Қала әкімі Алтай Көлгіновтің айтуынша, «Елорда жастары» бағдарламасының тұжырымдамасы былтыр еріктілермен және жастар ұйымдарының өкілдерімен кездесуде әзірленген.
– Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша қолға алынған «Елорда жастары» бағдарламасының басты бағыты – тұрғын үй мәселесін шешу. Биыл елордамыздың жас мамандарына әлеуметтік жеңілдетілген несие ұсынатын арнайы тұрғын үй бағдарламасын іске қосуды жоспарлап отырмыз. Аталған бағдарламаға 36 жасқа дейінгі жастар (жолдасының/жұбайының жасы әсер етпейді) қатыса алады. Бағдарлама қатысушысы бір жылдан кем емес уақытта қаланың тұрғын үй есебінде тұрған болуы және басында жекеменшік үйі болмауы керек, – дейді әкім.
Бұл ретте ресми жұмыс өтілі 1 жыл болуы керек. Аталған бағдарламаның қатысушысы жылдық жеңілдетілген 5 пайыздық ставкамен үй сатып алу үшін 13 млн теңгеге дейін займ ала алады. Қала басшысы сонымен қатар Елбасы бастамасымен қолға алынған жұмыс істейтін жастарды қолдауға бағытталған арендалық тұрғын үй бағдарламасының да жалғасатынын айтты. Жыл соңына дейін арендалық тұрғын үй бойынша мыңнан астам жас баспанаға қол жеткізеді деген жоспар бар.
– Тоқталғым келетін екінші бағыт – мүмкіндігі шектеулі адамдар үшін жағдай жасау жоспары. Қалада бірқатар әлеуметтік жобалар жүзеге асып жатыр. Соның ішінде «Кедергісіз келешек» деген жоба да бар. Аталған жоба аясында 12 бейімдеу секциясы ашылды. Республикалық клиникаларға квота бөлініп, мүгедектер арбасы сыйға тартылды. Сонымен қатар қалада бірқатар әлеуметтік нысандар бой көтереді: сауықтыру орталықтары, көру қабілеті бұзылған балаларға арналған балабақша, паралимпиялық жаттығу орталығымен бірлесіп мүмкіндігі шектеулі жандарға арналған спорт кешенін саламыз және тағы да басқа жобалар бар. Мысалы, былтыр Тұңғыш Президент қоры және «Самұрық-Қазына» қолдауымен қалалық №1 балалар ауруханасының базасында «Қамқорлық» сауықтыру орталығы ашылды. Сондай-ақ церебралды сал ауруы, аутизм, Даун синдромына шалдыққан балаларды емдеумен, сауықтырумен айналысатын сауықтыру орталықтары да есігін ашты, – дейді шаһар басшысы.
Нұр-Сұлтан қаласында қолға алынғалы отырған бағдарламаға жастардың көптеп қатысары қазірден белгілі. Жастардың қаласына айналып келе жатқан елордада пәтерге мұқтаж жандар саны көп. Жиырма жылда қала тұрғындарының саны 3 есе көбейіп, 1 200 000 адамға жеткен.
– Бағдарламаны дайындау барысында карантинге дейін 14-15 мәрте оффлайн кездесу ұйымдастырылды. Сондай-ақ әлеуметтік желілер арқылы қала тұрғындарынан түрлі ұсыныс, өтініштер келіп түсті. Оларды да ескердік. Жоба сол ұсыныстар мен идеялар негізінде әзірленді. Келіп түскен ұсыныстардың басым бөлігінде жас мөлшерін ұлғайту сұралған. Соған сай жасты 29-дан 36-ға дейін ұзарттық, – дейді Нұр-Сұлтан қаласы Жастар саясаты басқармасының басшысы Қайрат Қамбаров.
Мұндай жеңілдікке қарамастан ипотека тек тұрақты жұмыс істейтін, қалада тіркеуде тұрғанына кемі 1 жыл толған, кемі бір жылдық жұмыс өтілі бар, басында баспанасы жоқ жастарға беріледі.
– Жастардың көбінде жалақы көп емес. Сондықтан күнкөріс мөлшеріне орай, айлық жалақысы 133 мың теңгеден аспауы керек деген ереже бекітіп отырмыз. Мәселен, жалақыңызды 250-300 мың теңге көлемінде деп алсақ, соны жұбайыңызға, бала-шағыңызға бөлгенде 133 мың теңгеден аспауы қажет. Егер одан асып кететін болса онда ол адам басқа бағдарламаларға қатыса алады ғой. Бағдарламаға денсаулық сақтау, спорт, білім беру, мәдениет, БАҚ саласының өкілдері, ЖОО және ғылыми институт қызметкерлері, қаламыздың коммуналдық кәсіпорын қызметкерлері қатыса алады, – дейді Қайрат Қамбаров.
Алғашқы кезекте 150, егер сұраныс жақсы болып жатса жыл соңына дейін тағы 600 пәтер ұсынылмақ. Банк ұсынған 13 млн теңгеге дейінгі ипотеканы 20 жыл ішінде төлеп біту қажет. Бастапқы жарна – 10 пайыз. Басқарма басшысының айтуынша, 13 млн теңге қатып қалған сома емес. Бұл ретте қатысушы өзі жинаған қаражатты сол 13 млн-ға қосу арқылы қалаған бағадағы пәтерін рәсімдей алады. Қатысушы жаңадан салынған пәтерлерді де, ескі пәтерлерді де таңдауға құқылы.
Шекті сома ретінде неліктен 13 млн теңге таңдап алынды? «Отбасы банк» орталық филиалының директоры ЖансұЛтан Матайдың айтуынша, шекті сома шаршы метр бағасына байланысты есептелген.
– Бағдарлама дайындалған кезде бір бөлмелі пәтер шаршы метрінің нарықтық құны бірінші және екінші нарықта 280-320 мың теңге аралығында болды. Есептей келе 13 млн теңге шықты. Егер бағдарлама аясында 13 млн теңгеге ипотека ресімделсе, алғашқы жарна ретінде 10 пайызы төленсе, онда ай сайынғы төлемі 101 мың теңге болады. Пәтердің ай сайынғы арендасы орташа есеппен 100 мың теңге екенін ескере келе осындай баға шығып отыр, – деді Жансұлтан Матай брифингте.
Қазір Нұр-Сұлтан қаласында 47 мыңға жуық адам пәтер кезегінде тұрса, соның 6 мыңнан астамы жастар. Дәл осындай жоба үш жылдан бері Алматы қаласында жүзеге асып келеді. «Алматы жастары» аясында 2020 жылы да бірнеше мыңдаған жас жеке баспанасын алған еді. Аталған бағдарлама аясында биыл 9 741 өтініш түсіп, соның 3 828-і бағдарлама талабына сай болмағандықтан кері қайтарылған.
