Күні кеше ғана сайланған Прези­ден­ті­міз­дің қандай азамат екенін жұрт жақсы біледі.

Ол кісінің ел басқару кезеңі­мен аса күрделі оқиғалар тұспа-тұс келді. Айна­ла­сы бір жылдың ішінде елімізде нелер болмады?!

Алдымен Арыс қаласында қойма жа­рылды, ұшақ апатқа ұшырады, Мақта­арал­ды тасқын су басты, ал арты әлемді әлсі­рет­­кен коронавирус індетіне алып келді. Егеменді еліміздің тари­­хында болмаған төтенше жағ­дайға тап болдық.

Осының бәрі Президентімізге оңай тиіп жатқан жоқ. Ол да ет пен сүйектен жарал­ған адам. Оны түсінуіміз керек. Тағ­дыр сынағы шығар. «Жаратушы сы­нақ­ты көтере алатын адамына ғана береді»,  дейді. Еліміз үшін жанымен шырылдап, бар мүмкіндіктерді жасауда.

Оны барлығымыз көріп-біліп отырмыз.

Заманауи білімі кемел, алыс­ты болжай алатын халық­ара­лық деңгейдегі басшы. Ең алды­мен, таза адам. Мұны баса айту қа­жет.

Ал тазалық – қандай қоғамды болмасын тығырықтан алып шығар шуақты жол.

Міне, осындай күрделі жағ­дайда елді қиын­дықтан алып шы­ғатын мықты атқа­ру­­шылар, қазіргі тілмен айтқанда Прези­дент­­тің командасы болуы керек. Олар елге шын берілген, жанашыр жандар болуы тиіс.

Бірақ атқарушы билік осал­дық танытып отыр. Күрделі кезде күре жол таба алмай абдырап қалды. Үкіметтің ұйытқы бола алмауынан қателіктер кетті. Бұл ескі жүйенің дәрменсіздігін дәлелдеп берді.

Президенттің өз сөзімен айт­қан­­да: «Бізге мемлекеттік бас­­қа­руды қайта жа­сақ­­тау қа­жет. Жаңаша бағытта ойлай ала­­­­тын жаңа орындаушыларға мүмкін­дік бе­рі­леді. Олар – білім­ді, белсенді, іскер және адал азаматтар».

Қазір көпшілік Үкімет пен би­лік­тің барлық құры­лым­да­рында тез арада өзге­рістер енгізуді талап етуде. Дұрыс! Бірақ мұны тез жасай салу оңай шаруа емес. Мемлекеттік қыз­метте ұзақ жылдар жұмыс іс­теген адам ретінде айтатын­ым, бізде тек теориялық қана емес, сонымен бірге, прак­ти­кал­ық тәжірибесі бар дайын кадр­лардың саны өте аз. Егер адам әдемі сөй­лесе, ол оның кез келген саланы басқа­рып кете алатындығын білдір­мей­ді. Тіпті бас­шылық лауазымдарды айтпағанның өзінде, минис­трлік­те қарапайым қызмет­ке тиіс­ті маман табу кейде өте қиын.

Дегенмен қалай болған жағ­дай­да да мем­лекеттік бас­қа­ру жүйесін қайта құру қажет және солай болады. Ол жүйе әділ және ашық болуы керек. Бұл жұмысты Пре­зидентіміз қазірдің өзінде бастап кетті.

Біздің елдің экономикасы көбінесе үлкен бизнесмендер мен алпауыт олигарх­тар­ға негізделген. Олардың көпші­лі­гі өздерінің мүдделерін қор­ғай­тыны белгілі. Егер өзге дамыған елдердегідей ел экономикасы шағын және орта бизнестің үле­сінде болғанда, жағдай мүлде басқаша болар еді. Ал енді әлгі алпауыттардан қан­дай да бір күрделі өзгерістерді талап етер болсақ, онда олар ұшақтарына мініп, шетел асып кетпейтініне кім кепіл?

Ашығын айту керек, қазіргі нарықтық за­манда ондай ірі инвесторларға барлық мем­лекеттер таласуға бар. Ал осыдан кейін ел экономикасы бір күннің ішінде құл­дырап шыға келмей ме? Сондықтан да, араға алтын көпір сала отырып, бір жақ­ты жағдай мен елге ұтымды шешім жасау ел Президентінің басты міндеті еке­нін түсінуіміз қажет.

Бұл жұмыста Прези­ден­ті­мізге күш пен қуат, жалынды жігер беретін халықтың өзі­не деген риясыз сенімі мен Елба­сы­ның қолдауы. Сондықтан біз бәріміз бір жағадан бас, бір жеңнен қол шығара оты­рып, жақсы ниетпен басшымызды ел болып қолдап, жігерлендіріп демеу бер­ге­німіз абзал.

Кейбіреуіміз өз отбасымызды басқара алмай отырып, мемлекет басшысына қисынсыз сөздер айтамыз.

Президент – бір ғана қазақты емес, миллиондардан тұратын қазақ елін басқарып отырған тұлға. Осыны естен шығармасақ екен.

Әрине қоғамымызда өзге­ріс­тер болу керек. Болады да. Қазақстан дамыған демок­ратия­лық мемлекетке айналуы хақ. Бірақ біз оған революциялық жолмен емес, эволюциялық жол­мен келуіміз керек.

Егерде айтып отырған бітеу жараның беті ашылып кетсе, бұдан да қиын, бұдан да күр­де­лі кезеңге тап боларымыз анық. Сарапшылардың бағам­дауын­ша, егер де Қазақстанда жағдай ушығып кетер болса, еліміз кем дегенде 25 жылға кейін шегі­не­ді. Демек, жақсы өмір де, біз арман­даған әдемі заман да жоқ болады. Ал билік дәрменсіздікке ұрынса, бізді жан-жақтан қоршап отырған алпауыт көрші­ле­ріміз ш­ет облыстарымызды бөліп әкетпеуіне кім кепіл? Бұл – ащы шындық. Бізге, біз­дің балаларымызға бұл қажет пе? Әрине жоқ. Сон­дық­тан халықтың бірлі­гін бекем ұстап, мемлекеттілігімізді қалай да ны­ғай­туымыз қажет.

«Мына заман той тойлатын емес, ой ойлайтын заман», деп Президентіміз Қасым-Жомарт Кемелұлы атап өткен бола­тын. Тү­сінген адамға расында да ой салар сөз. Әрқашан қазақ елінде жастарға ақыл беретін, елді біріктіретін зиялы қа­уым өкіл­де­рі болатын.

Ел басына күн туған уақыт­та, тән ауыруымен бірге жаны күйзелген елді сабырға шақы­рып, салиқалы сөз айтатын зиялы қауым, ғалымдар, өнер қай­рат­кер­ле­рі емес пе еді. Жар астын­да жау барын алыстан болжап, елге ақыл айтатын сол зиялы­ларымыз осындайда ел шетіне шығып, ел басқару жолында салиқалы сөз айтса деймін. Мемлекет басшысының жүргізіп отырған заманауи кешенді бас­қа­ру жолын халыққа түсіндіруге атсалысатын ел ағалары көбейсе игі.

Қиын-қыстау заманнан еліміз аман шы­ғып дамудың даңғыл жолында болайық, ағайын! Деніміз сау, басымыз аман, жүре­гі­міз таза болсын!

Ақылбек КҮРІШБАЕВ,

ҰҒА академигі,

С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университетінің ректоры