Аэробот – көліктің қандай түрі екенін білесіз бе? Ә, сәл ойланып қалдыңыз ба? Оқасы жоқ. Ендеше, өз сауалымызға өзіміз жауап қайтарсақ, аэробот – қардың немесе жұқа мұздың бетімен ағыны аз, суы таяз өзен-көлдерде емін-еркін қозғалатын жүрдек көлік түрі. Осынау ерекше қозғалыс құралы қыс кездерінде су айдындары мен ақ қар үстінде бейне бір қайық қызметін де атқара алады. Көршілес Ресейде аэробот шығаратын бес-алты шағын өндіріс орны болғанымен, Қазақстанда бұған дейін аэробот құрастырылып көрмепті. Міне, айрықша инновациялық мәні бар инноваторлық техниканың еліміздегі алғашқы құрастырушысы оралдық өнертапқыш Айбар Құспанов болғалы тұр. Ол Қазақстанда тұңғыш рет аэродинамикалық тартқышты аэроботтың бірнеше үлгісін жасап шығарды. Орал қаласындағы «Алгоритм» технопаркінде осы ерекше жобаның таныстырылу рәсімі өткізілді.
Оның техникалық сипаттамасын сөз етсек, «Субару» қозғалтқышы қондырылған су көлігінің салмағы мейлінше жеңіл, 350 килограмнан аспайды. Айбардың аэроботының судағы жылдамдығы сағатына 70 шақырым құраса, қар үстінде сағатына 100 шақырымдық жылдамдықпен жүйткиді. Құны – 2 миллион 600 мың теңге. Бұл баға ресейлік өндірісшілердің ұсынып отырған бағасынан біршама төмен. Оны сатып алушылар немесе тұтынушылар сервистік қызметке алаңдамауларына болады. Мұны әзірге оралдық өнертапқыштың өзі атқарады.
Айбардың айтуынша, аэроботты құрастыруға емес, оған қажетті материалдарды алыс шетелдерден тапсырыспен алдыртуға көп уақыт кетеді екен. Айталық, аэробот жасауға қажетті тотықпайтын алюминийді Санкт-Петербургтен, «Тойото», «Субару» қозғалтқыштарына Жапониядан, өзге қосалқы бөлшектерді ресейлік зауыттардан алуға тура келіп отыр, дейді ол. Мамандығы инженер-конструктор болып табылатын А.Құспанов сызбалармен қажетті құжаттарды өзі жасайды.
Осы орайда Айбардың бизнес бастамасы, Елбасының биылғы Жолдауында айтылғандай, үдемелі индустрияландырудың екінші және одан кейінгі бесжылдықтарында атқарылатын жобалар мен салалар қатарынан орын ала алады демекпіз. Отандық жаңашыл Жолдау талабына сәйкес алдағы уақытта өз бизнесін кеңейтіп, оны сыртқы нарықтарға шығаруды көздейді.
Айбардың бұдан өзге де бизнес-жоспарлары бар. Техниканы жетілдіру, автокөлік дөңгелектерін шешіп алып, оның орнына теміртабан орнату жолдарын іздестіріп тапты. Тауда да, тастың үстімен де, бұған қоса, жолсыз жерде жүруге арналған Айбар ойлап тапқан мұндай көлік түрлері геологтар мен мұнайшыларға аса қажет екені анық. Бұл ауыл шаруашылығы саласындағыларға да көктемгі-күзгі лайсаңдарда таптырмас көлік болмақ. А.Құспанов айрықша көлік түрлеріне тапсырыстарды жеке және заңды тұлғалардан, салалық министрліктерден күтеді.
Бүгінгі күндері Орал қаласындағы арнайы цехта Төтенше жағдайлар министрлігіне арналған аэробот құрастырылу үстінде. Орал технопаркінің технологиялық бизнес-инкубациялау бөлімі мен коммерцияландыру аймақтық орталығы мамандары аэроботтың тәжірибелік үлгісі оны өндірістік негізде шығаруға әбден лайықты деген ұйғарымға келіп отыр. Егер бұл ұсыныс Индустрия және жаңа технологиялар министрлігіне қарасты Технологиялық даму жөніндегі ұлттық агенттік тарапынан қолдау тапса, Оралдағы технопарк арқылы өнімнің техникалық құжаттамаларын дайындап, сынақтан өткізуге мүмкіндік ашылары анық.
«Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасы шеңберінде «Даму» қорының аймақтық филиалы арқылы 3 миллион теңге көлемінде мемлекеттік грантқа ие болған Айбар Құспанов көп ойланбастан аэробот құрастыруға бекем бел буған екен. Оның инновациялық қадамы осылай басталыпты. Ендеше, іске сәт, дейміз де.
Оның техникалық сипаттамасын сөз етсек, «Субару» қозғалтқышы қондырылған су көлігінің салмағы мейлінше жеңіл, 350 килограмнан аспайды. Айбардың аэроботының судағы жылдамдығы сағатына 70 шақырым құраса, қар үстінде сағатына 100 шақырымдық жылдамдықпен жүйткиді. Құны – 2 миллион 600 мың теңге. Бұл баға ресейлік өндірісшілердің ұсынып отырған бағасынан біршама төмен. Оны сатып алушылар немесе тұтынушылар сервистік қызметке алаңдамауларына болады. Мұны әзірге оралдық өнертапқыштың өзі атқарады.
Айбардың айтуынша, аэроботты құрастыруға емес, оған қажетті материалдарды алыс шетелдерден тапсырыспен алдыртуға көп уақыт кетеді екен. Айталық, аэробот жасауға қажетті тотықпайтын алюминийді Санкт-Петербургтен, «Тойото», «Субару» қозғалтқыштарына Жапониядан, өзге қосалқы бөлшектерді ресейлік зауыттардан алуға тура келіп отыр, дейді ол. Мамандығы инженер-конструктор болып табылатын А.Құспанов сызбалармен қажетті құжаттарды өзі жасайды.
Осы орайда Айбардың бизнес бастамасы, Елбасының биылғы Жолдауында айтылғандай, үдемелі индустрияландырудың екінші және одан кейінгі бесжылдықтарында атқарылатын жобалар мен салалар қатарынан орын ала алады демекпіз. Отандық жаңашыл Жолдау талабына сәйкес алдағы уақытта өз бизнесін кеңейтіп, оны сыртқы нарықтарға шығаруды көздейді.
Айбардың бұдан өзге де бизнес-жоспарлары бар. Техниканы жетілдіру, автокөлік дөңгелектерін шешіп алып, оның орнына теміртабан орнату жолдарын іздестіріп тапты. Тауда да, тастың үстімен де, бұған қоса, жолсыз жерде жүруге арналған Айбар ойлап тапқан мұндай көлік түрлері геологтар мен мұнайшыларға аса қажет екені анық. Бұл ауыл шаруашылығы саласындағыларға да көктемгі-күзгі лайсаңдарда таптырмас көлік болмақ. А.Құспанов айрықша көлік түрлеріне тапсырыстарды жеке және заңды тұлғалардан, салалық министрліктерден күтеді.
Бүгінгі күндері Орал қаласындағы арнайы цехта Төтенше жағдайлар министрлігіне арналған аэробот құрастырылу үстінде. Орал технопаркінің технологиялық бизнес-инкубациялау бөлімі мен коммерцияландыру аймақтық орталығы мамандары аэроботтың тәжірибелік үлгісі оны өндірістік негізде шығаруға әбден лайықты деген ұйғарымға келіп отыр. Егер бұл ұсыныс Индустрия және жаңа технологиялар министрлігіне қарасты Технологиялық даму жөніндегі ұлттық агенттік тарапынан қолдау тапса, Оралдағы технопарк арқылы өнімнің техникалық құжаттамаларын дайындап, сынақтан өткізуге мүмкіндік ашылары анық.
«Бизнестің жол картасы-2020» бағдарламасы шеңберінде «Даму» қорының аймақтық филиалы арқылы 3 миллион теңге көлемінде мемлекеттік грантқа ие болған Айбар Құспанов көп ойланбастан аэробот құрастыруға бекем бел буған екен. Оның инновациялық қадамы осылай басталыпты. Ендеше, іске сәт, дейміз де.
Темір ҚҰСАЙЫН,
«Егемен Қазақстан».
ОРАЛ.
