Технология • 15 Сәуір, 2021

Ақмолалықтар Ақкөлге қарап бой түзейді

148 рет
көрсетілді
6 мин
оқу үшін

«Цифрлы Қазақстан» мемлекеттік бағдарламасы ел әлеуетін жаңа бір деңгейге көтеруге, өркениетті елдермен үзеңгілес дамуға серпін бергендігін айтуға тиістіміз.

Ақмолалықтар Ақкөлге қарап бой түзейді

Бүгінгі таңда ІТ саласы ерекше сұранысқа ие. Ақпараттық технологияны барынша же­тілдіріп жатқан қазіргі заманда осы саланы мықтап қолға алмасақ, өркениетті 30 елдің қатарына ену ертегі іспеттес болып қалар еді.

Облыстың елді мекен­дерінде 2019 жылдан бастап «Қазақтелеком» АҚ-тың тал­шықты-оптикалық байланыс желісі тартыла бастады. Екі жыл ішінде 36 елді ме­кендегі 129 мемлекеттік және бюд­жет­тік мекеме жоғары жыл­дамдықтағы интернет желісіне қосылды. 176 ауыл талшықты-оптикалық байланыс желісі жобасы жүзеге асырылмай тұрып, интернетпен қамтамасыз етілсе, бағдарлама қабылданғаннан кейін тағы да 40-қа таяу ауыл қамтылды.

Еліміздегі ең алғашқы «ақыл­­ды қала» да біздің өңір­­де пайда болды. Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Ақ­көл қа­ласына жұмыс сапа­рымен келген кезінде «Қазақ­теле­к­ком» АҚ желілік магис­тралінің техникалық торабы Мәліметтерді өңдеу ор­та­лығының жұмысымен та­ныс­қан болатын. Аталған орта­лық шағын қаладағы барлық бейнебақылау, бақылау және есеп жүргізу, өртке қарсы қа­уіпсіздік тәрізді бірнеше жүйе­ден келіп түсетін мәліметтерді мұқият жинақтап, Smart Aqkol ахуалдық орталығына жол­дайды.

Жоба жол және қоғамдық қауіпсіздікті, білім беру меке­мелері мен әлеуметтік ны­сан­дарға бейнебақылау жүр­гізу, денсаулық сақтау сала­сы­ның жұмысына мониторинг жасау, ғимараттар мен тұр­ғын үйлерді ең соңғы үлгі­дегі «ақылды» құралдармен жаб­дықтау арқылы қаланың қа­лыпты тыныс-тіршілігін кешен­ді қамтамасыз етуге ба­ғытталған. Елімізде ақпараттық технологиялардың тиімділігін егжей-тегжей зерттеп, жүзеге асыру Ақкөлден бастау алды деп айтуға әбден болады.

Жаңа жобаның қандай тиімділігі бар деген сауалға жауап беріп көрелік. Алды­мен, бар тыныс-тіршілік ала­қандағыдай айқын көрініп тұ­ратын жерде талдау күшейді. Әншейінде, көше бойында орын алып жататын тұрмыстық сипаттағы тәртіп бұзушылық күрт азайды. Құқық қорғау саласы қыз­мет­керлерінің айтуына қа­рағанда, қоғамдық тәртіпті бұ­­зушылар жедел анықталады. Жеделдіктің нәтижесінде құқық бұзушылық 50 пайызға азайған. Тұрғындардың білім деңгейі мен саяси белсенділігі арта түсті. Елді елең еткізген соны сипаттағы жақсылық ел ішіне тарамай, жалпақ жұрт одан үлгі алмай тұра алмайды ғой. Мердігер компания өкілдері 6 мың үйді аралап, жылу мен электр энергиясын есептейтін құрылғыларды жаңалап берді. Сөйтіп аз уақыттың ішінде бір кезде көпшілік назар ауда­ра бермейтін шағын қала ком­муналдық қызметтердің бар­лық тұтынушысы толайым цифр­ланған еліміздегі ең алғашқы қала болып шыға келді.

