2021 жылғы екінші тоқсанның қорытындысы бойынша Қазақстандағы орташа айлық атаулы жалақы 251,5 мың теңгені құрады. Көрсеткіш тура бір жыл бұрынғы жағдаймен салыстырғанда 18,6 пайызға жоғары. Инфляцияны ескерсек, жалақының нақты өсімі 10,4 пайызға тең.
Әдетте жалақы өссе, коммуналдық қызметтер де қымбаттайды. Бұл жолы да солай болған. Атап айтқанда, осы жылдың екінші тоқсанында коммуналдық қызметтер бағасының жылдық өсімі 3,5 пайызды құраған. Оның ішінде тарифі мемлекет тарапынан реттелетін коммуналдық қызметтер 3 пайызға қымбаттаған. Осы орайда, бірінші тоқсанда коммуналдық қызметтер бағасының өсуі 1,7 пайыз болғанын атап өткен жөн.
Жалпы, 2021 жылдың екінші тоқсанында тұрғын үй қызметтері, су, электр энергиясы, газ және отынның басқа да түрлеріне арналған тарифтердің жылдық өсімінің жиынтығы 5,4 пайызды құрады. Мемлекет тарапынан реттелетін коммуналдық қызметтердің ішінде суық судың айтарлықтай қымбаттағаны байқалады – баға бір жылдың ішінде 5,7 пайызға өскен. Сонымен қатар газдың құны 0,9 пайызға өссе, жылу 0,9 пайызға арзандаған.
Енді мына қызықты қараңыз. Мемлекет тарапынан реттелмейтін тұрғын үй қызметтерінің ішінде қоқыс шығару бағасы бір жыл ішінде бірден 15,8 пайызға, домофон 3,3 пайызға, тұрғын үй орынжайларына қызмет көрсету және жөндеу қызметтері 7,3 пайызға қымбаттаған.
Еске сала кетейік, 2021 жылдың бірінші тоқсанында жалақының өсімі 15,2 пайызды құрады. Инфляцияны ескерсек, өсім – 1,7 пайыз. Ал тұрғын үй қызметтері, су, электр энергиясы, газ және басқа да отын түрлерінің бағасы 3,6 пайызға тең.
Finprom.kz-тің хабарлауынша, тұрғын үй және коммуналдық қызметтер тарифінің жалпы өсімі жалақы өсімінен асып түскен емес. Мәселен, екінші тоқсанда жалақының өсуі коммуналдық тарифтердің өсімінен 3,4 есе жоғары болды. Көрсеткіш бірінші тоқсанда 4,2 есе өсім көрсеткен еді.
Естеріңізде болса, 2019 жылы және коронадағдарыс басталған 2020 жылдың бірінші жартысында, яғни қарапайым халық үшін қиын жағдай қалыптасқан уақытта тұрғын үй және коммуналдық қызметтердің тарифі барынша төмендетілді.
Байқағанымыздай, коммуналдық төлемдердің қазақстандықтардың бюджетіне деген әсері шамалы. Оны мына бір статистика да растап отыр. Осы жылдың бірінші тоқсанында ел тұрғындарының шығындары жан басына шаққанда орта есеппен 188,2 мың теңгені құрады. Оның 174 мың теңгесі – тұтынушылық шығындар. Бұл жерде ақылы қызметтердің үлесі 33,5 мың теңгені құрайды. Ал коммуналдық қызметтерге, тұрғын үйді күтіп ұстау және жөндеу шығындары небәрі 12,5 мың теңгеге тең. Сонда айына 4 мың теңгеден аса қаржы жұмсайды. Яғни коммуналдық төлемдер тұтынушылық шығындардың небәрі 7,2 пайызын, сондай-ақ орташа статистикалық қазақстандықтың жалпы шығынының 6,7 пайызын ғана алып отыр.
