысына жі­бе­рілген ШОБ, ірі кәсіпкерлік субъек­­ті­лері (карантин енгізілген өңір­лер­де), ком­мерциялық емес ұйымдар (мем­лекеттік секторды қоспағанда) жұмыс­шылары, жеке кәсіпкерлер, жеке тәжірибемен айна­лысатын адамдар, Бірыңғай жиын­тық төлемді төлеушілер (оның ішінде БЖТ төлеген бейресми жұмыспен қамтыл­ғандар), азаматтық-құқықтық сипат­тағы шарт бойынша табыс алатын жеке тұлғалар бар. Біз өтініш беру үдерісін барынша жеңілдеттік. Ол үшін әртүрлі техникалық шешімдер іске асырылды. Дәлірек айтсақ, 42500.enbek.kz веб-пор­талы, «Электронды үкіметтің» веб-пор­талы, 18 Telegram-бот, ұялы телефон нөмірі тіркелді. Банктердегі ұзын-сонар кезектің пайда болу қаупін азайту мақ­сатында, банк деректемелерінсіз өтініш беру мүмкіндігі қарастырылды, есепшоттарды онлайн ашу бойынша шаралар қабылданды. Бұл шаралардың барлығы өтініштерді беру және қарау үдерісін тездетуге мүмкіндік берді. Барлығы 8 млн адамнан өтініш келіп түсті, оның 4,6 млн-ына тағайындалды. Төтенше жағ­дайдың тоқтатылуына байланысты 2020 жыл­дың 11 мамырынан бастап жаңа өтініш­терді қабылдау аяқталды», деді Ақмәди Сарбасов.

Оның айтуынша, алғаш рет 194,2 млрд теңге сомасындағы 4,6 млн төлем тағай­ындалған, оның ішінде бірінші айға 158,9 млрд теңге сомасында 3,7 млн, екін­ші айға 35,4 млрд теңгеге 834 мың төлем тиесілі. Екінші айда 2,9 млн адамға төлем ұзартылып, 122,2 млрд теңге төленген.

«Жалдамалы қызметкерлерге әлеу­меттік жәрдемақы тағайындаудың басты шарты – бұл ақысыз демалыста болу және әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысу өтілі, басқа санаттарға төтенше жағдай кезінде толық кірістен айырылу және әлеуметтік сақтандыру жүйесіне қатысу өтілі болды. Ал АҚС шарттары бойынша жұмыс істейтін азаматтар үшін зейнетақы жарналарының болуы сұралды.

Өтініш берушілердің мәліметтерін тексеру кезінде жеке кәсіпкерлер мен қыз­меткерлердің жоғарыда аталған талаптарға сәйкес келмеуі жағдайлары анықталды. Осыған байланысты оларға әлеуметтік төлемдер төлеуден бас тартылды.

Өтініш берушілердің мәртебесі бо­йынша да төлемдер тағайындалмады. Нақ­тырақ айтсақ, жұмыссыздық мәрте­бесінің болуы, қайтыс болған адамдар­дың атынан жалған өтініш жолдау, шетелге шығып кеткен адамдардың атынан өтініштер, қамауда отырған адам­дардың өтініштері, төтенше жағдай кезін­де жұмыс істеген мемлекеттік сектордың, квазимемлекеттік сектордың, екінші деңгейлі банктердің және басқа кәсіп­орын­дардың қызметкерлерінің өтініш­тері, белсенді зейнетақы және жәрдем­ақы алушылардың өтініштері.

Төтен­ше жағдайдың тоқтатылуына байла­­ныс­ты, 2020 жылдың 11 мамырынан бас­тап жаңа өтініштерді қабылдау аяқ­тал­ды. Сонымен бірге «42 500 тең­ге» төлемі тағайындалмаған жекеле­ген аза­мат­тардың өтініштеріне байланы­с­ты ми­нистр­лік мұндай төлемдерді тағайындаудың іс-қи­мыл сызбасын әзір­леді. Бұдан бұрын бас тарту туралы шешім қабылданған «42 500 теңге» әлеуметтік төлемін тағайын­дау өтініштерін қайта қарау үшін аудан­дық (қалалық) штабқа растайтын құжат­тар­мен бірге тиісті өтініш беру керек», де­ді А.Сарбасов.

Ұсынылған құжаттарды қарағаннан кейін аудандық (қалалық) штаб «42 500 теңге» әлеуметтік төлемін тағайындауға құқығының бары немесе жоғы туралы қорытынды шығарады. Оң қорытынды «Аза­маттарға арналған үкімет» мемле­кет­тік корпорациясы бөлімшесіне бері­леді, ол «Өтініш берушінің электрон­ды іс макетін» қалыптастырады және дерек­терді МӘСҚ филиалына береді. МӘСҚ филиалы әлеуметтік төлем тағай­ын­дау немесе тағайындаудан бас тар­ту ту­ралы шешім қабылдайды. Аудандық штабтың қорытындысымен немесе МӘСҚ филиалының шешімімен келіспеген жағдайда, өтініш беруші растайтын құжат­тарымен аудандық штабтың жұмыс органы арқылы облыстық штабқа жүгінеді, содан кейін қайта қарау процедурасы қай­таланады.