Осыдан бірер жыл бұрын Рахымжан Отарбаевтың «Фариза мен Мұқағали» спектаклін тамашалап отырып, Фариза апамыздың өр мінезіне тағы бір куә болғандай күй кешкенбіз. Ақынның кейпіне еніп, ақындық өр мінезін танытқан С.Сейфуллин атындағы академиялық Қазақ драма театрының әртісі Дина Заитова болатын. Ол – Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың бастамасымен қолға алынған «100 жаңа есім» жобасының биылғы, төртінші маусымының жеңімпаздарының бірі.
Биыл «100 жаңа есім» жобасына әр саладан республика бойынша 5 мыңнан астам үміткер қатысыпты. Солардың арасынан 193 үміткер іріктеліп, жеңімпаз атанған. Сондықтан, «жүзден – жүйрік, мыңнан – тұлпар» шыққан өнерпаздың орны бөлек театр әлемінде.
Үздіктер қатарында сап түзеген Дина Заитованы бүгінгі театрсүйер қауым жақсы білуге тиіс. Білгені былай тұрсын, белгілі режиссер, өнер майталмандары арасында мойындалып қойған атаулы әртіс, таңдаулы өнерпаз. Белгілі режиссер Дина Жұмабаева осы жақында ғана берген сұхбатында: «Қойылған қойылымның сахнада шынайы өмір сүруі әртіске тікелей байланысты. Еліміздегі театр әртістерінің ішінен Нұркен Өтеуілов, Дина Заитова, Жанар Мақашева, Олжас Жақыпбектің жұмыстарын, жауапкершіліктерін, сахнадағы жанкешті өмірлерін ерекше атар едім», депті. «Сахнадағы жанкешті өмір» деген тіркестің өзі біраз жайдан хабар беріп тұрған жоқ па?!
Дина әртіс ретінде бізді де тәнті еткен. «Фариза мен Мұқағали» қойылымында апамыздың асқақ ақындығы мен өр мінезін алып келген көз алдымызға. Өмірден өтіп кеткен ақынның жан дүниесі мен сана-сезімін жүрегінен өткізіп барып үн қатпаса, жүрекке жетпес еді ғой. Сахнадан Фариза болып сөйлеп, Фариза болып тіл қатқан. Тұтас бір спектакльді өзі алып шыққандай әсер қалдырған. Мұқаңның «Фариза, Фариза жан, Фариза қыз» өлеңінің құпиясы да сонда ашылған. Динаның Фаризасы арқасында.
«...Қарайды енді ол басқа арулар заманын» дегендей, Фариза апамыз Динаға, Дина Фаризаға айналғаны есімде. Жазушы-драматург Рахымжан Отарбаев атындағы ІІІ республикалық театр фестивалінде Дина Заитова Фаризаны сомдағаны үшін «Ең үздік әйел адам рөлі» аталымын жеңіп алғанын кейін естідік. «С.Сейфуллин атындағы Қарағанды облыстық Қазақ драма театры Р.Отарбаевтың «Фариза мен Мұқағали» лирикалық драмасын сахналады. Режиссері – Н. Жұманиязов. Бұл қойылымда қазылар алқасы Фаризаның рөліне (Дина Заитова) ерекше тоқталды» деп жазды «Ана тілі» газетіне Қарагөз Сімәділ.
