Көрсеткіш былтырғыдан жақсы болады
Министр Бұландыдағы ірі аграрлық кәсіпорын «Журавлевка-1» серіктестігінің егін алқабына барып, алтын дәннің шығымын көріп, шаруалардың жай-күйімен танысты, егін жинау жұмыстарының барысын тексерді.
«Журавлевка-1» ЖШС негізінен дәнді, дәнді-бұршақты, майлы, жемдік дақылдар, сондай-ақ көкөніс өсірумен айналысады. Кәсіпорын директорының міндетін атқарушы Темірболат Андаровтың айтуынша, биыл шаруашылық 59 мың гектарға тұқым септі. Оның 33,5 мың гектарына – бидай, 12 мың гектардан астам жерге – арпа, 1 362 гектар жерге – сұлы, 1 543 гектарға – күнбағыс, 3 969 гектар алқапқа – зығыр, 4 879 гектар жерге – рапс, 110 гектарына – картоп пен көкөніс, 1 120 гектарына жемшөп дақылдары егілді.
– Жұмыс барынша механикаландырылған заманауи кешендермен атқарылуда. Шаруашылық топырақты тыңайтуға органикалық және минералды тыңайтқыштар қолданады. Қуатты тұқым тазарту кешені бар, – деді Темірболат Андаров.
Серіктестіктің 20 дестелегіші, 152 астық комбайны мен тракторы бар. Барлық техника егін жинау науқанына жұмылдырылған.
«Журавлевка-1» ЖШС мал шаруашылығын табысты дамытып жатқанын айта кету керек. Қазір 260 бас қой, 259 бас жылқы мен 1547 бас ірі қарасы бар. Сиырларының дені қазақтың ақ бас тұқымы. Мал жаятын 15,7 мың гектар жайылымдық жері де бар екен. 250 бас ірі қараға арналған бордақылау алаңы мен шағын мал сою пункті жұмыс істеп тұр. Ақмола облысының 600-ден астам халқы осында жұмыс істейді екен, орташа жалақылары 160 мың теңге шамасында.
Ауыл шаруашылығы министрі С.Омаров алтын дәні жайқалған алқаптың жанында журналистерге шағын сұхбат беріп, биылғы орақ науқанының жай-күйі жөнінде баяндады.
– Бүгінде республика бойынша 3,7 млн гектардан астам дәнді және дәнді-бұршақты дақыл жиналды. Яғни жалпы тұқым себілген алқаптардың 23,6 %-ы орылды. Былтыр тамыздың соңында 3,1 млн гектардан, яғни барлық алқаптың 20,1%-ы игерілген еді. Биылғы қарқын жақсы болып тұр. Ауа райы да қолайлы. Орташа өнім әр гектардан 13,1 центнерден айналып, 4,9 млн тонна астық бастырылды, – деді министр.
Оның айтуынша, қазір еліміздегі фермерлердің иелігінде егін орағын жинайтын 145 мың трактор, 75 мың трактор тіркемесі, 38 мың астық комбайны, 15 мың дестелегіш, 39 мың жүк көлігі бар. Егінді уақтылы жинау үшін ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне 395 мың тонна арзандатылған жанар-жағармай бөлінді. Энергетика министрлігі тамыз айында мұнай өңдеу зауыттары өнімінің орташа нарықтық бағасын тоннасына 178 мың теңгеден, литрі 147 теңгеден деп белгілеген-ді. Тасымалдау және басқа да шығындарды ескере отырып, фермерлерге литрі 168 теңгеден берілді. Бұл нарықтағыдан 10%-ға арзан.
Аймақтың аграрлық әлеуеті артып келеді
Министр биыл ауыл шаруашылығы саласындағы жаңа сақтандыру жүйесі іске қосылғанын да атап өтті. 2004 жылы енгізілген ескі сақтандыру жүйесі біріншіден, тек өсімдік шаруашылығын қамтитын. Екіншіден, шаруалар қуаңшылық немесе басқа да апаттардан зардап шеккен жағдайда сақтандыру сыйақылары олардың шығынын жаппайтын. Қазіргі сақтандыру жүйесі аграрлық сектордың барлық негізгі салаларын қамтиды. Екіншіден, сақтандыру жүйесіне қосылу ерікті түрде жүргізіледі. Үшіншіден, өсімдік шаруашылығындағы сақтандыру жағдайларын тиісті компаниялар автоматты түрде тіркейді. Сонымен қатар сақтандыру саласына шетелдік инвестор компанияларды тартуға мүмкіндік артты.