Қала тұрғындары ком­му­налдық қызметке ақы тө­леу, өздерінің көкейлерінде жүр­ген арыз-шағымдарды, әрқилы бұйымтайларды жер­гілікті басшылыққа жет­кізу тә­різ­ді жайлардың бұрын­ғы­­мен салыстырғанда әлде­қай­­да жеңілдегеніне дән риза. Бұ­рын табандарынан тау­сы­­­лып, ұзын-сонар кезекке тұрып, басшылардың алдына мәселе қоятын мұндай са­уал­дар қазір мессенджер ар­қылы жүзеге асырылады. Қала көшелеріне жылы аялдамалар салынып, ұялы телефонды қуаттайтын құрылғылар орнатылған. Мұндай мүмкіндік көше тұрмақ, саябақтағы орын­дықтарда да бар. Тағы бір ай­та кетерлігі, қоғамдық мем­ле­кеттік мекеме көліктеріне түгелдей GPS құрылғылары ор­­натылып, қозғалыстары ба­қылауға алынған.

– Бұрынғыдай балалардың күнделігін ақтарып, оқу үлге­рімін тәптіштеп қарап отыр­майсың, – дейді қала тұрғы­ны Айгүл Бектемісова. – Қара­па­йым халық үшін өте қолайлы жағдай.

Барлық ақпарат бір орта­лыққа жинақталады. Қаладағы 4 мектепте, аудандық ауруханада қолжетімді Wi-Fi жұмыс істеп тұр. Мектеп демекші, әлем­ді жаман індет жайлаған кезде мектеп оқушылары мен жоғары оқу орындарының студенттері интернет желісінің жоқтығы немесе әлсіздігінен көп бейнет көргені мәлім. Облыстағы жалпы білім беретін мектептердің бәрі 100 пайыз жылдамдығы 4 Мбит/с болатын интернет желісіне қосылған. Оның 36-ы спутниктік жабдық арқылы жүзеге асырылады. Сапа туралы сөз сабақтайтын бол­сақ, 189 мектепте интернет жылдамдығының 8 Мбит/с-тен жоғары екендігін айта кету­ге болады. Бұл білім ошақ­та­рының 59-ы спутниктік жаб­­дық арқылы қамтамасыз етілген.

Жылдың басынан бері 59 мектепте жылдамдығы 8 Мбит/с-ге, 86 білім ошағында 10 Мбит/с-ге дейін көбейтілді. Жағ­дайдың жақсаруына талап пен жауапкершілік септігін тигізіп тұр. «Қазақтелеком» АҚ жыл сайын білім ошақ­тарындағы интернет жыл­дам­дығын арттыру ба­ғы­тын­да жұмыс жүргізіп келеді. 2020 жылы өңірдегі 90 білім ошағындағы интернет жыл­дамдығы 4 Мбит/с-ден 8 Мбит/с-ге дейін ұлғайды. Оның ішінде интернетке қол­жетімді болуына мүмкіндік бе­ретін спутниктік жабдық радиокөпірге ауыстырылды. Ал­дағы жоспар да біршама ауқымды. Жылдың соңына дейін облыстың 35 мектебінде жыл­дамдықты 8 Мбит/с-ге дейін көбейту межеленіп отыр.

«Астел» байланыс спут­никтік жабдығы мектеп­тер­дегі интернет желісінің жыл­дамдығын арттыру технологияларын әзірлеуде. Осындай ілкімді іс арқылы өткен жылы 40-қа таяу білім ошағындағы жылдамдық 4 Мбит/с-ден 8 Мбит/с-ге дейін көбейді. Осы оқу жылында 59 мектепте интернет жылдамдығын арттыру жоспарлануда.

Олқылықтың орын алған тұстары да бар, облыстың 43 елді мекенінде байланыс про­­вайдерлері мен ұялы бай­ланыс операторларынан тұрақ­ты интернет жоқ. Әйтсе де бұл елді мекендеріндегі білім ошақтарында интернет желісіне қолжетімділік бар.

 

Ақмола облысы