Қазір Үштағандағы шашырай орналасқан үйлердің айналасын ұзындығы 5, ені 2 шақырымға созылған құм қоршап жатыр. Тіпті дөңге айналған құмның биіктігі тұрғын үймен теңескен. Мәселен, ауыл шетіндегі Ережеповтер отбасы күнделікті тірлігін құм күреумен бастайды. Отанасы Ақтолқынның айтуынша, қысы-жазы тоқтаусыз жылжыған құм көшкіні тұрғын үйлерді басып қалуы мүмкін.
Құмнан төнген қауіп тек Ережеповтер отбасын ғана алаңдатып отырған мәселе емес. Бұл – Үштағанды мекен еткен 145 отбасыға ортақ қауіп. Десек те олардың ешқайсысы бұл ауылдан көшкісі жоқ. Мұның себебін олар құмды өңірдің мал ұстауға қолайлығымен байланыстырады.
– Төрт түлік өсірген қазақпыз ғой. Үштағанның жайылымдық жері шүйгін. Жер астынан шығып жатқан тұщы суы бар. Көгілдір отынға қол жеткіздік. Аудан орталығынан шалғай болғанымен, жанға да, малға да жайлы жерді тастап кетуге қимаймыз. Бір баламыз қырда мал ұстап отыр. Күнкөрісімізге жететін табыс табуға болады. Тек бізді қинайтыны – құмның қаупі мен жол қатынасының нашарлығы. Осы мәселелер шешімін тапса, кіндік кескен мекеннен артығы жоқ, – дейді көп балалы ана Балғаным Қапанқызы.
Құмнан төнген қауіп тек Үштаған ауылының тұрғындарын ғана алаңдатып отырған жоқ. Облыстық табиғи ресурстарды басқару және табиғатты пайдалануды реттеу басқармасының басшысы Қадыржан Арыстанның айтуынша, мұндай қауіп осы кезге дейін Жылыой ауданындағы Майкөмген, Исатай ауданының Забурын, Исатай, сондай-ақ Қызылқоға ауданына қарасты Миялы, Жасқайрат ауылдарына да төнген екен. Сол себептен бұл ауылдардың айналасына құм көшкініне қарсы жас көшеттер егіліпті. Енді осындай әдіс Үштаған ауылының маңына да қолданылғалы отыр. Өйткені соңғы он жылға жуық мерзімнен бері бұл ауылды құм қаупінен құтқару үшін мұндай жұмыс атқарылмаған екен.
– Аталған ауылдың аумағы зерделеніп, 33,8 гектар жерге құм көшкінін тоқтату жұмысын жүргізу мәселесі аудан әкімдігімен келісілді. Биыл 10 гектар аумаққа орналастыру жобасы қолға алынады. Осыған орай жеке кәсіпкер 1 млн 200 мың теңге алып, ауыл іргесіне сексеуіл егуді бастайды. Бұл жұмыс кезең-кезеңімен жүзеге асады, – дейді Қадыржан Арыстан.
Атырау облысы
