Елбасы • 01 Желтоқсан, 2020

Түркі руханиятының архитекторы

320 рет
көрсетілді
3 мин
оқу үшін

Түркі әлемі адамзаттың тарихи-мәдени мұрасында маңызды орын алады. Ол адамзат руханияты­ның, өркениетінің нег­ізі, орталығы. Түркі­лердің өркениетке қосқан үлесі орасан. Сол себепті ір­гелі зерт­теу мен айрықша назар аудару­ды қажет етеді. Түркі өркениеті­нің не­­гізгі идеялары мен жаһан­дық өрке­ниеттегі, тарихтағы рөлі Нұрсұлтан Назарбаевтың «Ұлы Дала мұрасы» кітабында ерекше аталып өткен.

Түркі руханиятының архитекторы

Сурет «Егемен Қазақстанның» архивінен алынды

Ұлы даланың философиясы – жаһандық өркениеттің дамуына әсер еткен ұлттық мұра­ның бөлігі екені сөзсіз. Дәстүр­ге, тарихқа, мәдениетке құр­­мет рухани негіз саналып, ол ұлт­тық құндылықтың өзегі болып табылады.

Дала – ең алдымен рухани кеңістік, жаһандық тарихтың орталығы. Осы тұста Елбасының идеялары мен заманауи әлем­нің модернизациясына қатысты философиялық ойларын ерекше атап өткім келеді.

Н.Ә.Назарбаевтың «Ұлы дала мұра­сы» кітабы бәрінен бұрын жаһан­дық жа­ңалықтар арасындағы түркі өрке­ниетінің жиынтығы. Бүгінгі әлемнің орны мен рөлін түркілік бірегейлік­сіз трансформациялау қиын. Көшпенді өркениеті – заманауи әлемнің негізі мен рухани қаңқасы.

Дала призмасы арқылы басқа өрке­ниеттің барын білдік. Қазақ даласы ерекше адами код ретінде жаһандық өркениеттің бөлігіне айналды. Ұлы дала ғарыш пен адамзатты байланыстыратын Жер шарының кіндігі саналады. Ұлы дала мұрасы толықтай түркі халықтарының руханияты болу арқылы адамзатқа ортақ құндылықтардың ажырамас бөлігі.

Нұрсұлтан Назарбаев өз кітабында Ұлы далаға қатысты жү­йелі көзқарастың негізгі импе­ративтерін қалыптастырған. Онда Қазақстан Ұлы дала елі ре­тінде таныстырылады.

Елбасы еңбегінің негізгі идеясы – Ұлы даланың жаһандық тарихтағы орнына жаңа көзқарас. Нұрсұлтан Назарбаев кітабында басымдық берген Ұлы даланың жеті қыры Ұлы даланың түркі өркениетін қалыптастырудағы тарихи және рухани рөлінің маңыздылығын көрсетеді.

Жаһандық көшбасшының страте­гиялық көзқарасы, ойшыл-саясат­кердің қасиеті Елбасы Нұрсұлтан Назар­баевқа жаһан­дық ауқымдағы жағдай­лар­ды көру­ге мүмкіндік береді. Әсіре­се түр­кілердің біртұтастығы, түркі ел­­дер­і­нің рухани жақындасуы ұлт көшбас­шы­сының түркі жаһандануын қанша­лықты терең көретінін тағы бір мәрте дәлелдейді.

Оның ойынша, Түркі әлемі ХХІ ғасырда жарқын болашаққа ие болуға барлық мүмкіндік пен ресурсқа ие. Өмір шындығы мен түркітілдес ел­дердің интеграция үдерісі Елбасының стратегиялық дәл­дігін сөзсіз көрсетіп отыр.

Назарбаев – жаһандық дең­гейдегі көшбасшы, түркі әле­мінің мойындалған рухани әкесі саналады.

Түрік тілінде шығарылған кітап тарихқа түркі әлемі мен түркі ерекшелігі жайындағы негізгі әрі көлемді еңбек ретін­де кіреді. Назарбаевтың кітабы – жаһан­ның заманауи мәселелері мен гео­сая­сатына жаңа көзқарас.

Елбасы болмысынан, тумысынан бас­тамашы, Түркі ру­ханиятының біртуар архитекторы.

 

Сұлтан РАЕВ,

Түркітілдес мемлекеттердің ынтымақтастық кеңесі Бас хатшысының орынбасары, Қырғыз Республикасының халық жазушысы,

ТМД мемлекетаралық сыйлығының лауреаты