Мәселен, тарихи қаланың өзінде орналасқан әйгілі Қарахан кесенесі, ерте ислам дәуіріндегі жерасты мешіті сияқты қасиетті орындар да – тарихтың тылсым тереңіне алып баратын ғажайып дүниелер. Ал осы уақытқа дейін Тараз шаһарының негізгі келбетін сақтай отырып, көне дәуірлер мен бүгінгі замандағы сәулеттік өнерді шендестіретін бір туынды керек-ақ еді. Оның да орайы келіп, облыс орталығынан «Көне Тараз» кешені бой көтерген болатын. Сол кездегі облыс әкімі Асқар Мырзахметовтің бастамасымен салынған бұл кешен жергілікті жұртшылық үшін де жақсы жаңалық болды. Көпшіліктің көзайымына айналған сәні мен салтанаты келіскен ғимараттар шаһардың да шырайын ашып, сәулетін арттырды. Бұдан бөлек, кешен ішіндегі арбат, амфитеатр, алып «Сағат» стелласы сияқты нысандар да Әулиеата өңіріндегі игі бастамалардың бірі еді.
Тараз қаласының орталығындағы «Көне Тараз» этномәдени кешені 2019 жылы облыстың 80 жылдығына орай ашылды. Кешеннің жалпы жер көлемі 2,4 гектарды құрайды. Бас жоспар бойынша аталған орталықта 9 нысанның құрылысы жүргізілген. Құрылыс жұмыстарына 3 миллиард 629 миллион 574 мың теңге бөлініп, бөлінген қаражат толықтай игерілген. Бұл күнде аталған кешендегі ғимараттар облыстық тарихи-өлкетану музейі, облыстық мәдениет, архивтер және құжаттама басқармасына қарасты «Тарихи ескерткіштерді қорғау және қалпына келтіру» дирекциясы, Шерхан Мұртаза атындағы «Руханият және тарихтану» орталығы, облыстық туризм басқармасы сияқты мекемелерге пайдалануға берілген.
Алайда Тараз шаһарының төлқұжатына айналған кешен аумағындағы бірқатар нысанда биыл үшінші жыл қатарынан жылу болмай отыр. Кезінде аталған нысандарға күн көзінен қуат алып, сол арқылы ішке жылу тарататын құрылғы орнатылған екен. Бірақ ол жүйе әлі күнге дейін іске қосылмаған. Күн суытса болды, мұндағы қызметкерлер дірдек қағып, кабинетінде де қалың киінуге мәжбүр. Сәні келіскен еңселі ғимараттардағы жылу мәселесі осылайша, әлі күнге дейін реттелмей отыр. Алда қылышын сүйретіп қыстың келе жатқанын ескерсек, бұл мәселенің маңыздылығы одан сайын арта түсетінін көреміз. «Тараз қаласының орталығынан «Көне Тараз» кешенінің бой көтергені бәріміз үшін де рухани олжа болды. Бірақ ғимараттардың қысқа дайын еместігі, орталықтандырылған жылу жүйесіне қосылмауы келеңсіз жағдай болып тұр. Негізінде аталған нысандар 2019 жылы облыстың 80 жылдығына орай 25 желтоқсан күні ел игілігіне берілген болатын. Қарап тұрсақ, уақыт зымырап өтіп барады. Осы жерде екі қыс қыстап, биыл үшінші мезгілге аяқ басқалы отырмыз. Дейтұрғанмен, ғимаратымыз алдағы қыс мезгіліне де еш дайын емес. Ғимараттарды салған мердігерлердің есептеуі бойынша қойылған 12 майлы радиатордың 6 радиаторы істен шығып, жарамсыз болып қалған. Осы мәселені әу бастан көтеріп келе жатырмын. Әлі де аталған ғимараттарды қаланың орталықтандырылған жылу жүйесіне қосса, оң шешім болатын еді», дейді Шерхан Мұртаза атындағы «Руханият және тарихтану» орталығының директоры Сауран Қалиев.
