Технология • 01 Қыркүйек, 2020

Телеарналарды цифрландырудың тың мүмкіндіктері

357 рет
көрсетілді
4 мин
оқу үшін

Бүгінде цифрлық эфирлік телевизия ел тұрғындарының 86,2%-ына қолжетімді. Жобаны іске асыру жоспарына сай 2022 жылға қарай халықты жалпы қамту пайызы 95%-дан асады. Бұл жақын арада Қазақстанның барлық тұрғындарына өздерінің көгілдір экрандарынан сапалы бейнені көру үшін бірдей жағдай жасалатынын көрсетеді.

Телеарналарды цифрландырудың тың мүмкіндіктері

Қазақстанда цифрлық жерүсті телехабар таратуды енгізу жөнін­дегі жобаны іске асыру 2012 жылғы шілдеде басталды. Қазіргі уақытта пайдалануға берілген РТС жалпы саны – 491 бірлік, бұл 13 миллион­нан астам тұрғынды қамтиды. Ұзақ өтпелі кезең тапсырманың күр­делілігімен түсіндіріледі. Елдің «аналогтен» «цифрға» көшуі – қазіргі Қазақстанның ең ауқымды және бірегей жобаларының бірі. Аналогті телехабар таратуды 100%-ға көшіру үшін бүкіл ел бо­йын­ша 827 радиотелевизиялық стан­са салу және жаңғырту қажет. Бірақ мұндай жұмыс көлемі мақ­сатты ақтайды: цифрлық телевизия жоғары сапалы кескін мен дыбыс алуға мүм­кіндік береді, сонымен қатар арналар мен бағдарламалардың үлкен таңдауын ұсынады. Ескі үлгідегі сигнал сыртқы әсерлерге өте осал келеді, мысалы, ол ауа райы­ның қолайсыздығына байланыс­ты және қатты жел тұрғанда жо­ғалып кетуі мүмкін. Цифрлы те­ле­хабар тарату сигналдың сапасы мен қорғанысының жоғары деңгейіне ие, ол ұзақ қашықтықтан қабылданады. Қазір аналогті хабар тарату бір таратқыш – бір арна ұстанымы бойынша жұмыс істейді. Цифрлы бір таратқыштан көптеген арнаны таратуға мүмкіндік бе­реді. Қарапайым тілмен айт­қан­да, арналар «қысылады» және 1 жиі­лікте «мультиплекс» ар­қылы бе­ріледі. Көрермендер үшін ар­тық­­­шылықтар айқын, сиг­нал са­­­пасы, арналарды таңдау бұ­рын­ғыға қарағанда үлкен, ал те­гін топтамаға кемінде 30 телеар­на кі­реді. Және де мұның бәрі еш­­­­қан­дай абоненттік төлемсіз бері­леді.

Эфирлік телевизиядағы ал­ғашқы жаңалықты Маңғыстау, Жамбыл, Түркістан, Алматы, Қос­танай және Павлодар облыс­тарының тұрғындары се­зінді. Отандастарымыз негіз­гі мультиплекс бойынша «QAZAQSTAN», «Хабар», «Ха­бар24», «BALAPAN», «ЕЛ АРНА», «QAZSPORT», «Kazakh TV», «Первый канал Евразия» сияқты Қазақстанның ірі телеарналары мен өңірлік бір телеарна кіретін сапалы телевизияны пайдалана алады.

Цифрлы хабар таратудың ен­гізілуімен отандық телеарналар да даму үшін жаңа серпін алады. Аналогті телевизияның мүм­кіндіктері таусылды, ал жаңа телеарналар «аналогте» орын болмауына байланысты эфирге шыға алмайды. «Цифр» барлығының жұмыс істеуіне мүмкіндік береді. Мемлекет алдында шағын өңірлік телеарналарды қолдау міндеті тұр, сондықтан жыл сайын облыстық телеарналар бірінші, негізгі муль­типлекске кіру конкурсына қатысып жүр. Алайда цифрлы желі бойын­ша тарату тарифіне сай кез келген қазақстандық арна цифр­лық толқындағы қолжетімді ар­на­лар тізіміне кіре алады. Есесіне телекомпания тек мінсіз са­пада үздіксіз хабар таратуды ғана емес, сонымен қатар EPG түймесін басу арқылы кідірту және телешоулардың хабарландыруын көрсету сияқты телевизиялық хабар тарату жүйесіне қосымша функцияларды енгізу мүмкіндігін ала алады. Цифрлы жерүсті телехабар таратуды дамыту және абоненттерге сапалы сурет пен дыбыс беру, тұтастай алғанда бүкіл ел үшін де тиімді екені айқын. Бүгінгі «цифрға» көшу – жалпы әлем­дік тренд. Мысалы, Германия, Ұлыбритания, Испания, Швеция сигналды қайта форматтауды 20 жыл бұрын бастаған. Мұндағы бас­ты басымдық – адамның өмір сүру сапасын, оның ішінде сапалы телевизия көмегімен жақсарту.