– Ішкі істер органдарына ренішім де, күдігім де бар. Бүгін полициядан бір кісі келді, ашу үстінде ол кісіге де: «Органның ішінде ұрылармен сыбайласқан адамдар бар», – деп айтып тастадым. Ол кісі: «Орынсыз жала жаппаңыз, бұлай деуге қандай құқыңыз бар? Дәлеліңіз жоқ», – дейді. Сол дәлелім болмаған соң жүре алмай отырмын ғой. Дәлелім болса, мен бұлай отырмас едім. Осы өңірде жыл сайын табын-табын жылқы із-түзсіз кетеді. Не жылқы табылмайды, не ұры ұсталмайды. Жалақор жан емеспін, жанымды жегідей жеп, көңілде көлкіп тұрып алған күдігімді айтып отырмын. Өйткені бұл жақта жыл сайын жүздеп жылқы жоғалып жатады. Соның біреуі де табылған емес. Осы төңіректегі елдің бәрі біледі, соңғы екі-үш жылдың ішінде Киев ауылынан 100 басқа жуық, Суворов ауылынан 50 бас жылқы ұшты-күйлі жоғалды. Ешкім көрмейді, ешкім білмейді. Жердің астынан өтіп кетпесе, табындаған жылқыны ұшып бара жатса да біреу-міреу көреді ғой, – дейді ашынған ана.
Халида Баймұратова – жеті бала тәрбиелеп отырған көп балалы ана. 2018 жылы мемлекеттік бағдарлама бойынша жылдық өсімпұлы 4 пайыздық 2 млн 600 теңге жеңілдетілген несие алып, қымыз өндірісін қолға алу мақсатында 12 бас жылқы сатып алған. Биыл күзде қолындағы қамбар ата төлінің ұзын санын 32-ге жеткізді. Мұның сыртында, ауыл тұрғындары ақысын төлеп, бағып бер деп табынға қосқан 10 шақты жылқы тағы бар. Несиеден құтылып, несібеме жетсем екен деп отырған көп балалы отбасы бір түнде 42 бас жылқыдан түгел айырылып, ауыл тұрғындарына да, банкке де қарыз болып қалды. Ауыл тұрғындары әзірше жылқыларын сұрап отырған жоқ, бірақ аманаттап тапсырған малды ұры алса да, қасқыр жесе де, құнын түбі иесіне қайтарып беру керек.
– Жылқыларды күн сайын кешкілік қамап жүретінбіз. 30 қыркүйек күні жолдасым жұмыстан кеш келіп, таба алмай қалды. Сөйтіп, сайға түскен шығар, қараңғыда бәрібір таптырмайды ғой, таңертең іздермін деп үйге келді. Ертесі күні таңертеңнен бастап 4 күн бойы іздедік, табылмаған соң 5 қыркүйек күні полицияға хабар бердік. Әлі нәтиже жоқ. Күн санап үміт кеміп, күдік күшейіп барады. Өзіңіз ойлап көріңізші, мәселен, мен бір жерден 10 жылқы ұрлап әкелдім дейік. Артымды біреу жауып отырмаса, мен ол жылқыны қайда тығып, қайда сатып үлгеремін. Үйде ұстай алмайсың, базарға апара алмайсың. Бұл жерде ұрылардың артын жауып отырған бір күш бар. Полиция менің қалтамдағы ақша таусылғанша ғана іздеді. Алғашқы үш күн полиция өз күшімен іздеді. Одан кейін полицияның көлігіне өзіміз бензин құйып беріп отырдық. Екі айдан соң ақша да бітті, іздеу де тоқтады, – дейді жоқ іздеген ана.
Істің мән-жайын облыстық полиция департаментінен сұрап көріп едік, баспасөз қызметінің басшысы Ирина Беженарь: «Ұзынкөл ауданы Новопокров ауылының 39 жастағы тұрғыны аудандық полиция бөліміне 2020 жылдың 5 қазанында шағым түсіріп, 42 бас жылқысының жоғалғаны туралы хабарлаған. Шағымданушының сөзінше, жылқы 29 қыркүйек күні Воскресенов ауылының маңында еркін жайылып жүрген жерінен жоғалған. Мал иесі 5 күн бойы өз бетінше іздеп, таба алмаған. Жоқшы мал жоғалған күні бірден полицияға хабарлағанда, мүлде басқаша болар ма еді. Аталмыш факті бойынша Қылмыстық кодекстің 188-1-бабының 4-бөлімі, 2-тармағы бойынша қылмыстық іс қозғалды. Іздестіру шараларына арнайы мобильді топтар тартылып, олар Ұзынкөл, Сарыкөл аудандарындағы егістік және орманды алқаптарды тегіс сүзіп шықты. Әуеден іздейтін арнайы дрондар пайдаланылды. Облыстың барлық полиция бөлімдеріне, сондай-ақ іргедегі Солтүстік Қазақстан облысының Жамбыл аудандық полиция бөліміне, шекаралас жатқан Қорған облысына қарасты Звериноголов, Половин аудандарының полиция бөлімшелеріне хабар жіберілді. Тергеу әлі жүріп жатыр. Жәбірленушіге келген зиян көлемі 15 млн теңге», – деді.
Мал иесінің есебінше, ұрланған жылқының жалпы құны 22 млн теңгеге жақындайды. Халида Баймұратова енді банкке берешек 1 млн теңгеден астам қаржыны қайдан табарын білмей дал. Аудан әкімі Мұрат Сандыбаевқа жолығып жағдайын айтып, банк берешегін бір жылға кейінге шегеруге көмектесуін өтінген екен, ол кісі кәсіпкерлер палатасындағы заңгер мамандармен ақылдасып көрейік, қолдан келгенше көмектесемін деген уәде беріпті.
Ал із-түзсіз кеткен жылқыдан әлі хабар жоқ. Халиданың айтуынша, Новопокровтан жеті шақырым жерде жатқан Воскресенов ауылында тұратын әйел жоғалған жылқыны 30 қыркүйек күні кешке таман жергілікті табыншының көлікпен қайырып жүргенін көріпті. Бірақ бұл куәгердің сөзіне полиция сенбей отырған көрінеді.
Қостанай облысы