Шын мәнінде, аталған орталық ұлы жазушының атына берілген өңірдегі жалғыз рухани орын. Бұл жерге елімізге танымал атақты қаламгерлер де, лауазымды тұлғалар да, жастар да жиі келеді. Енді осындай орталықтың әлі күнге дейін жылусыз отырғаны жергілікті басшыларға да сын. Қыстың көзі қырауда осы жерде бір жиын өтетіндей жағдай болса, аталған мекеме қызметкерлері электр пешін қосып, оны түні бойы күзетіп отырады екен. Басқа амал жоқ. Басқа-басқа, атақты қаламгердің атына берілген орталықтың жылусыз күйі тиісті басшыларды алаңдатпайтын сияқты. Сондай-ақ аталған кешен аумағында облыстық туризм басқармасы мен аталған басқармаға қарасты облыстық «Туристік ақпараттық орталығы» да орналасқан. Бұл жерде де жиырмаға тарта қызметкер жұмыс істейді. Аталған мекемелер Әулиеата өңіріне келген туристерге бағыт-бағдар беретін, жол көрсететін орталық. Келген туристер Жамбыл өңірі туралы кез келген ақпаратты осы жерден алады. «Біз келген туристерге өңір туралы кез келген ақпаратты тегін береміз. Қай жерде тарихи орындар мен демалыс орталықтары бар, қай жерде жайлы қонақүй, дәмхана бар, ол туралы барлық мәліметті бізден ала алады. Ғимарат жұмыс істеуге қолайлы. Бірақ бізде де жылу жүйесі жоқ. Қыстың күні де бөлме ішінде қалың киініп отырамыз. Жаураған соң, электр пешін қосып қоямыз. Күн суықта қолөнершілердің де жұмыс істеуіне ыңғайсыз. Олар да күн суықта бұл жерде отыра алмайды», дейді облыстық туризм басқармасы «Туристік ақпараттық орталығының» қызметкері Айдана Бақбергенқызы. Шынында да, мұндағы қызметкерлер қақаған қыста өңірге саяхаттап келушілерге қызмет көрсетпек түгіл, өз басымен әуре болады. Себебі сол, тағы да жылудың жоқтығында. Ал бұл ғимараттардың не себепті жылу жүйесіне әлі күнге дейін қосылмай отырғаны белгісіз.
Бүгінде «Көне Тараз» кешені Тараз қаласы әкімдігінің теңгеріміне берілген. Бірақ бұл мәселеге бас қатырып жүрген басшылар тағы жоқ. Жылу мәселесіне байланысты қалалық құрылыс бөлімінің басшысы Төлеген Бибосыновтың берген мәліметінде, нысандарды жылумен қамту бойынша 2019 жылғы 22 қазан күні қала әкімінің сол кездегі орынбасары Бейсенбек Жанбосыновтың төрағалығымен өткен жиын техникалық хаттамамен бекітілгені жазылған. Сонымен қатар «Орталықтандырылған түрде қарастырылған нысандарды жылумен қамтамасыз ету жылу жүйесінде бу тамшыларын қолдану мәселесімен шешілді. Күн батареяларын сатып алу, орнату, монтаждау сметалық құн шегінде алып тасталатын және қосылатын жұмыс түрлері есебінен орындалады» деген түсініксіз ақпарат бар. Ал «Көне Тараз» кешенінің қашан, қай кезде орталық жылу жүйесіне қосылатыны туралы ақпарат атымен жоқ. Бірақ өздері айтып, мәселе шешілді деп отырған 2019 жылдан бері екі жылдан асты ғой. Әуел баста аталған ғимараттарға жылу шағын күн электр стансасы жүйесі арқылы беріледі делінген. Бірақ арада жылдар өтсе де мұның еш нәтижесі болмай отыр. Осылайша, өңірдегі руханияттың, туризмнің дамуына үлес қосады деген мекемелердің мәселесі әлі күрделі күйінде қалып келеді...
Жамбыл облысы
