Отырысқа қатысушылар мектепке баратын ерекше балаларды әдістемелік сүйемелдеу мәселелерін талқылады. Кеңес мүшесі, «Болашақ» қорының басшысы Динара Шайжүнісованың айтуынша, педагог-ассистенттердің шамадан тыс жүктемесі түйінді мәселелердің бірі болып отыр.
«Қазіргі таңда олар айына 90 мың теңге жалақыға жұмыс істеп, кем дегенде 2 баланы оқытып, қолғабыс жасайды. Мамандар тұрақтамайтындықтан, балалар оқи алмай, қамқорлықсыз қалады. Осының салдарынан кейде балалар толықтай бір оқу жылы бойы білім ала алмаған жағдайлар да бар. Біздің жобада 300-ге жуық педагог-ассистент жұмыс істейді. Олардың барлығы еңбекақының аздығынан жұмыстан кеткісі келеді», деді Динара Шайжүнісова.
Білім және ғылым министрлігінің ақпаратына сенсек, елімізде мыңға жуық педагог-ассистент жұмыс істейді, қосымша пән мұғалімдері арнайы курстардан өтіп жатыр. Ал жалақының төмен болуы олардың біліктілік деңгейіне байланысты көрінеді.
Отырыс барысында кеңес мүшелері интернаттардың да жай-күйін талқылады. Бүгінде елімізде барлығы 577 интернат бар, оларда 147 мыңнан астам бала тұрады. Бұл – көру, есту қабілеті бұзылған балаларға арналған арнайы интернаттар, медициналық-әлеуметтік мекемелер және дарынды балаларға арналған маманданған, сондай-ақ көпбалалы және аз қамтылған отбасылардан шыққан балаларға арналған интернаттар, мектеп жанындағы интернаттар, мектеп-интернаттар.
Кеңес төрағасы, Мәжіліс депутаты Динара Закиеваның айтуынша, 2019 жылдың ақпан айында Кеңес кейбір интернаттағы адам шошырлық жағдай туралы мәселе көтерген болатын. «Nur Otan» араласқаннан кейін ғана 19 интернат жөнделіп, кәріз жүргізіліп, жиһаз бен жабдық жаңартылған. Алайда, бұл мәселе барлық интернаттағы балалардың өмірін түбегейлі өзгерту және жақсарту үшін үнемі назар аударуды және жүйелі жұмысты талап етеді.
«Тиісті депутаттық сауал осы жылдың ақпан айында жолданды. Осыған қарамастан, 2 жыл ішінде білім министрлігі тарапынан ешқандай жүйелі іс-қимыл атқарылмады. Білім және ғылым министрлігі еліміздегі балалардың құқығын қорғауға жауапты екенін түсіне ме? Біз өңірлік кеңестерден интернаттар бойынша өз бетінше жұмыс жүргізуді, олардың әрқайсындағы жағдайды жақсарту үшін әкімдіктермен бірлесіп шешім қабылдауды сұрадық. Содан кейін ғана қолымызға қандай интернатта күрделі немесе ағымдағы жөндеу жүргізілгені немесе жүргізілетіні, не қажет екені туралы нақты ақпарат тиді. Бұл бағыттағы жұмыстарды жалғастырамыз, ал өңірлік Кеңестер әрбір интернаттағы жағдайды жақсарту бойынша міндеттің орындалуын бақылауға алады. Біздің мақсатымыз – еліміздегі барлық интернатты балалардың өмір сүруіне қолайлы ету», деді ол.
Кеңес мүшелері 534 интернаттағы жағдайды зерттеді. Динара Закиеваның айтуынша, барлық интернатты күрделі және ағымдағы жөндеуден өткізген жалғыз аймақ – Павлодар облысы. Сондай-ақ, бұл істе Қостанай облысы да алда келеді: облыстағы 36 интернаттың 29-ы жөнделген. Соңғы 3 жылда интернаттары мүлдем жөндеу көрмеген Қызылорда мен Маңғыстау облыстарындағы жағдай бәрінен нашар.
«Алматы облысында тек 3 мекемеге күрделі жөндеу жүргізілсе, ал қалған мекемелерде тіпті жоспарланбаған. Түркістан облысында тек 1 мекемеде күрделі жөндеу жүргізілді, бұл – біз барып, мәселе көтерген интернат. Бірақ өңірде бұдан басқа тағы 40 интернат бар. Қарағандыдағы №68 мектеп-интернатында жатақхана мектептің бірінші қабатында орналасқан, мұнда бір бөлмеде 15-тен 25-ке дейін бала тұрады. Осы жағдайға Қарағандыдағы әріптестерімнің назарын аударғым келеді», деп қосты ол.
Интернат мекемелеріндегі жағдайды жақсарту үшін Ақтөбе, Қызылорда, Ақмола және Маңғыстау облыстарында тиісті жоспар жоқ.
Білім және ғылым вице-министрі Шолпан Каринованың айтуынша, бірлескен бұйрық жобасы әзірленген. Оған сәйкес балалардың, оның ішінде ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жетім балалардың білім алу, тамақтану, тасымалдау, демалу құқығын сақтау мониторингі мен бақылауы жоспарлы түрде жүргізілетін болады. Бұдан басқа, Әкімшілік құқық бұзушылық туралы Кодекске тексеру қорытындылары бойынша шығарылған нұсқамаларды орындамағаны үшін әкімшілік жауапкершілікке тарту құқығын беру бөлігінде түзетулер енгізіледі.
Отырыс қорытындысы бойынша Кеңес Білім және ғылым министрлігінен 2022 жылы инклюзивті білім беру үшін жағдай жасау жоспарланып отырған мекемелердің тізімін, сондай-ақ анықталған проблемаларды, оларды шешу мерзімдері мен жолдарын көрсете отырып, интернаттық мекемелер мониторингінің нәтижелері бойынша есеп беруді сұрады. Сонымен қатар, кеңес мүшелері интернаттық мекемелер бойынша нормативтік-құқықтық актілерді қайта қарауды ұсынды.