Жаңа жүйе енгізілген екі ай ішінде фермерлер 67 сақтандыру келісімшарты негізінде 491 млн теңге сақтандыру сыйақысын алыпты. Бұл олар төлеген қаржыдан 7,3 есе артық. Министрлік жаңа жүйе бойынша сақтандыру келісімшартын жасайтын компаниялардың қатары көбейетініне сенімді.
Министр Бұланды ауданының ортағы Макинск қаласының шет жағында орналасқан бройлер құс фабрикасына барды. 2018 жылы ашылған «Макинск құс фабрикасы» ЖШС – құс етін өндіру саласындағы импортты алмастыру бойынша іске қосылған ауқымды жоба. Жылына 25 мың тонна құс етін өндіретін ауқымды кешеннің 2-ші кезеңі биыл іске қосылса, өндіріс екі есе ұлғаюға тиіс.
Кәсіпорын директоры Евгений Проскуриннің айтуынша, биыл бройлер өсіру үшін 12 құс қорасының әрқайсысынан 4 алаң салынды. Әр қораның аумағы –2 мың шаршы метр. Сондай-ақ инкубатор, жемшөп цехы, құс етін өңдейтін зауыт, ет-сүйек ғимараттары қажетті технологиялық жабдықтармен толық жарақтандырылды. Алдағы уақытта кәсіпорынды одан әрі ұлғайтып, жылына тірі салмағы 60 мың тонна бройлер шығару жоспарланған. Осы тектес жобалардың өнімі толығымен ішкі нарыққа сатылады. Яғни елдің құс еті импортына тәуелділігін төмендетіп, ішкі нарықты қамтуға мүмкіндік береді.
– Бұл жобаның мультипликативтік әсері бар. Өндіріс қуатын біртіндеп арттыру арқылы өсімдік шаруашылығын дамыту, аралас салаларда жұмыс орындарын құру сияқты жұмыстар күшейеді. Кешенді салу кезінде 100 адам тұрақты жұмыспен қамтылды, 2-ші кезекті іске қосқаннан кейін жұмыскерлердің саны 450-ден асады, – дейді Е.Проскурин.
Жалпы, биыл республика бойынша 8 құс фабрикасы ашылмақ. Жыл басынан бері Түркістан облысындағы «Шымкент құс» пен Қостанайдағы «ҚазАгрос» кешені ашылды. Қалған алтауы кезек күтіп тұр.
Бұланды ауданындағы ауылшаруашылық өнімін өндіретін тағы бір ірі кешен «Бота-2015» кешені де биыл ашылмақ. Өсімдік майын өндіретін жобаның құны 4,2 млрд теңгені құрайды. Болашақ зауыттың өндірістік қуаты тәулігіне 600 тоннаға жетеді.
С.Омаровтың сапары Макинск қаласындағы элеваторды тексерумен түйінделді. «Арна» астық қабылдау кәсіпорны аудандағы фермерлердің астығын қабылдайды, кептіру, тазалау, сақтау және жөнелту сияқты жұмыстарды атқарады. 14,7 мың гектар жерде сыйымдылығы 22 мың тонналық астық қоймасы, 4,5 мың шаршы метрге жайылып жатқан асфальтталған алаң, сағатына 110 тонна астық өткізетін кептіргіш бар.
Әдетте қыркүйектің соңына салым, әрі кеткенде қазанның басында астықты аймақтар жиын-терін жұмыстарын аяқтап үлгеретін. Яғни орақ науқаны орталанып қалды деуге болады. Ауыл шаруашылығы министрлігінің хабарлауынша, биыл 18 млн тонна астық жинау жоспарланған. Егіннің шығымы жақсы. Пандемияға қарамастан жұмыс ойдағыдай қарқынмен жүріп жатыр. Астық қабылдау орындары да жеткілікті. Күннің қабағы ашық болса, диқандар қауымы жиын-терін жұмыстарын уақтылы аяқтап, қамбасын толтырып алатын түрі бар.
Ақмола облысы
