Руханият • 08 Шілде, 2020

Табиғат-ананы бүлдірмес болар...

430 рет
көрсетілді
5 мин
оқу үшін

Қазір халықты мейлінше көбірек толған­ды­ратын, тұрғындардың жанайқайына жиі түрткі болатын мәселелердің алдыңғы қата­рында қоршаған ортаны қорғау сала­сын­дағы олқылықтар, көптен шешімін күт­кен, сондай-ақ жаңадан пайда болған эко­логиялық түйткілдер тұр. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев президенттік қыз­метіне ресми кіріскен алғашқы күндері Экология, геология және табиғи ресурс­тар министрлігін құруға жедел тапсырма беруі де аталған салада қолға алынуы тиіс қыруар шаруаның бар екенін айғақтайды.

Табиғат-ананы бүлдірмес болар...

Мемлекеттің бұл бағыттағы жауапкершілігі мен мақсат-міндеттері саяси-экономикалық, мәдени-рухани, әлеуметтік салаларды дамыту, халық денсаулығын сақтау, нығайту ісіне тікелей қатысты. Сондықтан еліміздің Ата Заңында қоршаған ортаны қорғау мемлекеттің басты мақсаты екені анық жазылған.

Бүгінде халықтың экологиялық мәдениетін көтеру, демалыс орындары ретінде кеңінен танылған аумақтардағы келеңсіз көріністер қоршаған ортаны қорғау саласындағы өзекті мәселелердің бір бөлігі ретінде аталып жүр.

Еліміздегі экологиялық түйткілдерді еңсе­ру­ге қол жеткізу – мемлекетіміздің тұрақ­тылығы мен орнықты дамуының негізгі ал­ғы­шарттарының бірі екенін жақсы білсек те саладағы себеп-салдарлары сан алуан келеңсіз көріністердің жолын кесуге асығар емеспіз немесе «одан келер пәле жоқ» дегендей мән берер түріміз жоқ.

Жалпы, экологиямызға қатысты сөз қозғал­ған­да бірінші кезекте ірілі-ұсақты кәсіпорын­дардан, түрлі өндіріс орындарынан, жылыту стансаларынан, автокөліктерден және тағы басқа көздерден шығып жатқан улы, зиянды заттардың теріс әсері жөнінде көбірек айтылады. Ал халықтың, саналы азаматтарымыздың тарапынан қоршаған ортамызға жасалып жатқан қастандық пен аярлық туралы сөзге сараңбыз. Негізінде, қазіргі таңда ақпараттық кеңістіктегі экология саласына қатысты хабар­лар­дың сыңайына қарап отырып, қоршаған орта­мыз зауыттар мен фабрикалардан, техни­калық басқа да көздердің залалынан гөрі тұрғындардың күнделікті тіршілігіндегі жөн­сіз іс-әрекеті, дұрысы экологиялық мәде­ние­тінің төмендігі кесірінен көбірек зиян шегіп отырғандай әсерде қаласыз. Егер, жаңа технология көмегімен екі тараптың табиғатқа тигізіп отырған зардабын салыстыра есептеп шығарар болса, біздің әлгі әсеріміз шындыққа жақындау болуы да мүмкін.

Біздің бұлайша таусыла сөйлеуіміздің көп себептерінің бірі – басқаны былай қойғанда, еліміздің бренді саналатын, Қазақстанның ең көрікті өңірлері туралы айтылғанда алдымен ойға оралатын, мемлекетіміздегі танымал демалыс орындарының алдыңғы қатарында тұрған, туристерді көптеп тартуға мүмкіндік беретін бірегей аймақтардағы өрескелдік. Көрікті жерлеріміздің өзінде көңілсіз көрініс белең алып отырғанда, басқа мекендердегі жағдайлар жөнінде сөз қозғау оңай болмас.

Мәселен, жақында Сенаттың Нұртөре Жүсіп бастаған бір топ депутаты Үкімет басшысы Асқар Маминге жолдаған депутаттық сауалдарында туған жеріміздің қасиеті, оны құрметтеу, қорғау азаматтық борыш, елдік парыз екенін айта келіп: «Бурабайға барғанда біз не көреміз? Қаптаған қоқыс... Шашылған заттар... Пластикалық бөтелке, умаждалған пакеттер... Көлдің суы лас... Қандай керемет демалыс аймағы! Қадірін неге білмейміз? Тек қана Бурабай емес, Қазақстанның кез келген өңіріне барсаңыз – не көп, қоқыс көп. Тастайтын да өзіміз, ластайтын да өзіміз! Бұл неден? Туған табиғатымызды аялап күте алмайтындай басымызға не күн туды?» деген сұрақты көлденең тартты. Талайдың көкейінде жүрген сұрақ. Бұл тек Үкіметке ғана емес, Қазақстанның әрбір азаматына қойылып отырған сауал екенін ұғуымыз керек.

Қазақ туған жерін, оның тамылжыған табиғатын анаға балаған. Ендеше, неге біз өз анамызға өгейлік көрсетеміз?.. Бізге ата-бабаларымыз табиғатты аялаудың, оны қастерлеудің салты мен ғұрпын мирас ретінде қалдырып, оның маңыздылығын барынша түсіндіріп кеткен. Сондықтан табиғатты қорғау жөнінде өзгеден ақыл сұрар жайымыз жоқ. Бірақ бір өкініштісі, ниетімізді бұзып алғанбыз. Ал бұзылған пиғылымызды жақын арада жайшылықпен түзей алмасақ, онда осы бағытта ішкі істер саласы қызметін жандандыру, қоршаған ортаны қорғау бойынша тиісті мемлекеттік мекемелердің іс-қимылын арттыру, осы жұмыстың әдіс-тәсілдерін жетілдіру керек. Сонымен бірге табиғатты қорғау полициясының беделін арттырып, олардың қызметін жандандыруға басымдық берілсе, қанеки.

Табиғат – біздің анамыз! Олай болса, оған жәбір көрсетушінің жазасы қатаң болуы тиіс. Сонда ғана мәжбүрлі түрде болса да қоршаған ортаға деген дұрыс ниетіміз қалыптасады. Жақсылыққа бет бұруға заңмен мәжбүрлеу әрекетін ешкім жөнсіз деп айта алмайды.