Дәрігерлердің қазіргі долбарына қарағанда, аутоиммунды кесел ағзадағы иммундық жүйенің, яғни буын, қан, бүйрек, жүрек жүйелерін дәнекерлейтін тіндердің бұзылуынан пайда болмақ. Егер де есте сақтау қабілетіңіз нашарлап, себепсіз шаршап, шашыңыз түсіп, дене қызуыңыз құбыла бастаса, оның шипасын көктен күтіп жатудың қажеті жоқ. Аутоиммунды кеселді асқындырудың салдары қатерлі ісіктердің зардабымен теңесетіндіктен, мамандар оны әлеуметтік, қоғамдық маңызы бар аурулардың қатарына жатқызады. Ең өкініштісі, жаһандық пандемиядан кейін әлемде аутоиммунды ауруларға душар болғандар қатары тіпті көбейген.
Сондықтан таяу күндері Қазақстан мен ТМД елдерінің ревматологтары қатысқан «Аутоиммунды аурулар: пәнаралық мәселелер» «Ревматологиядағы сабақтас мәселелер» халықаралық ғылыми-практикалық конференция-телекөпірін медицина саласындағы айтулы оқиғалар қатарынан табуға болады. Телекөпір Қазақстанда ревматологиялық ғылыми орталық құрудың мәселесін жан-жақты талқылауға қол жеткізді. Қазіргі таңда Денсаулық сақтау министрлігінің мұрындық болуымен, аутоиммунды науқастарды емдеудің жаңа әдістерін зерделеп, озық тәжірибелерді ендіру үшін шетелдік әріптестерімізбен нақты мәмілелер, келіссөздер жүріп жатыр.
Телекөпірде ғалымдар аутоиммунды аурулардың жастарда, әсіресе қыз-келіншектер арасында кең етек алып бара жатқанына тоқталды. Қашықтан болса да шараға қатысушылар ревматологиялық көмекті ұйымдастыру, науқастарды емдеу мен оңалтудың маңызды мәселелерін ортаға салды. Ал отандық ғалымдар ревмотологиялық ғылыми орталықтар құру – заман талабы екенін айтып, шетелдік әріптестерімен тәжірибе алмасу үздіксіз жалғаса беретінін жеткізді.
– Аутоиммунды аурулардың емін ағза жеңілмей тұрып бастау керек. Ал бұл кеселдің қазірге нақты неден пайда болатыны толық анықталмаған. Қатты күйзеліске түсу, торығу, жұқпалы дерттерді салдарынан өршиді деген болжамдар бар. Бұл дерт үлкен зерттеулер мен нақты жұмысты қажет ететіндіктен, біз өткізіп отырған халықаралық ғылыми-практикалық конференция-телекөпір – әлемдік ревматологияның дамуы үшін үлкен маңызға ие, ірі оқиға деп айтуға болады. Негізгі мақсатымыз – медициналық озық технологияларды қолдана отырып, ревмотология орталығын Қазақстанда да құру. Және халыққа озық технологияларға сай ем-дом жасап, диагностиканы дұрыстау мәселесін жолға қою керек. Қазіргі жағдайда ревматологиялық қызметтің іс-әрекетін үйлестіріп, жүйелі аутоиммунды және иммундық-қабыну ауруларының түйткілдерін тарқату үшін республиканың бас ғылыми және клиникалық мекемесі ретінде ревматология ғылыми орталығын ұйымдастыру қажеттігі пісіп-жетілді. Министрлік те бұл бастаманы қолдап отыр, – дейді Қазақстан Республикасының бас ревматологы Ғалымжан Тоғызбаев.
Аталған форумның салмағын бұл мәселеде тәжірибе жинақтап алған ревмотология саласындағы шетелдік танымал ғалымдар мен мамандар арттырды. Өйткені қай елде болмасын ревматикалық аурулардың әлеуметтік маңызы өте жоғары. Жас таңдаудан жаңылған бұл кесел созылмалы ағымға, дерттің өршуі мен ерте мүгедектікке, мезгілсіз қазаға душар ететіндіктен, науқастардың ет жақындарына да, мемлекетке үлкен салмақ салады.
Ендігі жерде көтеріліп жатқан мәселенің өзектілігін ескере отырып, Денсаулық сақтау министрлігі мамандандырылған ревматологиялық көмек ұйымдастыру нысандарын жетілдіру, диагностиканың, емдеу мен оңалтудың қазіргі заманғы әдістерін тәжірибеге енгізу, сапасын арттыру мүмкіндіктерін іздестіруге кірісті деуге болады.
Форумның ең маңызды міндеті – инновациялық тиімділігі жоғары дәрілік препараттарды, болжамды айтарлықтай жетілдіріп, пациенттердің әлеуметтік бейімделуіне көмектесе алатын және олардың еңбекке жарамдылығын сақтай алатын хирургиялық емдеудің қазіргі заманғы әдістерін пайдалана отырып, қимыл-тірек аппаратының қабыну және дегенеративті ауруларын ерте диагностикалау және емдеудің қазіргі заманғы әдістерін енгізу проблемаларын шешу үшін телекөпірге қатысқан елдердің күш-жігерін біріктіру.
Отандық денсаулық сақтау саласындағы ендігі реформалар ревматикалық ауруларға шалдыққандарға жоғары білікті медициналық көмек көрсететін кадрлар құрамының жасақталуына жол ашуы тиіс. Сондықтан дәрігерлердің дипломнан кейінгі үздіксіз білімін, оның ішінде денсаулық сақтаудың бастапқы буынын жетілдіру көкейкесті тапсырма болып қала бермек. Сонымен қатар министрліктің бастамасымен кәсіби қоғамдастық әзірлеген, әлеуметтік тұрғыда мәні бар ревматикалық аурулары бар пациенттерді диагностикалау мен емдеудің стандарттары мен клиникалық хаттамалары бұл дертті емдеудің тиімді әдістерін кеңінен енгізуге алғышарттар жасайды.
Және бұл мәселеде С.Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық университеті мен «Қазақ ревматология алқасы» РҚБ-нің тізе қосып, тығыз әріптестік байланыс орнатуы да еліміздің барлық өңірінде халыққа медициналық көмек көрсетудің сапасы мен қолжетімділігін арттыруға мүмкіндік бермек.
Осы тұрғыдан келгенде Еуразиялық ревматологтар лигасы сарапшыларының қатысуымен иммундық-қабыну ревматикалық аурулары (ИҚРА) бар пациенттер үшін COVID-19 қарсы вакциналаудың бірыңғай еуразиялық клиникалық ұсынымдарын талқылау жөніндегі Сараптамалық кеңестің отырысын өткізу – маңызды оқиға.
АЛМАТЫ
