Қар суы кеуіп, даланың таңдайы құрғағаннан-ақ сумаңдаған өрт тілі байқала бастады. Әдетте диқандар алқапқа шығысымен аласапыран басталады. Былтырдан қалған, қурап тұрған өліқаудың тұтануы тез. Абайсыз тасталған бір тал темекі қалдығы, бейсауат жатқан әйнек те қызыл жалынның пайда болуына себеп. Оның үстіне табиғатқа тақсіретін тигіземін деп ойламайтындардың ойда жоқта тигізер залалы да аз емес. Даланы тілсіз жаудың сыпыртқысы шарпыса, орманның да тып-типыл болатыны белгілі. Биыл сәуір айының алғашқы онкүндігінен дала өртінің қаупі біртіндеп белгі бере бастады. Дәл сол күні алғашқы өрт туралы дерек тіркелді.
Жаз жалпақ даланы аңызақ желімен қақтағандай кенезесін кептірген ыстық болды. Құрғақшылықтың салдарынан дала өрті де жиі. Тек соңғы аптада ғана өңірде 12 мәрте орман өрті шықты. Жағдай дәл осы қалпынан танбаса, ел қазынасы – қара орманның қаусап қалатын түрі бар. Өңірдің өрт сөндіру қызметі қол қусырып қарап отырған жоқ. Арнайы қызметтен басқа елді мекендерде 1 200-ге жуық адамның басын біріктірген 200-ден аса ерікті жасағы бар. Әйтсе де қызыл жалынды құрықтауға құдірет жетпей тұр. Өрттің шығу себебі – адамдардың бейқамдығынан. Ерте көктемде ауыл шаруашылығы құрылымдары алқап үстіндегі ескі сабанды, өліқауды күйдіріп, егістік жерін тазалаған кезде абайсызда өрт шығып жатса, табиғат аясында тынығушылар да кесірін тигізіп тұр.
– Облыс аумағында 71 961 гектар алқапты қамтыған дала өртінің 71 оқиғасы тіркелді. 4 мың гектардан аса алқапта 5 мәрте дала өрті орын алса, 930 мың гектар алқаптың шөбі жанып кетті. Ал орны толуы қиын орман өрті өткен жылғы сәйкес мерзіммен салыстырғанда, 44 оқиғаға көбейді, – дейді облыстық төтенше жағдайлар департаменті бастығының орынбасары Манарбек Шапағатов.
Ел ішінде түсінік жұмыстары жүргізілуде. Мәселен, облыстық төтенше жағдайлар департаменті өткен аптада 119 мәрте өрттің алдын алу бағытында рейд ұйымдастырған. Нәтижесінде өртке қарсы талаптарды өрескел бұзған үш адам әкімшілік жауапкершілікке тартылыпты. Мұндай іс-шаралар жыл басынан бері жүргізілуде. Халыққа айтып-түсіндіру аз емес. Өрт шығуына себепші болуы мүмкін 128 азамат жауапкершілікке тартылған, 122 адамға ескерту жасалыпты, 6 адамға 446 302 теңге көлемінде айыппұл салынған.
Ойланбай істеген қимылының кесірінен тамаша табиғаттың жанына жара түсіп, ел мақтанышы – орманның ойсырап қалатынын ескермейтіндіктері несі екен?!
Ақмола облысы