Ел таныған, өнерге ден қойғандар ерекше атап, жоғары бағалаған Динаның театр әлеміне есік ашуы да қызық. 2002 жылы Т.Жүргенов атындағы өнер академиясынан профессор Гүлдана Сапарғалиева келеді Қарағандыға. Академияға ауыл, аудандардан жас таланттар іріктеп әкетпек болады да, Қарағандының өнер мектептерін аралап, көңілі көншімей, аудандарға жөнеледі. Қарқаралыға барған профессордың көзі бірден Динаға түседі. Болашақ әртіс мектеп бітіргелі отырған кезі екен. Мектеп бітірген бойда міндетті түрде Алматыға келуін өтініп, аты-жөнін жазып алады. Ол аз болғандай, қайтарында сол кездегі С.Сейфуллин атындағы Қарағанды облыстық Қазақ драма театрының директоры, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты Кеңес Жұмабековке қайта-қайта тапсырып кетеді. «Көз жазып қалмай, маған жеткіз» деп өтінген. Біздің кейіпкер Алматыға солай барған. Көзінде оты, сөзінде жалыны бар баланы заманында өнер академиясының проректоры, профессордың өзі таңдап алып кеткенін бүгін біреу білсе, біреу білмес. Сөйткен Дина Алматыдан оқуын аяқтай сала Қарағандыдағы Сәкен театрына маңдай тірепті. Содан күні бүгінге аталған өнер ордасында. Шақырған республикалық театрлардың біріне бармаған. Мұнда жүргенде де қабілет-қарымын танитын Ә.Оразбеков пен Д.Жұмабаева және Д.Арғынғазина сынды жақсы-жақсы режиссерлер кездескен бағына қарай. Олар әлемдік драматургияның інжу-маржандары У.Шекспир, А.Чехов, Жан Ануя, П.Мериме, Т.Уильямс, Ғ.Мүсіреповтердің айтулы пъесаларынан рөлдер ұсынып, талант иесінің жолын аша білген. Өзі де әрбір кейіпке енген сайын құстай түлеп, жаңа қырынан танылып отырған. Әртістік әлемнің есігінен енді аттаған талантты жасқа Әлімбек Оразбеков француз драматургі Жан Ануяның «Бозторғай» трагедиясындағы әйгілі Жанна ДʼАрк рөлін сеніп тапсырады. Бір жағынан бұл – екінің бірінің қолына түсе бермейтін бақыт болса, екінші жағынан – жас әртіске үлкен жауапкершілік. Сол кездегі өнертанушылар Дина өз Жанна ДʼАркін сомдап шыққанын айтады. «Ресейдің «Бастау» фильміндегі И.Чурикова ойнаған Жанна ДʼАрктай Қарағанды сахнасында да аты аңызға айналған, үлкен жүректі кішкентай Жанна ДʼАрктың образы ұмытылмастай болып сомдалды. Жас талант Дина Заитованың үлкен өнердегі алғашқы жеңісінің баспалдағы еді», деп жазды ол жайында Кеңес Жұмабеков.
Содан бері құлдырамай да, қатарда жүрмей де, тек қана шеберлік биіктерден көрінген Динаны көреміз. 2014 жылы Ақтөбе қаласында өткен республикалық театрлар фестивалінде «Ең үздік әйел рөлі» аталымы Қыз Жібекті сомдағаны үшін беріліпті. Аталған атақ 4 жыл қатарынан Динаның қыр соңынан қалмай іздеп тауып отырған. Жоғарыда Фариза рөлін ойнаған 2019 жылға дейін.
Ол бірде бір елдің ұлттық мақтанышы Жанна ДʼАрк болып көрінсе, бірде махаббаттың жаршысы Қыз Жібектің кейпіне еніп шығады. Енді бірде М.Әуезовтің «Қарагөз» трагедиясындағы Маржан болып мұңаяды, тағы бірде Фариза Оңғарсыновадай ақындық асқақ мінез танытады. Ал Шекспирдің «Король Лирінде» Гонерильяда кейпіне еніп, тірі балықтың басын тісімен қыршып жұлып тастап, білегіне сорғалаған қанын жалап тұрып, өршелене сөйлейді. Сіз тек қайран қалып қарап отырасыз.
«Дина қатарынан төрт фестивальде ең мықты әйел рөлін жеңіп алды. Былтыр «Самғау» халықаралық фестивалі өтті. Қазылар Ресейден, Тәжікстаннан келді. Барлық өнертанушы Динаны көріп таңғалды. «Мынандай актрисаға бөлек пьеса жазылуы керек», деді. Баға ма, баға! Және оны жұмысқа шақырмаған театр жоқ. Мұндай бағадан соң...», деп былтыр ғана жазыпты Кеңес Жұмабеков. Біз де осы ойды қуаттаймыз. Жеке шапқан жүйрікке жеке қойылым керек-ақ!
