Кездесу барысында қоғамдық кеңес­терге қатысты әлеуметтік нормалар мен ережелерді бір жүйеге келтірудің өзекті мәселелері қозғалды.

«Қоғамдық кеңестер мемлекеттік ор­­ган­дардың ашықтығы мен есеп беру­шілігін қамтамасыз ете отырып, инс­ти­ту­ционалдық реформаны қозғаушы күшке айнала алмай отырғаны жасырын емес. Өкінішке қарай көптеген жағ­дай­ларда қоғамдық кеңестердің ұсы­ным­дары мемлекеттік органдар тарапы­нан қараусыз қалады. Бұл тұрғыда мем­лекеттік шараларды қоғамдық бақылау әр­қашан да пәрменді тетік болып қала бермек. Пандемия бұл жұмыстың қанша­лық­ты маңызды екенін көрсетті», деді А.Балаева.

Сондай-ақ кездесуде қоғамдық кеңес­тердің қызметін жетілдіру және олар­дың қоғамдық өмірге белсенді қатысуы бойынша нақты ұсыныстар айтыл­ды. Министрлік жақын арада қоғам­дық кеңестердің іске асырылып жат­қан барлық жобаларымен танысып қана қоймай, оларға одан әрі қоғам­дық бақылау бастамасымен талдау жа­сауды көздейтін мемлекеттік бағдар­ла­ма­лардың бірыңғай порталын іске қосуды жоспарлап отыр.

Кездесуде халықтың әлеуметтік осал топтары үшін жағдай жасауға бақы­лау жүргізу жөніндегі мәселелер де қа­ралды. Бұл бағытта бүгінгі таңда ми­нис­трлік жанынан арнайы комиссия құ­рылған. Қоғамдық кеңестерге мәселелер көтерумен ғана шектелмей, тәжірибе алмасуда да белсенді болу ұсынылды.

– Қоғамдық кеңестердің әлеуеті өте жо­ғары. Тек оны барынша пайдалану керек және институттық еркіндікті кө­бі­рек көрсету керек. Адамдар бізден осы­ны күтіп отыр, – деп атап өтті министр.

Алматы қаласының, Атырау, Қара­ған­ды, Солтүстік Қазақстан облыста­ры­ның қоғамдық кеңес төрағалары жұ­мыс тәжірибелерімен бөлісіп қана қой­май, пандемия кезеңінде қоғамдық ке­ңестердің қоғам өміріне белсенді қатысуын жандандыру бойынша бірқатар ұсы­ныстар енгізді.

Осылайша, Атырау облысы қоғамдық кеңесінің төрағасы М.Өтешов ҚК-ке әдіс­темелік қолдау көрсететін Республикалық әдістемелік орталық құруды ұсынды. Бұдан басқа, ол ҚК туралы заң жобасына өнеркәсіптік өңірлердегі шетелдік компаниялармен өзара іс-қимылға қатысты түзетулер енгізуді ұсынды. Алматы қаласы қоғамдық кеңесінің төрағасы Р.Алшанов алдағы сайлауда мәслихат депутаттығына сайлау үшін қоғамдық кеңестердің лайықты мүшелерін ұсыну туралы пікірін айтты.

Қарағанды облысы қоғамдық кеңе­сі­нің төрағасы Е.Аймағамбетов өңірлердің экологиялық әл-ауқатын жақсарту бо­йынша шаралар қабылдау қажеттілігі туралы айтты. Солтүстік Қазақстан облысы қоғамдық кеңесінің төрағасы Қ.Едіресов өз сөзінде ауыл жастарын қолдау, оларды жұмысқа орналастыру және жұмыспен қамту бойынша шаралар қабылдау қа­жет­тігі туралы мәлімдеді.

Бұдан басқа, қоғамдық кеңестер Мем­ле­кет басшысының карантинді екі аптаға ұзарту туралы шешімін бірауыздан қол­дады, бұл ретте мұндай шаралар халық­тың денсаулығы мен әл-ауқатына оң ықпал ететінін атап өтті.

Жалпы, кездесу аясында қоғамдық кеңестер қызметін жетілдіруге және олар­дың рөлін арттыруға ықпал ете­тін бірқатар перспективалық тетік­тер ұсынылды. Олардың ішінде ҚК-нің үй­лестіру орталығын құру, ор­та­­лық дең­гейде ұсынымдар мен шешім­дерді одан әрі әзірлеу үшін өзекті мә­се­ле­лер­­дің бірыңғай базасын құру, ҚК өкіл­дерінің, оның ішінде сарапта­ма­лық ор­талықтардың әлеуетін арттыру, өңір­лердегі қоғамдық кеңестер мүше­лері­нің бастамаларын қолдау бойынша ша­ғын гранттар бағдарламасын іске асыру ісі бар.

Кеңестердің министрлікпен одан әрі өзара іс-қимылын жақсарту мақсатында Азаматтық қоғам істері комитетімен 10 күнде бір рет, министр А.Балаевамен айы­на бір рет, Үкімет деңгейінде  әрбір жар­ты жылдықта қоғамдық кеңестермен тұрақ­ты кездесулер ұйымдастыру ұсы­нылды. Сондай-ақ министрлік мұндай кез­десулерді жарты жылда бір рет Үкімет деңгейінде өткізіп отыру туралы ұсыныс енгізетін болады.

Министр Үкімет жанынан ҚК үй­лес­тіру орталығын құру, өзекті мәселелердің бірыңғай базасын ашу, сарапшылар базасын қалыптастыру арқылы қоғамдық кеңес сараптамалық әлеуетін күшейту қажеттігін атап өтті.

А.Балаева, кездесуді қорытындылай келе, министрліктің қай кезде де ынты­мақ­тастыққа ашық және барлық мәсе­лелер бойынша өзара диалогқа дайын екенін атап өтті. Бұл тұрғыда қоғамдық кеңестер «халық үніне құлақ асатын мемлекет» тұжырымдамасын іске асырудың негізгі құралы ретінде қарастырылады.

Айта кетейік, қоғамдық кеңестер мемлекет пен азаматтық қоғам арасындағы диалог нысаны ретінде 2016 жылы «100 нақты қадам» Ұлт жоспарын іске асыру шеңберінде құрылды. Бұл мемлекеттік емес институттар мемлекеттік шешімдер қабылдаудың ашықтығын арттыруға ар­налған консультативтік-кеңесші, бақы­лаушы органдар болып табылады.

Бүгінде Қазақстанда республикалық және жергілікті деңгейлерде 234 қо­ғам­дық кеңес жұмыс істейді (Республикалық деңгейде – 18, өңірлік деңгейде – 216). Қо­ғамдық кеңестердің жұмысына 3500-ден астам адам қатысады.